ترک کار چیست

ترک کار چیست

امروزه کارگران و کارفرمایان می بایست با موضوعات مرتبط با قانون کار آشنا شوند. کارگران بعد از انعقاد قرارداد با کارفرما می بایست مدت زمان مشخصی را در محل مربوطه مشغول به فعالیت شوند. به همین دلیل در صورتی که کارگران فعالیتی مخالف قرارداد منعقد شده انجام داده، با مشکلات متعددی مواجه می شوند. یکی از مباحثی که در قوانین و روابط کارگر و کارفرما از اهمیت بالایی برخوردار بوده، موضوع ترک کار می باشد. در این میان، این سوال برای متقاضیان مطرح می شود که ترک کار چیست؟

ترک کار زمانی اتفاق افتاده که کارگر بدون اطلاع قبلی قرارداد کاری خود را لغو نموده و دیگر در محل کار حاضر نشود. مطابق با ماده ۲۵ قانون کار، هنگامی که قرارداد کار برای مدت معینی منعقد شده باشد، طرفین امکان فسخ یک جانبه قرارداد را نخواهند داشت. به همین دلیل؛ چنان چه کارگران پیش از اتمام قرارداد کاری و بدون رعایت قوانین و مقررات نسبت به فسخ یک طرفه قرارداد خود اقدام نمایند، کارفرمایان امکان طرح شکایت از آنان را خواهند داشت. بنابراین افراد باید پیش از ترک کار نسبت به ارائه نامه استعفا به کارفرما اقدام کنند.

توجه به این نکته ضروری است که صرف غیبت کارگران به معنای ترک کار تلقی نشده و کارفرما ها می بایست ترک کار کارگران خود را اثبات نمایند. افراد معمولا به دلایلی مختلفی نظیر نارضایتی شغلی، شرایط مالی، فرصت های شغلی بهتر و دلایل شخصی محیط کار خود را ترک می کنند. اشخاص می بایست فرایند قانونی فسخ قرارداد با کارفرما را طی نموده تا با جریمه عدم اعلام ترک کار مواجه نشوند. 

پیامدهای ترک کار به شرایط خاص شغلی بستگی دارد. بر اساس تبصره ماده 21 قانون کار، کارگر باید پس از ارائه استعفا حداقل یک ماه به فعالیت خود ادامه دهد. ترک کار به معنای خاتمه یک جانبه قرارداد کاری توسط کارگر است. یکی از پیامدهای ترک کار این است که کارگر نمی تواند از بیمه بیکاری بهره مند شود. علاوه بر این، اگر ترک کار منجر به خسارت برای کارفرما شود، او می تواند از طریق مراجع قضایی علیه کارگر اقدام کند. از نظر حقوق و مزایا، هیچ تفاوتی بین انواع فسخ قرارداد کار (مانند پایان قرارداد، ترک کار، اخراج یا استعفا) وجود ندارد. کارفرما موظف است به کارگری که ترک کار کرده، تمامی حقوق، مزایا، بیمه، سنوات و عیدی متناسب با مدت زمان کارکردش را پرداخت کند.

برای عضویت در صفحه اینستاگرام ما کلیک کنید

قانون ترک کار

همانطور که اشاره شد، برای پاسخ به سوال ترک کار چیست؛ می توان بیان داشت که چنان چه افراد به طور ناگهانی، بدون اطلاع کارفرما و با نیت و قصد قبلی از حضور در محیط کار اجتناب نمایند، فعل ترک کار اتفاق افتاده است. چنان چه کارگران بدون ارائه نامه استعفا ترک کار نمایند، با جریمه عدم اعلام ترک کار مواجه می شوند؛ چرا که در این مواقع کارفرمایان با اثبات ترک کار پرسنل، امکان شکایت از کارگران خود را خواهند داشت.

همچنین گاهی اوقات افرادی که به طور غیر قانونی ترک کار می نمایند، امکان دریافت حقوق و مزایای خود را نخواهند داشت. با این حال؛ کارفرماها و کارگران می بایست از قانون ترک کار مطلع شده تا امکان دفاع از خود را داشته باشند. در خصوص قانون ترک کار می بایست بیان نمود که تاکنون، قانونی تحت عنوان قانون ترک کار تدوین و تصویب نشده و آیین نامه یا دستورالعملی که به تبیین ترک کار بپردازد، ارائه نشده است. با این حال در ماده ۲۵ قانون کار تامین اجتماعی به موضوع فسخ یکطرفه قرارداد اشاره شده است.

مطابق با این قانون، هنگامی که قرارداد کار برای مدت موقت و یا جهت انجام کار مشخصی منعقد شود، هیچ یک از طرفین به تنهایی حق فسخ آن را ندارند. بدین ترتیب کارگران نیز همانند کارفرمایان خود حق فسخ یکطرفه قرارداد خود را نخواهند داشت. لازم به ذکر است که رسیدگی به شکایت کارفرمایان بابت ترک کار بر عهده هیئت های تشخیص و حل اختلاف می باشد.

مراحل قانونی ترک کار

همانطور که اشاره شد، برای پاسخ به سوال ترک کار چیست؛ می توان گفت که برخی مواقع کارگران به دلایل مختلفی با قصد و نیتی قبلی محیط کار را ترک نموده و قصد بازگشت به محل کار خود را ندارند. در این حالت اثبات ترک کار کارگران بر عهده کارفرما بوده و عدم اطلاع رسانی آنان باعث ایجاد جریمه عدم اعلام پایان کار می شود. با توجه به عواقب و مشکلات فسخ یکطرفه قرارداد، کارگران می بایست به طور قانونی محیط کار خود را ترک نمایند. با این حال یکی از مواردی که برای اشخاص اهمیت بالایی داشته، اطلاع از چگونگی ترک قانونی کار می باشد. بنابراین در ادامه مراحل قانونی ترک کار توضیح داده شده است.

 

کارگرانی که قصد ترک محل کار خود را داشته باشند، باید کارفرمای خود را در جریان قصد و نیت خود قرار دهند. اشخاص حداقل ۳۰ روز قبل از تاریخی که قصد ترک محل کار خود را داشته باشند، باید نسبت به اطلاع کارفرمای محل کار خود اقدام کنند. با این حال چنان چه قرارداد کاری اشخاص به اتمام رسیده باشد، اشخاص مطابق با توافق انجام شده، می توانند نسبت به ترک محل کار خود اقدام کنند.

 

معمولا شرکت ها و کارخانجات مختلف رویه مشخصی را برای استعفای کارکنان خود در نظر گرفته و نامه استعفای اختصاصی خود را دارند. به همین دلیل، اشخاص می بایست پیش از ترک محیط کار از استعفا نامه اختصاصی محل کار خود برای ارائه استعفا استفاده نموده تا در آینده با مشکلات قانونی مواجه نشوند.

 

مطابق با قانون کار تامین اجتماعی، کارگران بعد از ارائه استعفا می بایست حداکثر ۳۰ روز در محل کار مشغول فعالیت شده تا شرکت مربوطه امکان جایگزینی نیرو را پیدا کند. با این حال برخی از شرکت ها به افراد اجازه داده بعد از ارایه استعفا، محیط کار را ترک نمایند.

برای عضویت در کانال تلگرام ما کلیک کنید

مهلت اعلام ترک کار به اداره کار

همانطور که در قسمت های پیشین مقاله توضیح داده شد؛ ترک کار، حالتی است که در آن کارگران با نیت و قصد قبلی و بدون اطلاع کارفرمایان محیط کار خود را ترک می نمایند. در این راستا اشخاص می بایست از قوانین و مقررات ترک کار مطلع شده تا با مشکلات حقوقی مواجه نشوند؛ چرا که کارفرما می توانند با اثبات ترک کار کارگران، ادعای خسارت نمایند.

یکی از موارد مهم در خصوص ترک کار این است که کارفرمایان موظف بوده که ترک کار کارگران را به مراجع مربوطه اطلاع دهند، چرا که در صورتی که کارفرمایان در زمان مقرر ترک کار کارکنان خود را گزارش ندهند، با جریمه عدم اعلام ترک کار مواجه می شوند. بنابراین در ادامه مهلت اعلام ترک کار به اداره کار توضیح داده شده است.

تاکنون هیچگونه بخشنامه و یا قانون خاصی در مورد زمان اعلام ترک کار کارگران به اداره کار منتشر نشده است. با این حال کارفرمایان می بایست نسبت به ارسال نامه ترک کار کارکنان خود به اداره کار اقدام نموده تا با جریمه های مالی احتمالی مواجه نشوند. کارفرمایان معمولا پیش از اتمام ماهی که کارکنان محل کار را ترک نموده، فرصت داشته تا نسبت به اعلام ترک کار به اداره کار جمهوری اسلامی ایران اقدام کنند. لازم به ذکر است که کارفرمایان باید ترک کار کارگران خود را در لیست بیمه تامین اجتماعی نیز درج کنند.

نحوه اثبات ترک کار توسط کارفرما

همانطور که اشاره شد، ترک کار غیر قانونی باعث عواقب و مشکلات متعددی برای کارگران می شود. به طوری که کارفرمایان امکان شکایت از آنان را پیدا می کنند. با این حال کارفرمایان در صورتی امکان کسب نتیجه از شکایت خود را داشته که قادر به اثبات ترک کار کارگران خود باشند؛ چرا که برخی مواقع عدم قرارداد بین کارفرما و کارگر باعث شده تا امکان اثبات ترک کار نیرو توسط کارفرما میسر نشود. به همین دلیل؛ در ادامه، نحوه اثبات ترک کار توسط کارفرما توضیح داده شده است.

چنان چه قرارداد کاری بین کارگر و کارفرما به اتمام نرسیده و کارگر نسبت به ترک کار اقدام نماید، کارفرما امکان اثبات ترک کار کارگر را با ارائه قرارداد منعقد شده و هر دلیل و مدرکی که مثبت عدم حضوری وی در محل کار باشد را خواهد داشت. کارگران ملزم بوده که ۳۰ روز پیش از ترک کار نسبت به ارائه استعفانامه به کارفرما خود اقدام نموده تا کارفرما امکان جایگزینی نیرو را پیدا کند. با این حال چنان چه کارگر بدون ارائه استعفا نامه محل کار را ترک نموده باشد، امکان اثبات ترک کار شخص مورد نظر در مراجع مربوطه وجود دارد.

علاوه بر این، کارفرمایان می توانند با ارائه مدارک و مستندات ورود و خروج کارگر، قرارداد کتبی، بیمه های پرداختی و ... ترک کار کارکنان خود را ثابت کنند. کارفرمایان در صورتی که موفق به اثبات ترک کار کارکنان خود شوند، قادر به ثبت شکایت در مراجع مربوطه خواهند بود. کارفرمایان همچنین می توانند ضرر و زیان های ناشی از ترک کار کارگران را از آنان طلب نمایند. کارفرمایان باید بعد از ترک کار کارگران خود نسبت به ارسال نامه ترک کار به اداره کار و درج ترک کار کارکنان خود در لیست بیمه اقدام نموده تا از این مدارک و مستندات نیز در جلسه رسیدگی به شکایت بهره ببرند.

نمونه نامه درخواست ترک کار

همانطور که اشاره شد، افرادی که قصد ترک کار خود را داشته باشند، باید استعفانامه خود را به کارفرما تحویل داده و وی را در جریان ترک کار قرار دهند. عدم اطلاع رسانی ترک کار کارگران توسط کارفرما نیز باعث ایجاد جریمه عدم اعلام می شود. یکی از مواردی که کارگران پیش از ترک کار باید انجام دهند، ارائه نامه استعفانامه به کارفرما می باشد. بنابراین؛ در ادامه، نمونه نامه درخواست ترک کار ارائه شده است

 

نامه درخواست ترک کار باید مطابق با رویه قانونی شرکت مربوطه انجام دهد؛ چرا که هریک از شرکت ها رویه مشخصی برای استعفا کارکنان خود در نظر گرفته و نامه درخواست ترک کار اختصاصی خود را دارند. به همین دلیل؛ اشخاص می بایست از قوانین و مقررات شرکت خود تبعیت کنند. 

تفاوت غیبت و خاتمه قرارداد با ترک کار 

یکی از مواردی که در ارتباط کاری بین کارگر و کارفرما زیاد اتفاق افتاده، ترک کار می باشد. همانطور که بیان شد، ترک کار زمانی اتفاق می افتد که کارگران محل کار خود را بدون اطلاع کارفرما ترک نموده و قصد بازگشت به محیط کار نداشته باشند. گاهی اوقات برخی افراد غیبت از محل کار را با ترک کار اشتباه می گیرند. همچنین، ترک کار و خاتمه قرارداد نیز دو مبحث متفاوت می باشد. ترک کار چنان چه توسط کارفرما به اثبات برسد، بار حقوقی دارد. یکی از مواردی که برای اشخاص اهمیت بالایی داشته، آشنایی با تفاوت ترک محل کار با غیبت و اتمام قرارداد می باشد. بنابراین در ادامه تفاوت غیبت و خاتمه قرارداد با ترک کار توضیح داده شده است. 

 

در زمانی که افراد موظف به حضور در محل کار باشند، عدم حضور آنان بدون ارائه نامه استعفا به کارفرما غیبت تلقی می شود. در این حالت کارگرانی که غیبت نموده، هنوز جزو کارکنان شرکت محسوب می شوند. غیبت بدون اطلاع باعث عدم دریافت حقوق و دستمزد در روزهای غیبت شده و مجازات دیگری نیز مطابق با قوانین شرکت به دنبال دارد. با این حال ترک کار به معنی فسخ یکطرفه قرارداد کارگران با کارفرما خود با نیت و قصد قبلی می باشددر حالی که در غیبت، کارگر قصد فسخ قرارداد را ندارد. در این حالت؛ افراد دیگر به تعهدات شغلی خود عمل نمی کنند. ترک کار باعث اتمام رابطه کاری کارگر با کارفرما می شود. همچنین غیبت موقت بوده و شخص به محل کار باز می گردد، اما در ترک کار، شخص به طور دائم محل کار را ترک می نماید.

 

اتمام قرارداد به معنی پایان رسمی و قانونی ارتباط کاری کارگران با محل کار خود می باشد. اتمام قرارداد معمولا به صورت توافقی و یا مطابق با قوانین و مقررات اداره کار انجام می شود. با این حال ترک کار به معنی لغو قرارداد کاری کارگران بدون اطلاع کارفرما خود می باشد. معمولا ترک کار به دلایل مختلفی نظیر دلایل شخصی، عدم رضایت شغلی، فرصت شغلی بهتر و ... انجام می شود و ممکن است که شخص کار محوله را به پایان نرسانده باشد.

آیا به ترک کار سنوات تعلق میگیرد

همانطور که اشاره شد، گاهی اوقات ترک کار کارگران باعث عدم دریافت حقوق و مزایای شغلی آنان می شود. یکی از مواردی که برای کارگران مطرح می شود این است که آیا به ترک کار سنوات تعلق میگیرد یا خیر؛ چرا که دریافت و یا عدم دریافت سنوات در تصمیم کارگران برای ترک کار تاثیرگذار می باشد.

در پاسخ به این سوال می بایست توضیح داد که تمام کارگران و کارمندان با هر قرارداد کاری، مشمول دریافت پایه سنوات خواهند بود. بنابر این، کارگری که ترک کار می نماید؛ نیز سنوات می‌گیرد. در گذشته، مطابق با بندهای ۵ و ۴ دستورالعمل شماره (۱۷) روابط کار در خصوص عدم تعلق مزایای پایان کار (حق سنوات) در صورت ترک کار کارگر؛ در صورت ترک کار توسط کارگر، سنوات به وی تعلق نمی گرفت، اما به موجب رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری به شماره ۱۳۴۹، ۱۳۴۸، ۱۳۴۷ این بخشنامه‌ ها باطل شده و طبق قانون کار، سنوات به کارگر تعلق می‌ گیرد، صرف نظر از این که به چه دلیل و چگونه رابطه کار به پایان رسیده باشد.

بنابر این، پرداخت مزایای پایان کار و سنوات بر عهده کارفرما می باشد. به همین دلیل، ترک کار کارگرانی که دارای قرارداد بوده، مانعی برای دریافت سنوات و مزایای پایان کار آنان ایجاد نکرده و کارفرما ملزم به پرداخت این موارد می باشد. به همین دلیل، کارگرانی که ترک کار نموده و مزایا و سنوات خود را دریافت نکنند، امکان شکایت از کارفرما خود را خواهند داشت. 

ادعای خسارت از ترک کار

همانطور که اشاره شد، ترک کار زمانی اتفاق افتاده که کارگران بدون ارائه نامه استعفا و به صورت ناگهانی از حضور در محل کار خود خودداری نمایند. در این حالت؛ کارفرما می بایست با ارائه مدارک و مستندات لازم نسبت به اثبات ترک کار کارگر خود اقدام نموده تا با مشکل جریمه عدم اعلام مواجه نشوند. در چنین حالتی، کارفرما می تواند نسبت به ادعای خسارت از کارگر به دلیل ترک کار اقدام نماید.

با این حال ادعای خسارت از ترک کار در صورتی پذیرفته شده که کارگران بدون اطلاع کارفرما و به صورت یک طرفه قرارداد کاری خود را فسخ نمایند. کارفرمایانی که قصد ادعای خسارت از کارگران خود را بابت ترک کار داشته باشند، می بایست به اداره کار مراجعه نمایند. افراد می بایست کلیه مدارک و مستندات مربوطه به ترک کار کارگران خود را نیز همراه داشته باشند.

پس از بررسی مدارک و مستندات طرفین، حکم نهایی صادر می شود. با این حال برخی مواقع کارگران صرفا چند روز غیبت نموده، ولی قصد ترک کار را ندارند. در صورتی که کارفرمایان این موضوع را ترک کار در نظر بگیرند، کارگران قادر به دفاع از خود در برابر کارفرمایان بابت عدم قصد بابت ترک کار خواهند بود.

جریمه عدم اعلام ترک کار توسط کارفرما

ترک کار کارگران باعث بروز مشکلات و ناهماهنگی های متعددی در واحدهای تولیدی می شود. به همین دلیل کارگران می بایست پیش از اقدام برای ترک کار نسبت به اطلاع کارفرما خود اقدام نموده تا نیروی مناسبی را جایگزین نماید. کارفرمایان می بایست ترک کار کارگران خود را اثبات و به مراجع مربوطه اعلام نمایند. چرا که کارفرمایانی که در زمان مقرر ترک کار کارگران خود را اعلام نکنند، با جریمه های مالی مواجه می شوند. به همین دلیل در ادامه جریمه عدم اعلام ترک کار توسط کارفرما توضیح داده شده است.

اعلام ترک کار کارگران توسط کارفرمایان به اداره کار ضروری می باشد؛ تا کنون مهلت دقیقی برای ارسال نامه ترک کار کارگران تعیین نشده است. با این حال؛ اشخاص می بایست در زمان کوتاهی بعد از ترک کار کارگران، نامه ترک کار آنان را به اداره کار ارسال نموده تا جریمه نشوند. 

کارفرمایان می بایست بعد از ترک کار کارگران خود در اولین لیست ارسالی بیمه، ترک کار آنان را اعلام نمایند؛ چرا که اشخاصی که ترک کار کارگران خود را در لیست بیمه اطلاع ندهند، شامل پرداخت بدهی معوق به این سازمان می شوند. همچنین چنان چه بازرسان بیمه به محل کار سربزنند، کارفرمایان می بایست لیست افرادی که ترک کار نموده را به آنان اطلاع داده تا مشمول پرداخت جریمه این سازمان نشوند.

ترک کار در لیست بیمه

پیش از این افراد اطلاعات کاملی را در مورد ترک کار دریافت نمودند. همانطور که پیش تر بیان شد، ترک کار هنگامی اتفاق می افتد که کارگر بدون اطلاع قبلی قرارداد کاری خود را لغو نموده و دیگر در محل کار حاضر نشود. اشخاص همچنین با قوانین ترک کار و مراحل قانونی ترک کار آشنا شده و از چگونگی اثبات ترک کار توسط کارفرما مطلع شدند. مطابق با قوانین و مقررات تامین اجتماعی، یکی از وظایفی که کارفرمایان بر عهده داشته، ارسال لیست بیمه و ریز کارکرد ماهیانه کارگران می باشد.

با این حال؛ چنان چه کارگران به دلایل مختلفی ترک کار نمایند، کارفرمایان باید ترک کار کارکنان خود را در لیست بیمه ارسالی درج نمایند. در ادامه اهمیت درج ترک کار در لیست بیمه توضیح داده شده است. برخی از کارفرماها پس از ترک کار پرسنل خود، موارد را در لیست بیمه ماهیانه درج نمی کنند؛ چرا که برخی افراد به درستی از قوانین و مقررات سازمان تامین اجتماعی اطلاع ندارند.

همچنین گاهی اوقات کارفرما ها گمان برده که به وارد نمودن ترک کار کارکنان خود در لیست بیمه نیاز نمی باشد. با این حال عدم درج ترک کار کارکنان در لیست بیمه تامین اجتماعی منجر به ایجاد بدهی معوق تامین اجتماعی شده و انباشت این بدهی های معوق برای کسب و کار افراد مشکلات متعددی را ایجاد می کند. بنابر این؛ چنان چه افراد نسبت به درج ترک کار کارگران در لیست بیمه اقدام نمایند، از جریمه عدم اعلام نیز جلوگیری می کنند. 

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد قانون و نحوه اثبات ترک کار​​ در کانال تلگرام آشاثبت عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی آشاثبت نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی به سوالات شما عزیزان پیرامون اطلاع از قانون و نحوه اثبات ترک کار​ پاسخ دهند.