رسیدگی مالیاتی چیست

رسیدگی مالیاتی چیست

امروزه دولت با وضع قوانین متنوع نسبت به اخذ مالیات از مودیان واجد شرایط اقدام می کند؛ چرا که مالیات به عنوان یکی از منابع درآمد مهم دولت محسوب می شود. مودیانی که نسبت به اخذ مالیات تعیین شده اقدام نکنند، مشمول پرداخت جرایم مالیاتی سنگینی نیز می شوند. با وجود دقت بالای کارمندان سازمان امور مالیاتی، امکان خطا و اشتباه در هزینه مالیات تعیین شده برای متقاضیان وجود خواهد داشت.

به همین دلیل متقاضیان به دنبال دادرسی عادلانه مالیاتی مطابق با قانون مالیات مستقیم می باشند. در این میان، ممکن است که این سوال برای برخی از متقاضیان مطرح شود که رسیدگی مالیاتی چیست؟ در پاسخ به این پرسش می بایست بیان نمود که به فرایند رسیدگی به اعتراض مودیان به مالیات تعیین شده توسط سازمان امور مالیاتی کشور، رسیدگی مالیاتی گفته می شود. مودیان مالیاتی در صورتی امکان اعتراض به مبلغ مالیات تعیین شده خود را داشته که از قانون جدید مالیات مستقیم و دستورالعمل های این قانون مطلع گردند؛ چرا که کلیه دستورالعمل های مربوط به رسیدگی مالیاتی در قانون مالیات مستقیم به اطلاع مودیان رسیده است. 

کلیه مودیان مالیاتی برای اعتراض به مبلغ مالیات خود باید وارد حساب کاربری خود در درگاه ملی خدمات مالیات شده و شکایت خود را ثبت نمایند. در ادامه، پس از اتمام رسیدگی های سازمان امور مالیاتی، مودیان به جلسه رسیدگی اسناد دعوت می شوند. افراد می بایست ظرف مدت دو هفته نسبت به ارائه اسناد و مدارک در اداره امور مالیات اقدام نمایند. 

برای عضویت در صفحه اینستاگرام ما کلیک کنید

انواع رسیدگی مالیاتی

 رسیدگی مالیاتی در واقع فرایند رسیدگی به اعتراض مودیان توسط سازمان امور مالیاتی می باشد. همچنین سازمان امور مالیاتی هنگام بررسی پرونده پرونده های مالیاتی متقاضیان قادر به دعوت از مودیان در راستای رسیدگی به پرونده مالیاتی آنان می باشد. با این حال یکی از مواردی که برای مودیان اهمیت داشته، اطلاع از انواع رسیدگی مالیاتی می باشد. انواع رسیدگی مالیاتی مطابق با ماده 29 آیین‌نامه اجرایی ماده 219 قانون مالیات‌ های مستقیم به شرح زیر می باشد:

رسیدگی اداری: در فرآیند حسابرسی اداری، با ارسال دعوتنامه‌ ای به مودی، از او خواسته می‌ شود تا در زمان مشخص با مدارک و مستندات مورد نیاز به اداره امور مالیاتی مراجعه کند. مودی موظف است در تاریخ تعیین‌ شده به اداره مربوطه مراجعه کرده و در صورت ارائه مدارک، حسابرس باید طبق دعوتنامه و با تنظیم صورت‌ جلسه، به بررسی دفاتر و اسناد ارائه‌ شده پرداخته و گزارش حسابرسی مالیاتی را در سامانه یکپارچه مالیاتی ثبت کند و برای تایید به مسئول حوزه مربوطه ارسال نماید.

رسیدگی میدانی: در این نوع حسابرسی، با ارسال دعوتنامه، مودی ملزم به ارائه مدارک در زمان حضور حسابرس یا حسابرسان در محل اقامت قانونی خود یا محلی که قبلا به اداره امور مالیاتی اعلام کرده است، می‌ شود. حسابرس باید در تاریخ مقرر، صورت‌ جلسه را تنظیم کرده و با توجه به قوانین و مقررات، به بررسی دفاتر و مدارک بپردازد و گزارش مالیاتی را در سامانه ثبت کرده و مستندات مربوطه را نیز ضمیمه کند و برای تایید به مسئول حوزه حسابرسی ارسال نماید.

رسیدگی بازرسی: این نوع حسابرسی به منظور بررسی فعالیت‌ های اقتصادی مودی از جمله حجم، وضعیت و نوع اموال او انجام می‌ شود تا اطلاعات مورد نیاز برای حسابرسان فراهم گردد. در اینجا هیچ اظهارنامه مالیاتی انتخاب نمی‌ شود و مسئول حوزه کاری حسابرسی، گزارشی بر اساس فرم‌ های سازمان تهیه می‌ کند. نتایج این حسابرسی ممکن است منجر به تغییر رتبه ریسک مودی شود. همچنین، حسابرس می‌ تواند درخواست انجام حسابرسی اداری یا میدانی را به مسئول حوزه مربوطه ارائه دهد که در صورت موافقت، موضوع به حسابرس تخصیص می‌ یابد.

بازبینی: پس از پایان حسابرسی، اداره امور مالیاتی می‌ تواند برخی از گزارش‌ های حسابرسی را برای ارزیابی کیفیت آن‌ ها انتخاب کند. در صورت نیاز، با مراجعه به مودی و بررسی مدارک، گزارشی تهیه خواهد شد. گزارش نهایی ممکن است شامل گزارش‌ های اصلاحی یا متمم، تخلفات ماموران مالیاتی و همچنین گزارش‌ هایی برای تشویق و ارتقای کارکنان مالیاتی باشد. بازبینی می‌ تواند به درخواست دادستانی انتظامی مالیاتی یا سایر مراجع ذی‌ صلاح انجام شود.

زمان رسیدگی مالیاتی

رسیدگی مالیاتی درواقع اقداماتی را شامل شده که توسط سازمان امور مالیاتی جهت اجرای قوانین مالیاتی انجام می شود. رسیدگی مالیاتی شامل بررسی اظهارنامه های مالیاتی، ارزیابی صحت اظهارنامه ها، بررسی سوابق مالیاتی، تعیین میزان مالیات مودیان و ... می باشد. پیش از این اشخاص اطلاعات کاملی را در مورد رسیدگی مالیاتی دریافت نموده و با انواع رسیدگی مالیاتی آشنا شدند. در این قسمت از مقاله، به جهت آشنایی بیشتر متقاضیان، زمان رسیدگی مالیاتی توضیح داده شده است. 

زمان رسیدگی مالیاتی کاملا متغیر بوده و به نوع رسیدگی مالیاتی بستگی دارد. معمولا رسیدگی مالیات عملکرد حدود یکسال طول کشیده و سازمان امور مالیاتی نتیجه درخواست رسیدگی مالیات متقاضیان را به اطلاع آنان می رساند. زمان رسیدگی مالیات بر ارزش افزوده کاملا متغیر می باشد. با این حال معمولا زمان این نوع از رسیدگی مالیات معمولا بیشتر از رسیدگی مالیات عملکرد می باشد. 

افراد معمولا به دنبال سریع ترین روش برای تکمیل مراحل رسیدگی مالیاتی می باشند‌. با این حال انجام مراحل رسیدگی مالیاتی در زمان کم به نوع دفاع مودیان و پرونده مالیاتی آنان بستگی دارد. مطابق با ماده 156 قانون مالیات مستقیم؛ ممیز مالیاتی مکلف است اظهارنامه مودیان مالیات بر درآمد را حداکثر‌ ظرف یک سال از تاریخ انقضاء مهلت مقرر برای تسلیم اظهارنامه رسیدگی نماید. 

هم چنین، به موجب ماده 157، برای مودیان مالیات بر درآمد که در زمان مقرر اظهارنامه منبع درآمد خود را ارائه نکرده‌ اند یا طبق قوانین این قانون ملزم به ارائه اظهارنامه در تاریخ سررسید پرداخت مالیات نیستند، مدت زمان مرور مالیاتی پنج سال از تاریخ سررسید پرداخت مالیات تعیین شده است. پس از گذشت این پنج سال، مالیات مربوطه قابل مطالبه نخواهد بود، مگر این که در این مدت درآمد مودی شناسایی شده و برگ تشخیص مالیات صادر شده و حداکثر تا سه ماه پس از پایان این پنج سال، برگ تشخیص به مودی ابلاغ گردد.

برای عضویت در کانال تلگرام ما کلیک کنید

آموزش مراحل و نحوه رسیدگی مالیاتی

همانطور که اشاره شد، سازمان امور مالیاتی کشور نسبت به رسیدگی به اعتراضات مودیان اقدام می کنند. چرا که برخی مواقع مودیان نسبت به مبلغ مالیات تعیین شده اعتراض دارند. یکی از مواردی که برای متقاضیان اهمیت بالایی داشته، دریافت آموزش مراحل رسیدگی مالیاتی و نحوه بررسی پرونده در سازمان امور مالیاتی کشور می باشد. بنابراین در ادامه، متقاضیان امکان دریافت آموزش مراحل و نحوه رسیدگی مالیاتی را خواهند داشت. 

رسیدگی مالیاتی در سامانه مودیان: افراد با ورود به درگاه ملی خدمات الکترونیک سازمان امور مالیاتی به نشانی اینترنتی my.tax.gov.ir می بایست نسبت به ثبت شکایت و اعتراض خود در این سامانه اقدام نمایند. پس از آن، اداره مالیات از طریق نامه کتبی، تماس تلفنی، پیامک و... زمان دعوت متقاضی به اداره مالیات را اطلاع‌ رسانی می کند.

رسیدگی مالیاتی در اداره امور مالیاتی: دومین مرحله از رسیدگی مالیاتی، به پرونده مالیاتی متقاضی به صورت مذاکره بین اداره مالیات و مودی رسیدگی شده و مودیان ۳۰ روز مهلت داشته تا نسبت به ارائه مدارک مربوط به رسیدگی مالیاتی اقدام نمایند‌. در این مرحله، اداره امور مالیاتی مراتب را در برگ تشخیص ثبت کرده و به امضای رئیس اداره امور مالیاتی می‌ رساند. 

ثبت اعتراض در هیات حل اختلاف مالیاتی: چنانچه اداره امور مالیاتی، اعتراض را قبول نکند یا با‌ مودی به توافق نرسد، درخواست مودی به هیات حل اختلاف مالیاتی ارجاع می گدد.هیات حل اختلاف مالیاتی شامل قاضی، نماینده امور مالیاتی و نماینده اتحادیه کسب و کار به انتخاب مودی می باشد. چنان چه نتیجه رسیدگی مالیاتی مورد قبول مودیان واقع شود، افراد باید نسبت به پرداخت هزینه مالیات خود اقدام نمایند.

رسیدگی به پرونده در هیات شورای عالی مالیاتی: در صورتی که متقاضی به رای هیات اعتراض داشته باشد، می تواند ظرف ۳۰ روز پس از ابلاغ نتیجه، به رای صادر شده اعتراض کند که در چنین شرایطی، پرونده به شورای‌عالی مالیاتی ارجاع داده می شود. اگر رای رد شود، پرونده به مرحله قبلی بازگشته و فرآیند دادرسی مالیاتی از نو با هبات اختلاف دیگری آغاز می‌ شود، اما اگر رای شورا تایید گردد، مودی می‌ تواند ادامه شکایت خود را در مراحل بعدی از طریق هیات سه نفره وزارت اقتصاد پیگیری کند.

رسیدگی به پرونده در هیات سه نفره وزارت اقتصاد: در این مرحله، اگر مودی به رای تایید شده در مرحله قبل اعتراض داشته باشد، می‌ تواند ظرف ۳۰ روز نسبت به آن اعتراض کرده و در این صورت؛ پرونده‌ به هیات سه نفره وزارت اقتصاد ارجاع می شود. این هیات که توسط وزیر امور اقتصادی و دارایی انتخاب می‌ شود، به بررسی و تایید یا رد رای قبلی می‌ پردازد. در صورتی که مودی مالیاتی دوباره به این رای اعتراض کند، ادامه فرآیند از طریق دیوان عدالت اداری انجام خواهد شد.

رسیدگی به پرونده در دیوان عدالت اداری: در آخرین مرحله از رسیدگی مالیاتی، رای صادر شده به دیوان عدالت اداری ارسال می‌ شود. نظام حاکم بر دیوان عدالت اداری مطابق با قوانین و مقررات سیستم قضایی است و عملکرد آن با سیستم مالیاتی تفاوت‌ هایی دارد. در این مرحله، مودی باید با انتخاب یک وکیل دادگستری با تجربه، شکایت خود را از سازمان امور مالیاتی در دیوان عدالت اداری مطرح کند. مهلت ثبت شکایت در دیوان عدالت اداری تا ۳ ماه پس از صدور رای توسط هیات سه نفره وزارت اقتصاد است.

روش تشخیص مالیات پس از رسیدگی مالیاتی

پیش از این افراد با انواع رسیدگی مالیاتی آشنا شده و از زمان رسیدگی مالیاتی مطلع شدند. اشخاص همچنین آموزش مراحل رسیدگی مالیاتی را دریافت نمودند. با این حال یکی از مواردی که برای متقاضیان اهمیت بالایی داشته، اطلاع از چگونگی تشخیص مالیات پس از اتمام مراحل رسیدگی مالیاتی می باشد. بنابراین در ادامه روش تشخیص مالیات پس از رسیدگی مالیاتی توضیح داده شده است.

چنان چه مودیان از دفاتر و اسناد حسابداری مطابق با قوانین نگهداری اسناد و مدارک حسابداری بهره ببرند، درآمد مشمولین مالیات از طریق دفاتر حسابداری تعیین و مبلغ مالیات تعیین شده از طریق برگ تشخیص به اطلاع آنان می رسد. 

در صورتی که اسناد و مدارک حسابداری مودیان مطابق با روش های قانونی نگهداری اسناد و مدارک حسابداری آماده نشده باشد، دفاتر حسابداری تایید نمی شود. در این حالت تشخیص درآمد و مالیات کسب و کار های مختلف مطابق با قوانین و مقررات خاص مالیاتی که به آن روش علی الراس گفته می شود؛ انجام می شود. 

برخی مواقع دفاتر و اسناد حسابداری مودیان از نظر اداره امور مالیاتی غیر قابل رسیدگی در نظر گرفته می شود. این امر به دلایلی نظیر عدم رعایت قوانین مالیاتی، عدم رعایت اصول مالیاتی و ... رخ می دهد. در چنین مواقعی رسیدگی مالیاتی مطابق با شواهد رسیدگی مالیاتی باید به صورت کتبی به مودی ابلاغ و پرونده برای رسیدگی به هیات سه نفره تحت عنوان هیئت بند 3 ماده 97 قانون مالیات مستقیم فرستاده شود.

مدارک لازم جهت شرکت در جلسه رسیدگی مالیاتی

مودیانی که نسبت به ارسال درخواست اعتراض خود به مالیات تعیین شده؛ اقدام نمایند، به جلسه رسیدگی اسناد و مدارک دعوت می شوند. با این حال یکی از مواردی که برای متقاضیان اهمیت بالایی داشته، اطلاع از مدارک لازم جهت حضور در جلسه رسیدگی مالیاتی می باشد. بنابراین؛ در ادامه مدارک لازم جهت شرکت در جلسه رسیدگی مالیاتی توضیح داده شده است:

ارائه دفاتر مالی روزنامه و دفتر کل شرکت

ارائه تراز کل و معین قبل و بعد از بستن حساب ها

ارائه مدارک مربوط به مجوزهای انجام فعالیت

ارائه مدارک مرتبط با گردش حساب

ارائه ریز خرید و فروش، گردش بدهکاران و بستانکاران

ارائه مدارک مربوط به گردش حساب حقوق کارمندان

ارائه صورتحساب بانک

ارائه گردش موجودی کالا

ارائه مدارک مربوط به صادرات یا واردات در صورت لزوم

ارائه صورت خلاصه جمع لیست های حقوق ۱۲ ماهه و لیست بیمه ارسالی برای ۱۲ ماه

ارائه جدول محاسبات استهلاک

ارائه اظهارنامه های ارزش افزوده و صورتحساب های فروش

ارائه صورت معاملات ارسالی

ارائه اجاره نامه و قبوض پرداختی بابت اجاره در صورت استیجاری بودن محل کسب و کار

افراد بدین ترتیب امکان اطلاع از مدارک لازم جهت حضور در جلسه رسیدگی مالیاتی را خواهند داشت. با این حال اشخاص برای اطلاع دقیق از مدارک لازم جهت جلسه رسیدگی مالیاتی باید نسبت به بررسی دعوتنامه جلسه رسیدگی مالیاتی اقدام نمایند؛ چرا که کلیه مدارک لازم جهت حضور در جلسه رسیدگی مالیاتی در این دعوتنامه درج شده است. 

نکات مهم برای شرکت در جلسه رسیدگی مالیاتی

پیش از این افراد پاسخ سوال رسیدگی مالیاتی چیست، را دریافت نموده و با انواع رسیدگی مالیاتی آشنا شدند. اشخاص همچنین آموزش مراحل رسیدگی مالیاتی را دریافت کرده و با مدارک لازم جهت حضور در جلسه رسیدگی مالیاتی آشنا شدند. با این حال متقاضیان باید از نکات مهم برای شرکت در جلسه رسیدگی مالیاتی و بخشنامه رسیدگی مالیاتی نیز مطلع شوند. بنابراین در ادامه مهم ترین نکات لازم جهت حضور در جلسه رسیدگی مالیاتی توضیح داده شده است. 

مودیان می بایست اسناد و مدارک حسابداری را مطابق با قوانین مربوطه و با نظم و دقت کافی آماده نموده تا از سردرگمی مسئول مالیاتی جلوگیری شود.

اشخاص می بایست صورت معاملات فصلی را در زمان مقرر آماده نمایند؛ چرا که هرگونه اختلاف در صورت معاملات فصلی و گزارشات متقاضیان، افراد را در روند رسیدگی مالیاتی دچار مشکل می کند.

متقاضیان باید هنگام تحریر دفاتر و ثبت های لازم دقت کافی را اعمال کرده و از قوانین و آیین نامه های مربوطه پیروی نمایند، چرا که هرگونه خطا و اشتباه در تحریر دفاتر مودیان را در روند رسیدگی مالیاتی با چالش مواجه می کند.

سازمان امور مالیاتی در دعوتنامه جلسه رسیدگی مالیاتی مدارک و اسناد مشخصی را از مودیان طلب می کند. اشخاص باید با دقت و نظم کافی اسناد و مدارک لازم را آماده نموده و نسبت به بررسی این مدارک اقدام کرده تا در جلسه رسیدگی امکان پاسخگویی به سوالات مطرح شده را پیدا کنند.

متقاضیان باید از زمان دقیق برگزاری جلسه رسیدگی مالیاتی مطلع شده و حداقل ۲۰ دقیقه قبل از شروع جلسه در محل مشخص شده حاضر شوند. متقاضیان باید از هرگونه تنش و درگیری در جلسه رسیدگی مالیاتی خودداری نموده و با صبر و حوصله به سوالات مطرح شده پاسخ دهند؛ چرا که تعامل و ارتباط مناسب با مسئول رسیدگی مالیاتی باعث کسب نتیجه مناسبی می شود.

بخشنامه جدید رسیدگی مالیاتی

همانطور که اشاره شد، رسیدگی مالیاتی در راستای جلوگیری از تخلفات مالیاتی و افزایش عدالت مالیاتی انجام می شود. رسیدگی مالیاتی معمولا باعث افزایش یا کاهش هزینه مالیات تعیین شده می شود. یکی از موارد پراهمیت در خصوص رسیدگی مالیاتی، آشنایی با آخرین اصلاحات و تغییرات قوانین و مقررات رسیدگی مالیاتی می باشند. به همین دلیل فایل دانلود بخشنامه جدید رسیدگی مالیاتی ارائه گردیده است. این بخشنامه در خصوص نحوه رسیدگی به اعتراض مودیان مالیاتی به برگ های تشخیص مالیات صادره در راستای اظهارنامه های برآوردی در اجرای قسمت اخیر ماده (97) قانون مالیات های مستقیم می باشد.

 

کلیه دستورالعمل های مربوط به رسیدگی مالیاتی در قانون مالیات مستقیم ارائه شده است. اشخاص پیش از حضور در جلسه رسیدگی مالیاتی باید نسبت به مشاهده و بررسی دستورالعمل های مرتبط با رسیدگی مالیاتی در قانون مالیات مستقیم اقدام نموده تا از روند رسیدگی مالیاتی مودیان مطلع شوند. 

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد مراحل رسیدگی مالیاتی​​ در کانال تلگرام آشاثبت عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی آشاثبت نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی به سوالات شما عزیزان پیرامون اطلاع از مراحل رسیدگی مالیاتی​ پاسخ دهند.