مالیات موسسات غیر تجاری

مالیات موسسات غیر تجاری چیست

سازمان امور مالیاتی کشور در راستای تامین هزینه های عمومی و هزینه های دولت از افراد حقیقی و اشخاص حقوقی مالیات دریافت می کند. موسسات مختلف اعم از موسسات تجاری به مانند شرکت ها و برخی از موسسات غیر تجاری موظف به پرداخت مالیات بوده و بایستی طبق ماده 10 قانون مالیات های مستقیم سازمان امور مالیاتی هزینه مربوطه را پرداخت نمایند. برخی افراد از مفهوم مالیات موسسات غیرتجاری اطلاع نداشته که بر همین اساس در بخش زیر به این موضوع پرداخته خواهد شد.

در پاسخ به سوال مالیات موسسات غیر تجاری چیست؛ می توان ذکر کرد که مالیات موسسات غیر تجاری، مبلغی است که دولت‌ از این گونه موسسات دریافت نموده تا هزینه‌ های عمومی و خدمات مختلف را تامین کنند. موسسات غیر تجاری که در راستای کسب درآمد و سود تاسیس شده اند، بایستی به پرداخت مالیات بپردازند. برخی از موسسات غیر تجاری به مانند خیریه ها نیز معاف از مالیات بوده و از آن ها این هزینه دریافت نمی شود، اما سایر شرکت ها و موسسات نیاز به پرداخت مالیات به صورت سالانه خواهند داشت. با این حال؛ توجه به این نکته ضروری است که قوانین مالیات بر درآمد موسسات غیر تجاری از مالیات شرکت های تجاری متفاوت بوده و یکسان نمی باشد.

اشخاص حقوقی دارای موسسه غیر تجاری غیر انتفاعی که در راستای کسب سود فعالیت می کند، ملزم به پرداخت مالیات می باشند. مالیات موسسات غیر تجاری بر اساس قانون مالیات های مستقیم به دو دسته مالیات بر دارایی و مالیات بر درآمد تقسیم خواهد شد که در قسمت های بعدی مقاله، به طور مفصل به آن پرداخته خواهد شد.

برای عضویت در صفحه اینستاگرام ما کلیک کنید

انواع مالیات موسسات غیر تجاری

مالیات موسسات غیر تجاری در صورتی اخذ شده که موسسه تجاری کسب درآمد یا سود داشته باشد. این موسسات، بایستی به پرداخت مالیات به صورت سالیانه مطابق با قوانین سازمان امور مالیاتی کشور بپردازند. یکی از چالش های پیش روی مخاطبین، عدم آشنایی با انواع مالیات این موسسات بوده که برای رفع این چالش این قسمت از مقاله، به بیان انواع این مالیات پرداخته شده است.

انواع مالیات موسسات غیر تجاری، شامل مالیات های مستقیم و غیرمستقیم می شود. مالیات مستقیم نوعی از مالیات بوده که به صورت مستقیم از درآمد و دارایی های اشخاص حقیقی و حقوقی دریافت می شود. مسئول پرداخت این مالیات موسسات غیر تجاری هستند که بر اساس میزان و مقدار درآمد یا دارایی ها حاصل می گردد. انواع مالیات مستقیم موسسات غیر تجاری در بخش زیر درج شده و قابل مشاهده می باشد:

مالیات بر درآمد نظیر مالیات حقوق و دستمزد، مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی، مالیات بر درآمد اتفاقی 

مالیات بر دارایی نظیر مالیات حق تمبر

هر یک از موارد شرح داده شده در بالا از انواع مالیات موسسات غیر تجاری بوده که بایستی مورد توجه قرار گیرد. مالیات غیر مستقیم از دیگر، انواع مالیات هایی است که موسسات غیرتجاری موظف به پرداخت آن می باشند. از جمله انواع مالیات غیرمستقیم موسسات می توان به مالیات بر ارزش افزوده اشاره نمود. این نوع مالیات در هنگام خرید کالا می بایست پرداخته شود. مالیات بر ارزش افزوده موسسات غیرتجاری، همانند سایر شرکت ها با نرخ 10 درصد محاسبه می شود.

مالیات بر درآمد موسسات غیر تجاری

مالیات موسسات غیر تجاری مالیاتی بوده که بر اساس کسب درآمد و سود حاصل شده از فعالیت آنان، طبق ماده 105 قانون مالیات های مستقیم دریافت می گردد. مالیات مستقیم شرکت های غیر تجاری به 2 بخش مالیات بر دارایی مانند مالیات بر حق تمبر و همچنین مالیات بر کسب درآمد تقسیم شده که بر همین اساس در بخش زیر در ارتباط با مالیات بر کسب درآمد این موسسات توضیح داده می شود. 

مالیات بر درآمد موسسات غیر تجاری نوعی مالیات مستقیم بوده که دولت از موسسات غیر تجاری به نسبت کسب درآمد و با استناد به قوانین از جمله ماده 105 قانون مالیات های مستقیم، دریافت می کند. طبق ماده 105 قانون مالیات های مستقیم، جمع درآمد شرکت‌ ها و درآمد ناشی از فعالیت ‌های انتفاعی سایر اشخاص حقوقی که از منابع مختلف در ایران یا بیرون از ایران تحصیل می گردد، پس از کسر زیان ‌های حاصل از منابع غیر معاف و کسر معافیت‌ های مقرر به غیر از مواردی که طبق مقررات این قانون دارای نرخ جداگانه‌ ای هستند، مشمول مالیات به نرخ ۲۵% می باشند.

در راستای پرداخت این نوع مالیات موسسات باید صورت‌ های مالی خود را به‌ صورت سالانه تنظیم کرده و پس از حسابرسی، آن‌ ها را به سازمان امور مالیاتی کشور ارائه دهند. این صورت‌ های مالی شامل اطلاعاتی از قبیل درآمدها، هزینه‌ ها، دارایی‌ ها و بدهی‌ ها است. سازمان امور مالیاتی پس از بررسی این اطلاعات، مالیات مربوطه را محاسبه و اعلام می‌ کند. عدم پرداخت یا تاخیر در پرداخت مالیات می‌ تواند منجر به جریمه‌ های مالی و مشکلات قانونی برای موسسات شود.

برای عضویت در کانال تلگرام ما کلیک کنید

معافیت مالیاتی موسسات غیر تجاری

در مطالب قبل به شرح مالیات موسسات غیر تجاری، انواع این مالیات، تعریف مالیات بر درآمد برای موسسات غیرتجاری و موارد دیگر پرداخته شد. برخی از موسسات غیر تجاری از پرداخت مالیات معاف بوده نیاز به پرداخت آن ندارند. از آن جایی که ممکن است برخی کاربران با معافیت مالیاتی موسسات غیر تجاری آشنایی نداشته باشند، در این قسمت از مقاله، به توضیح این امر، اختصاص داده شده است.

معافیت مالیاتی موسسات غیر تجاری مختص موسساتی بوده که علاوه بر غیر تجاری، غیر انتفاعی نیز می باشند. موسسات غیر تجاری به 2 دسته انتفاعی و غیر انتفاعی تقسیم می شوند. موسسات انتفاعی با هدف جذب منافع مادی فعالیت داشته، اما موسسات غیر انتفاعی به دنبال جلب منافع نیستند. از انواع موسسات غیر انتفاعی می توان به احزاب، انجمن های اسلامی، خیریه، صندوق های قرض الحسنه و گروه های سیاسی اشاره کرد. از جمله موسسات غیر تجاری انتفاعی می توان به کانون های فنی و حقوقی، موسسات با هدف ارائه خدمات شهری مانند نظافت فضای سبز اشاره نمود.

معافیت مالیاتی موسسات غیر تجاری شامل موسسات غیر تجاری نظیر احزاب، خیریه ها، گروه های سیاسی و ... می شود و دسته دوم که شامل موسسات غیر تجاری انتفاعی بوده، بایستی سالیانه مالیات خود را مطابق با قوانین سازمان امور مالیاتی کشور پرداخت نمایند. طبق مطالب ذکر شده بایستی گفت که تمامی موسسات غیر تجاری از پرداخت مالیات معاف نبوده و تنها برخی از آن ها (موسسات غیرتجاری غیر انتفاعی) شامل معافیت مالیاتی می شوند.

از جمله معافیت های مالیاتی موسسات غیرتجاری می توان به ماده 139 قانون مالیات مستقیم اشاره نمود. مطابق با این ماده: "کمک‌ ها و هدایای دریافتی نقدی و غیرنقدی موسسات خیریه و عام المنفعه که به ثبت رسیده‌ اند، مشروط بر آن که به موجب اساسنامه آن ها صرف‌ امور مذکور در بند (ح) این ماده شود و سازمان امور مالیاتی کشور بر درآمد و هزینه آن ها نظارت کند، از پرداخت مالیات معاف است."

نحوه محاسبه مالیات موسسات غیر تجاری

شرکت‌ ها و موسسات غیرتجاری موظف به ارائه اظهارنامه مالیاتی در موعد مقرر، به سازمان امور مالیاتی هستند. این اظهارنامه شامل اطلاعات دقیق درباره درآمدها، هزینه‌ها و سود خالص است. سازمان امور مالیاتی پس از بررسی این اطلاعات، مالیات مربوطه را محاسبه و اعلام می‌ کند. به منظور آشنایی بیشتر متقاضیان، در قسمت زیر، نحوه محاسبه مالیات موسسات غیر تجاری ارائه گردیده است.

 

طبق قانون مالیاتی کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی مستلزم به پرداخت مالیات بوده و تنها به موجب قانون برخی از افراد از پرداخت مالیات معاف می گردند. موسسات غیر تجاری که فعالیت انتفاعی داشته و به واسطه این فعالیت سود دارند، بایستی به پرداخت مالیات بپردازند. مالیات بر دارایی نیز جزو مالیات های مستقیم بوده که نرخ آن، با توجه به نوع دارایی متفاوت می باشد. به طور مثال، نرخ مالیات بر حق تمبر سرمایه شرکت، به میزان نیم در هزار سرمایه ثبتی موسسه می باشد.

 

بر اساس ماده 105 قانون مالیات های مستقیم، موسسات غیر تجاری که دارای کسب درآمد بوده بایستی به پرداخت مالیات بپردازند. نحوه محاسبه این نوع مالیات نیز طبق ماده 105 قانون مالیات های مستقیم انجام می شود. شیوه محاسبه بدین شکل بوده که پس از جمع بندی درآمد، فرآیند کسر خسارت، معافیت و موارد استثنا انجام شده و در نهایت مالیات به نرخ ۲۵% محاسبه خواهد شد.

 

مالیات بر ارزش افزوده (VAT) یک نوع مالیات غیرمستقیم است که بر روی کالاها و خدمات در مراحل مختلف زنجیره تامین اعمال می‌ شود. این مالیات به‌ طور معمول بر اساس ارزش افزوده‌ ای که در هر مرحله از تولید یا توزیع ایجاد می‌ شود، محاسبه می‌ گردد. نرخ مالیات بر ارزش افزوده در ایران معادل 10 درصد می باشد.

پرداخت مالیات موسسات غیر تجاری

موسسات غیر تجاری دارای درآمد، نیاز به پرداخت مالیات داشته و بایستی بر اساس ماده 105 قانون مالیات مستقیم به انجام این کار بپردازند. نحوه محاسبه مالیات موسسات غیر تجاری و اطلاع از معافیت برخی از این موسسات از جمله مواردی بوده که در قسمت های قبل در ارتباط با هر یک توضیح داده شد. در این بخش از مقاله قصد داریم تا به توضیح نحوه پرداخت مالیات موسسات غیر تجاری بپردازیم.

پرداخت مالیات موسسات غیر تجاری بدین صورت بوده که شخص در وهله اول بایستی طبق ماده 110 به ارائه اظهارنامه مالیاتی بپردازد. افراد حقوقی ملزم این بوده تا اظهارنامه، ترازنامه، حساب سود و زیان مرتبط به دفاتر اسناد و مدارک خود را نهایتا تا 4 ماه پس از سال مالیاتی ارائه کرده و همچنین لیست هویت شرکا، سهامداران و حسب مورد، میزان سهم شریک یا تعداد سهام و نشانی هر یک از آن ها را به اداره مالیاتی ارسال کنند.

پرداخت مالیات موسسات غیر تجاری به این صورت بوده شخص در ابتدا، می بایست به سامانه عملیات الکترونیکی امور مالیاتی tax.gov.ir مراجعه کرده و همانند تصویر زیر گزینه پرداخت الکترونیک مالیات را انتخاب کند.

پس از آن، شخص لازم است که گزینه "سامانه پرداخت الکترونیک مالیات" را انتخاب نماید.

در ادامه، متقاضی می بایست اطلاعات خود را در سامانه وارد نموده و پس از ورود به حساب کاربری، سایر مراحل پرداخت الکترونیکی مالیات موسسات غیرتجاری را طی نماید.

پرداخت مالیات موسسات غیر تجاری طبق موارد گفته شده، طی می شود. در صورتی که این موسسات اقدام به ارائه اظهارنامه مالیاتی طبق موارد گفته شده نمایند، طی مدت 12 ماه اظهارنامه ارائه شده، سابقه شرکت بررسی خواهد شد. همچنین، میزان مالیات تخصیص یافته و به موسسه اطلاع رسانی شده و وی می بایست مبلغ آن را پرداخت کند.

قوانین مالیاتی موسسات غیر تجاری 

مالیات موسسات غیر تجاری به آن دسته از موسسات تعلق گرفته که فعالیت انتفاعی در راستای کسب درآمد، در طول سال دارند. این موسسات مستلزم پرداخت مالیات بوده و بایستی مطابق با قوانین به انجام این کار بپردازند. قانون های وضع شده برای مالیات موسسات غیرتجاری برای برخی از کاربران مبهم بوده که بر همین اساس نیاز به این داشته تا در خصوص قوانین مالیاتی موسسات غیر تجاری و مواد مهم آن، به مطالعه بپردازند.

قوانین مالیاتی موسسات غیر تجاری شامل قانون مالیات مستقیم و مفاد و تبصره های مرتبط با آن می شود. از جمله مواد مهم این قانون، ماده 105 می باشد. طبق ماده 105 قانون مالیات های مستقیم، "جمع درآمد شرکت‌ ها و درآمد ناشی از فعالیت ‌های انتفاعی سایر اشخاص حقوقی که از منابع مختلف در ایران یا بیرون از ایران تحصیل می گردد، پس از کسر زیان ‌های حاصل از منابع غیر معاف و کسر معافیت‌ های مقرر به غیر از مواردی که طبق مقررات این قانون دارای نرخ جداگانه‌ ای هستند، مشمول مالیات به نرخ ۲۵% می باشند."

طبق تبصره 1 ماده 105 قانون مالیات های مستقیم نیز بایستی گفت که اشخاص حقوقی ایرانی غیر تجاری که به منظور تقسیم سود تاسیس نشده اند، در صورتی که دارای فعالیت انتفاعی باشند از منبع کل درآمد مشمول مالیات فعالیت انتفاعی آن ها، مالیات به نرخ مقرر در این ماده دریافت می شود. 

از دیگر، مواد مهم این قانون، ماده 110 قانون مالیات مستقیم است. براساس این ماده، موسسات غیرتجاری همانند سایر اشخاص حقوقی مکلفند اظهارنامه و ترازنامه و حساب سود و زیان متکی به دفاتر و اسناد و مدارک خود را حداکثر تا چهار ماه پس از سال مالیاتی‌ همراه با فهرست هویت شرکاء و سهامداران و حسب مورد میزان سهم‌ الشرکه یا تعداد سهام و نشانی هر یک از آن ها را به اداره امور مالیاتی که محل فعالیت اصلی شخص‌ حقوقی در آن واقع است تسلیم و مالیات متعلق را پرداخت نمایند.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد نحوه محاسبه مالیات موسسات غیر تجاری​​ در کانال تلگرام آشاثبت عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی آشاثبت نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی به سوالات شما عزیزان پیرامون اطلاع از نحوه محاسبه مالیات موسسات غیر تجاری​ پاسخ دهند.