حق جذب چیست

حق جذب چیست

در پاسخ به این پرسش که حق جذب چیست؛ می توان بیان نمود که حق جذب یکی از مزایای شغلی است که به منظور افزایش انگیزه و جذب نیروی کار متخصص در سازمان ها پرداخت می شود. این حق معمولا به مشاغلی تعلق می گیرد که نیاز به تخصص بالا دارند یا بازار کار آن ها رقابتی است. میزان حق جذب بسته به سیاست های هر سازمان و شرایط اقتصادی تعیین شده و ممکن است در قراردادهای کاری به طور مشخص ذکر شود.

این حق معمولا به عنوان بخشی از حقوق و دستمزد کارکنان در نظر گرفته شده و در برخی موارد به صورت درصدی از حقوق پایه محاسبه می شود. پرداخت این مزایا به عواملی مانند میزان تخصص فرد، شرایط بازار کار و سیاست های جذب نیرو بستگی دارد. برخی سازمان ها برای حفظ نیروی انسانی خود، حق جذب را به صورت مستمر و برخی دیگر به صورت مقطعی پرداخت می کنند.

متقاضیان باید توجه داشته باشند که حق جذب معمولا مشمول کسورات قانونی مانند بیمه و مالیات است. با این حال، در برخی موارد این مبلغ به عنوان یک کمک هزینه تشویقی در نظر گرفته می شود و از مالیات معاف است. در نتیجه، دریافت این مزایا بسته به شرایط هر سازمان و قرارداد کاری متفاوت خواهد بود.

برای عضویت در صفحه اینستاگرام ما کلیک کنید

انواع حق جذب

حق جذب یکی از مولفه های مهم در نظام حقوق و دستمزد است که برای افزایش انگیزه داوطلبان و نگهداشت نیروی انسانی متخصص به کار می رود. این حق می تواند به شکل های مختلفی ارائه شود و در تعیین سطح حقوق و مزایای کارکنان نقش موثری داشته باشد. متقاضیان در سازمان های مختلف از انواع حق جذب بهره مند می شوند که هر یک دارای ویژگی های خاص خود هستند. اهمیت این حق در شرایطی که رقابت برای جذب نیرو افزایش یافته است، بیشتر احساس می شود. انواع حق جذب عبارتند از:

حق جذب نقدی: مبلغی که به صورت مستقیم به حقوق افراد اضافه می شود تا انگیزه بیشتری برای پیوستن به سازمان داشته باشند.

حق جذب غیرنقدی: شامل مزایایی مانند بیمه تکمیلی، دوره های آموزشی و تسهیلات رفاهی که برای علاقه مندان به پیشرفت شغلی اهمیت دارد.

حق جذب بر اساس تخصص: پرداختی که به داوطلبان دارای مهارت های خاص و تخصصی ارائه می شود تا در سازمان ماندگار شوند.

حق جذب منطقه ای: مزایایی که به متقاضیان شاغل در مناطق محروم یا کم برخوردار اختصاص می یابد تا شرایط کاری را برای آن ها مطلوب تر کند.

حق جذب مدیریتی: پاداشی که به مدیران و کارکنان ارشد تعلق می گیرد تا انگیزه لازم برای ادامه همکاری و افزایش بهره وری را داشته باشند.

نوع دیگر، مزایای غیرنقدی است که شامل امکاناتی مانند بیمه تکمیلی، دوره های آموزشی، تسهیلات رفاهی و فرصت های رشد شغلی می شود. این مزایا برای علاقه مندان به پیشرفت حرفه ای و کسب امنیت شغلی اهمیت ویژه ای دارند. سازمان هایی که چنین مزایایی را فراهم می کنند، در جذب و حفظ نیروی متخصص موفق تر عمل می کنند. این شیوه می تواند بر تصمیم گیری متقاضیان در انتخاب یک موقعیت شغلی تاثیرگذار باشد.

پرداخت فوق العاده جذب در کارگاه های دارای طرح طبقه بندی مشاغل

فوق العاده جذب، مزایایی است که به منظور جذب و نگهداشت نیروهای متخصص در کارگاه های دارای طرح طبقه بندی مشاغل پرداخت می شود. این مزایا برای مشاغلی که در بازار کار با کمبود نیرو مواجه اند یا به دلیل ماهیت شغل، سختی کار و شرایط نامساعد محیطی، تمایل کمتری برای تصدی آن ها وجود دارد، در نظر گرفته می شود. برقراری این فوق العاده نیازمند موافقت مدیریت و تایید نهادهای ذی ربط است. در این قسمت از مقاله، به توضیح نحوه پرداخت فوق العاده جذب در کارگاه های دارای طرح طبقه بندی مشاغل پرداخته می شود.

برای دریافت فوق العاده جذب، افراد باید شرایط احراز کامل شغل را از نظر تجربه و تحصیلات داشته باشند. این مزایا به مشاغل تخصصی یا استثنایی و همچنین مشاغلی که برای کارگاه اهمیت ویژه ای دارند، تعلق می گیرد. سقف این فوق العاده برای مدیران و کارشناسان متخصص تا ۱۰ درصد مزد شغل گروه مربوطه و برای سایر مشاغل تا ۱۰۰ درصد مزد شغل گروه مربوطه تعیین شده است.

نکته مهم این است که فوق العاده جذب جزو مزد مبنا محسوب نمی شود و بنابراین تاثیری در افزایش های مصوب ندارد. همچنین، در محاسبه مزایایی مانند اضافه کاری، نوبت کاری، مزایای پایان خدمت، عیدی و پاداش لحاظ نمی گردد، مگر اینکه ضوابط داخلی، پیمان های دسته جمعی یا عرف و رویه کارگاه ترتیب دیگری را مقرر کرده باشند. تا زمانی که این فوق العاده برای افراد برقرار نشده باشد، حقی برای مطالبه آن وجود نخواهد داشت.

برای عضویت در کانال تلگرام ما کلیک کنید

فرمول و نحوه محاسبه حق جذب

حق جذب، مبلغی است که کارفرما برای جذب و نگه داشت نیروی متخصص، علاوه بر حقوق پایه، به کارکنان پرداخت می کند. این مبلغ معمولا در شرایطی که تقاضا برای نیروی کار متخصص بالاست یا سازمان نیاز مبرمی به تخصص های خاص دارد، ارائه می شود.​   در این قسمت از مقاله قصد داریم تا به منظور آشنایی بیشتر متقاضیان با حق جذب، به توضیح  فرمول و نحوه محاسبه حق جذب بپردازیم.

محاسبه حق جذب در کارگاه هایی که دارای طرح طبقه بندی مشاغل هستند، بر اساس تبصره ۲ ماده ۱۸ دستورالعمل اجرایی طرح های طبقه بندی مشاغل صورت می گیرد. بر اساس این دستورالعمل، سقف میزان حق جذب برای مشاغل مدیران و کارشناسان متخصص در حد مدیران، معادل ۱۰ درصد مزد شغل گروه مربوط و برای سایر مشاغل، معادل ۱۰۰ درصد مزد شغل گروه مربوط به آن شغل تعیین شده است. فرمول و نحوه محاسبه حق جذب به شکل زیر تعیین می شود:

حق جذب = (حقوق پایه × درصد جذب) + مزایای جانبی

در این فرمول، حقوق پایه به عنوان مبلغ اصلی که افراد دریافت می کنند، در نظر گرفته می شود. درصد جذب بسته به نوع شغل و شرایط کاری مشخص می گردد. همچنین، مزایای جانبی شامل مواردی مانند حق مسکن، حق اولاد و سایر مزایا است که به حقوق پایه افزوده می شود. به عنوان نمونه، در صورتی که حقوق پایه و علی الحساب یک فرد معادل ۱۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال باشد و حق جذب با نرخ ۱۵ درصد محاسبه شود، مقدار آن به صورت زیر خواهد بود:

حق جذب = ۱۰,۰۰۰,۰۰۰ × ۰.۱۵ = ۱,۵۰۰,۰۰۰ ریال

این مبلغ به سایر مزایای جانبی اضافه شده و در مجموع دریافتی افراد لحاظ می شود. در کارگاه هایی که فاقد طرح طبقه بندی مشاغل هستند، تعیین و پرداخت حق جذب بر اساس توافق بین کارفرما و کارگر صورت می گیرد. این مبلغ ممکن است به صورت ثابت یا درصدی از حقوق پایه تعیین شود. لازم به ذکر است که حق جذب معمولا مشمول کسر بیمه و مالیات است و در محاسبه مزایایی مانند اضافه کاری، نوبت کاری، مزایای پایان خدمت، عیدی و پاداش تاثیرگذار است، مگر آن که بر اساس ضوابط داخلی، پیمان دسته جمعی یا عرف و رویه کارگاه، نوع دیگری حاکم باشد.

نحوه ثبت حق جذب در فیش حقوقی

در توضیح نحوه ثبت حق جذب در فیش حقوقی می بایست بیان نمود که حق جذب در انواع قراردادهای کاری تابع توافق میان کارگر و کارفرما است و الزامی برای پرداخت آن وجود ندارد. در قراردادهای موقت، در صورتی که حق جذب در قرارداد اولیه ذکر شده باشد، کارفرما تنها تا پایان همان قرارداد متعهد به پرداخت آن خواهد بود. با اتمام قرارداد، در قرارداد جدید میزان حقوق و مزایا بر اساس توافق مجدد تعیین می شود و کارفرما تعهدی به ادامه پرداخت حق جذب ندارد.

در قراردادهای دائمی، وضعیت پرداخت حق جذب متفاوت است. در صورتی که سمت شغلی کارگر تغییر نکند، کارفرما نمی تواند این مزایا را حذف کند یا کاهش دهد. با این حال، افزایش مبلغ حق جذب نیازمند توافق بین کارگر و کارفرما است. این توافق می تواند در راستای تشویق نیروی انسانی، افزایش بهره وری و رقابت پذیری سازمان صورت گیرد.

بنابراین، حق جذب در قراردادهای مختلف تابع شرایط و توافقات کاری است. در قراردادهای موقت، پس از پایان دوره، این مزایا الزاما تداوم ندارد، در حالی که در قراردادهای دائمی، پرداخت آن در صورت عدم تغییر سمت شغلی، پایدار خواهد بود. به همین دلیل، آگاهی از نحوه ثبت و تغییر این مزایا در قراردادها برای افراد حائز اهمیت است.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد حق جذب چیست​​ در کانال تلگرام آشاثبت عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی آشاثبت نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی به سوالات شما عزیزان پیرامون اطلاع از حق جذب چیست​ پاسخ دهند.