تشریفات گمرکی چیست

تشریفات گمرکی چیست

در امر واردات، واردکنندگان کالا موظف‌ بوده که مستندات مربوط به کالاهای خود، شامل فاکتور خرید، بارنامه، گواهی مبدا و سایر مدارک مورد نیاز به گمرک ارائه دهند. پس از بررسی این مستندات، گمرک اقدام به ارزیابی عوارض و مالیات‌ های مربوطه کرده و کالاها را ترخیص می نماید. 

در صادرات نیز فرآیند مشابهی وجود داشته؛ به این صورت که صادرکنندگان باید مراحل لازم را طی کرده و مدارک موردنیاز مانند فاکتور فروش، گواهی‌ های لازم و مجوزهای مربوطه را تهیه کرده و به گمرک ارائه دهند تا موفق به صادر نمودن محصولات شوند. در حوزه تجارت خارجی، از مجموعه این عملیات، تحت عنوان تشریفات گمرکی یاد می شود.

در پاسخ به این سوال که تشریفات گمرکی چیست؛ می توان بیان نمود که تشریفات گمرکی در واردات و صادرات به مجموعه‌ ای از مراحل و فرآیندهایی اطلاق می‌ شود که کالاها باید به هنگام عبور از مرزهای یک کشور آن را طی کنند. هدف اصلی تشریفات گمرکی، کنترل و نظارت بر ورود و خروج کالاها به کشور، جلوگیری از قاچاق، تامین امنیت اقتصادی و اجتماعی و حفظ منافع ملی است. مراحل تشریفات گمرکی شامل ثبت‌ نام کالا، ارائه مستندات لازم، پرداخت عوارض و مالیات‌ ها و بازرسی فیزیکی کالاها می شود.

برای عضویت در صفحه اینستاگرام ما کلیک کنید

مراحل اجرایی تشریفات گمرکی صادرات و واردات

در قسمت گذشته، به این پرسش که تشریفات گمرکی چیست؛ پاسخ داده و بیان نمودیم که تشریفات گمرکی به مجموعه‌ ای از مراحل و فرآیندهایی اطلاق می‌ شود که کالاها باید به هنگام عبور از مرزهای یک کشور آن را طی کنند. در این قسمت از مقاله، قصد داریم تا به توضیح مراحل اجرایی تشریفات گمرکی صادرات و واردات بپردازیم که به شرح زیر می باشد:

 

ثبت اظهارنامه: در ابتدا؛ شخص باید اظهارنامه خود را در سامانه EPL ثبت کند. در این مرحله، فرد باید مشخصات کامل کالا در سامانه epl.irica.ir وارد کند. پس از ثبت اظهارنامه، سامانه EPL یک شماره سریال یا شماره کوتاژ به متقاضی ارائه می نماید.

تعیین تعرفه گمرکی: تعرفه گمرکی هر کالا یک کد منحصر به فرد بوده که توسط اداره گمرک تعیین می شود. این کد به مشخص شدن نرخ مالیات و عوارض گمرکی مربوط به کالا کمک می‌ نماید.

تعیین ارزش کالا: در این مرحله از تشریفات گمرکی واردات کالا، ارزش واقعی کالا بر اساس هزینه‌ های حمل و نقل و قیمت خود کالا مشخص می شوند.

ثبت سفارش: در این مرحله، شخص لازم است که سفارش کالای وارداتی خود را به شرکت‌ های حمل و نقل (هوایی، زمینی و دریایی) ثبت کند.

اسناد و مدارک: در این مرحله، اسناد و مدارک موردنیاز مربوط به کالای وارداتی آماده می گردد. این اسناد و مدارک شامل فاکتورها، بارنامه و اطلاعات مرتبط با گمرک است.

تقاضای مجوز واردات: با توجه به قوانین و مقررات کشور مقصد، باید درخواست ورود کالا به کشور صادر شود. صدور مجوزهای قانونی در این مرحله توسط کشور مبدا انجام می‌ گیرد.

تعیین هزینه: در این مرحله، هزینه‌ های حمل و نقل و سایر هزینه‌ های جانبی مربوط به تشریفات واردات کالا مشخص می‌ شود.

ترخیص کالا: پس از انجام مراحل فوق الذکر، ترخیص کالای وارداتی صورت می‌ گیرد.

دریافت کالا: پس از ترخیص کالا، امکان دریافت آن در کشور مقصد وجود دارد.

 

مشخص کردن کالای صادراتی: در مرحله نخست تشریفات گمرکی صادرات کالا، لازم است که کالاهای صادراتی مشخص گردد و بررسی‌ های لازم انجام شود تا اطمینان حاصل شود که این کالا با قوانین و مقررات کشور مقصد همخوانی دارد یا خیر. به طور مثال؛ کالای مربوطه، در کشور مقصد با منع قانونی برای واردات مواجه نباشد.

تعیین تعرفه گمرکی: کالاهای صادراتی همانند کالاهای وارداتی مشمول تعرفه گمرکی بوده و در این مرحله نرخ مالیات مربوط به کالاها تعیین می‌ شود.

ثبت سفارش: یکی از مهم ترین مراحل تشریفات گمرکی صادرات، ثبت سفارش کالا است. در این مرحله، متقاضی باید برای صادرات کالا، سفارش حمل آن را به یکی از شرکت‌ های حمل و نقل (اعم از زمینی، دریایی، هوایی و ...) داده و مراحل بارگیری کالاها را انجام دهد.

ارائه مدارک و اسناد موردنیاز: رعایت قانون امور گمرکی در تمامی مراحل صادرات کالا و طی نمودن تشریفات گمرکی ضروری است. در این میان، تهیه اسناد و مدارک مرتبط با کالای صادراتی اهمیت ویژه‌ای داشته که عبارت است از: بارنامه، گواهی‌ نامه، اطلاعات تعرفه گمرکی و سایر مدارک مرتبط با کالا.

تعیین ارزش کالا: در این مرحله، باید ارزش و قیمت واقعی کالا مشخص گردیده و قیمت کالا بر اساس هزینه‌ های حمل و نقل، بارگیری و قیمت واقعی خود کالا تعیین شود.

اخذ مجوز صادرات: طبق قانون امور گمرکی، مجوز صادرات کالا پس از تعیین ارزش واقعی آن صادر می‌ شود. این مجوز بر اساس نوع کالا و قوانین کشور مقصد صادر شده و لازم است که با قوانین کشور مقصد مطابقت داشته باشد.

تعیین هزینه‌ ها: پس از دریافت مجوز صادرات، محموله باید به مرکز صادرات ارسال شده و هزینه بارگیری و سایر موارد مرتبط با صادرات تعیین گردد.

بارگیری و ارسال کالا: پس از تهیه اسناد و مدارک و دریافت مجوز صادرات، کالا بارگیری شده و به کشور مقصد ارسال می‌ شود.

طی کردن مراحل گمرکی در کشور مقصد: پس از رسیدن کالا به کشور مقصد، مراحل گمرکی و ترخیص کالا در اداره گمرک آن کشور انجام می‌ شود که از مهم ترین مراحل آن میتوان به تعیین مالیات و عوارض گمرکی اشاره کرد. پس از اتمام این فرآیند، صاحب کالا در کشور مقصد می‌ تواند آن را دریافت کند.

مدارک موردنیاز برای انجام تشریفات گمرکی

یکی از سوالات متداولی که برای متقاضیان در زمینه انجام مراحل تشریفات گمرکی مطرح می شود، این است که مدارک موردنیاز برای انجام تشریفات گمرکی چیست و شامل چه مواردی می شود. به منظور پاسخگویی به این پرسش، در این قسمت از مقاله، لیست اسناد لازم در طی تشریفات گمرکی ارائه شده است:

اطلاعات هویتی صادرکننده و وارد کننده نظیر نام و شماره تماس فرد یا شرکت وارد کننده یا صادر کننده.

اطلاعات کالا شامل نام، تعداد، وزن، ارزش و مشخصات فنی.

اسناد و مدارک مربوط به حمل و نقل کالا نظیر بارنامه

کد تعرفه گمرکی کالا

ارزش کالا و روش تعیین آن

کارت بازرگانی هوشمند

قبض انبار

سند ترخیصیه 

گواهی مبدا

فاکتور و پروفرما

پکینگ لیست

اسناد مربوط به ثبت سفارش 

علاوه بر مدارک ذکر شده در قسمت فوق، متقاضیان به منظور انجام تشریفات گمرکی می بایست اسناد بیمه حمل و نقل کالا، اسناد مربوط به بیمه گمرکی کالا، پروانه بهره برداری، مجوز‌های سلامت، بهداشت و استاندارد‌های مربوطه را نیز تهیه نموده و به مراجع ذی صلاح ارائه نماینبد.

برای عضویت در کانال تلگرام ما کلیک کنید

تشریفات ثبت سفارش

ثبت سفارش یکی از مراحل کلیدی در فرآیند واردات کالا محسوب می شود. در این مرحله، بازرگانان و تجار می بایست مجوز واردات کالا از خارج به ایران را از سازمان توسعه و تجارت دریافت کنند تا کالا به صورت قانونی وارد کشور شود. در نهایت، متقاضی می تواند کالای مورد نظر خود را از قسمت ترخیص کالا در گمرک تحویل بگیرد. تشریفات ثبت سفارش واردات کالا به صورت کلی به شرح زیر می باشد:

اطلاع از تعرفه‌ های کالاها جهت ثبت سفارش

دریافت پروفرما یا پیش فاکتور از فروشنده کالاها

پرکردن فرم ثبت‌ نام با مراجعه به معاونت بازرگانی خارجی

اخذ مجوز ورود کالاها از سازمان‌ های مربوطه

دریافت بیمه نامه

ثبت سفارش در بانک واسط معامله

اخذ مجوزهای قانونی موردنیاز

مطابق با قوانین ایران، بازرگانان می توانند، تشریفات گمرکی و امور ثبت سفارش واردات کالای خود را از طریق طریق سامانه جامع تجارت ایران به نشانی ntsw.ir پیگیری نمایند. به این منظور، شخص ابتدا، می بایست در این سامانه ثبت نام نموده و پس از وارد شدن به حساب کاربری، از طریق گزینه عملیات تجاری و سپس؛ مدیریت پرونده سفارش اقدام به طی نمودن مراحل ثبت سفارش واردات کالا نماید. جهت کسب اطلاع بیشتر در خصوص سامانه جامع تجارت ایران، مطالعه مقاله زیر توصیه می گردد.

تفاوت تشریفات گمرکی و ترخیص کالا از گمرک

در قسمت های پیشین مقاله، توضیحات جامع و کاملی در خصوص اینکه تشریفات گمرکی چیست و مراحل انجام آن، در امر واردات و صادرات کالا به چه صورت می باشد، ارائه گردید. در این قسمت از مقاله قصد داریم تا به توضیح تفاوت تشریفات گمرکی و ترخیص کالا از گمرک بپردازیم.

همانطور که پیش تر در تعریف تشریفات گمرکی ارائه شد، تشریفات گمرکی به مجموعه فرآیندها و قوانین و مقرراتی گفته می شود که به منظور واردات و صادرات کالا در مرزهای یک کشور، می بایست رعایت شود. این مراحل شامل پرداخت مالیات و عوارض، ثبت سفارش، ترخیص کالا از گمرک و ... می شود.

با بند ث ماده 1 قانون امور گمرکی مصوب 1390؛ به عملیات خروج کالا از اماکن گمرکی پس از انجام تشریفات گمرکی، ترخیص کالا از گمرک گفته می شود. با توجه به توضیحات فوق می توان چنین نتیجه گیری نمود که تشریفات گمرکی شامل کلیه فرآیند و مراحل ورود و خروج کالا به کشور می باشد، اما ترخیص کالا از گمرک، یکی از مراحل تشریفات گمرکی به حساب می آید.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد مراحل اجرایی تشریفات گمرکی صادرات و واردات در کانال تلگرام آشاثبت عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی آشاثبت نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی به سوالات شما عزیزان پیرامون اطلاع از مراحل اجرایی تشریفات گمرکی صادرات و واردات​ پاسخ دهند.