رتبه بندی اعتباری شرکت ها

تعریف رتبه بندی اعتباری شرکت ها چیست

یکی از مواردی که سرمایه گذاران جهت سرمایه گذاری در یک شرکت باید به آن توجه کنند، رتبه بندی اعتباری شرکت ها است. لذا پرسشی که در ابتدای مقاله باید به آن پاسخ داد؛ آن است که تعریف رتبه بندی اعتباری شرکت ها چیست؟ و به چه منظوری مورد استفاده قرار می گیرد.

رتبه سنجی یا رتبه بندی اعتباری روشی است که برای سنجش اعتبار یک شرکت استفاده می شود. در واقع، رتبه بندی اعتباری، ارزیابی احتمال پرداخت به موقع تعهدات مالی ناشر بوده و سرمایه گذاران و ناشران به این وسیله می توانند صلاحیت اعتباری یک شرکت یا نهاد را ارزیابی نمایند.

رتبه بندی اعتباری شرکت ها دارای پارامتر های مختلفی است. بر اساس این رتبه بندی، به این شرکت ها حسب مورد رتبه 1 تا 5 داده می شود. عدد 1 بیانگر بالا ترین امتیاز و عدد 5 نشان دهنده پایین ترین امتیاز می باشد. اشخاصی که قصد سرمایه گذاری در یک شرکت را دارند می توانند با مطابق امتیازی که به یک شرکت داده می شود تصمیم مناسب برای سرمایه گذاری در شرکت را اتخاذ نمایند.

برای عضویت در صفحه اینستاگرام ما کلیک کنید

عوامل موثر بر رتبه بندی اعتباری شرکت ها

رتبه بندی اعتباری شرکت ها ثابت نبوده و بر اساس داده های جدید متغیر می باشد. در واقع، عوامل متعددی بر رتبه بندی اعتباری شرکت ها تاثیر دارد. از همین رو؛ در این قسمت از مقاله عوامل موثر بر رتبه بندی اعتباری شرکت ها بیان شده و مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. عوامل موثر بر رتبه بندی اعتباری شرکت ها به شرح ذیل می باشد:

وضعیت مالی شرکت، شرایط و توان مالی آن یکی از مهم ترین عوامل تاثیرگذار بر رتبه بندی اعتباری شرکت ها محسوب می شود. مثلا یک بدهی ممکن است رتبه اعتباری شرکت را تا حد بسیاری پایین آورد. همچنین سابقه دریافت وام و وضعیت بازپرداخت آن بر اعتبار شرکت تاثیر به سزایی دارد.

هم چنین، وجود بیمه نامه معتبر، یکی دیگر عوامل تاثیر گذار بر رتبه اعتباری شرکت محسوب می شود. علاوه بر این، هرچه امکانات و قدرت اجرایی شرکت بیشتر باشد، به سرمایه گذاران این مفهوم را القاء می کند که آن شرکت بهتر می تواند تعهدات خود را ایفاء کند در نتیجه، شرکت در رتبه بالا تری قرار گرفته و امتیاز بهتری را کسب خواهد کرد. سودآوری و عملکرد مالی شرکت و معیارهای سودآوری مانند درآمد خالص، حاشیه عملیاتی و بازده حقوق صاحبان سهام، به طور قابل توجهی بر رتبه ‌بندی اعتباری شرکت ها اثر می گذارد.

مزایای رتبه بندی اعتباری شرکت ها

در قسمت های پیشین مقاله؛ راجع به رتبه بندی اعتباری شرکت ها صحبت شد. رتبه بندی اعتباری شرکت ها برای اشخاص حقیقی و حقوقی امری مهم تلقی شده و مزایای متعددی دارد؛ لذا در این قسمت از مقاله، راجع به این موضوع صحبت شده و مزایای رتبه بندی اعتباری شرکت ها بیان می شود. 

کاهش میزان ریسک اعتباری سرمایه گذاری از مهم ترین مزایای رتبه بندی اعتباری شرکت ها محسوب می شود. در واقع این رتبه بندی به سرمایه گذار کمک می کند تا متوجه شود که آیا شرکت مدنظر پتانسیل لازم برای کسب سود را دارد یا خیر. شایسته ذکر است که کاهش رتبه اعتباری شرکت موجب کاهش ارزش سهام شرکت در بازار های مالی خواهد شد.

با توجه به مطالب فوق می توان نتیجه گرفت رتبه بندی اعتباری شرکت ها موجب شناخت کامل یک سرمایه گذار از شرکت های سرمایه گذاری می شود. و این موضوع از مزایای رتبه بندی اعتباری شرکت ها محسوب می شود. علاوه بر این، رتبه بندی اعتباری موجب بهبود مدیریت و تلاش برای عملکرد بهتر خواهد شد.

برای عضویت در کانال تلگرام ما کلیک کنید

تفاوت اعتبار سنجی و رتبه بندی اعتباری

گرچه اعتبار سنجی و رتبه بندی اعتباری هر دو جهت ارزیابی ارزش اعتباری اشخاص به کار می روند، اما دو مفهوم مجزا از هم هستند و نباید این دو را با همدیگر یکی پنداشت. لذا در این بخش از مقاله راجع به تفاوت اعتبار سنجی و رتبه بندی اعتباری صحبت می شود.

اعتبار سنجی اصولا برای ارزیابی شرکت های کوچک و متوسط به کار می رود، در حالی که از رتبه بندی اعتباری اصولا برای ارزیابی شرکت های بزرگ و کشور ها استفاده می شود. همچنین اعتبار سنجی، امتیاز اعتباری را نشان داده و با عدد نمایش داده می شود؛ اما رتبه بندی اعتباری شامل یک گزارش اعتباری است که در آن جزئیات مالی، عملیاتی و در نهایت رتبه اعتباری ارائه می شود.

از دیگر تفاوت های اعتبار سنجی و رتبه بندی اعتباری می توان به این موضوع اشاره کرد که اعتبارسنجی بر اساس متغیرها و مدلی از پیش تعیین شده، استفاده می شود. این درحالی است که رتبه اعتباری مطابق با تجزیه و تحلیل اطلاعات شرکت از لحاظ مالی، مدیریتی، صنعتی، نقدینگی و.... صورت می گیرد. گفتنی است نتیجه اعتبار سنجی سریع و در لحظه ارائه می شود؛ در حالی که فرایند دریافت گزارش رتبه بندی اعتباری اصولا زمان می برد.

نحوه اعلام رتبه بندی اعتباری شرکت ها

به طور کلی؛ نحوه اعلام رتبه بندی اعتباری شرکت ها بر اساس یک جدول خاص می باشد که سرمایه گذاران باید با آن اشنا باشند. از همین رو؛ در ادامه مقاله، جدول نحوه اعلام رتبه بندی اعتباری شرکت ها ارائه می شود. جدول نحوه اعلام رتبه بندی اعتباری شرکت ها به شرح زیر است:

نحوه اعلام رتبه بندی اعتباری شرکت ها بر اساس جدول مذکور محاسبه شده و همانطور که در قسمت های قبل گفته شد؛ وضعیت مالی شرکت، بدهی ها و دارایی ها، امکانات و قدرت اجرایی شرکت و... همگی از عوامل تاثیرگذار بر رتبه اعتباری شرکت ها به شمار می ایند.

انواع موسسات رتبه بندی اعتباری شرکت ها

در قسمت های پیشین مقاله؛ به تفصیل راجع به رتبه بندی اعتباری شرکت ها صحبت شد. همچنین، مزایای این رتبه بندی بیان و عوامل موثر بر آن بررسی شد. سپس، راجع به تفاوت اعتبار سنجی و رتبه بندی اعتباری صحبت و جدول نحوه اعلام رتبه بندی اعتباری شرکت ها ارائه شد و اکنون در این قسمت از مقاله، انواع موسسات رتبه بندی اعتباری شرکت ها مورد بحث و بررسی قرار می گیرد.

موسسات رتبه بندی بر اساس تخصص خاص خود، تمرکز، آندازه و متدولوژی آنواع مختلفی دارند. بسیاری از این موسسات به صورت تخصصی و در صنایع یا محدوده و مناطق خاصی فعالیت می کنند. برخی از موسسات رتبه بندی اعتباری تنها مشتریان حقیقی و برخی دیگر مشتریان حقوقی را رتبه بندی می نمایند. همچنین برخی از این موسسات نسبت به رتبه بندی اوراق بهادار با درآمد ثابت اقدام می نمایند.

وظایف موسسات رتبه بندی اعتباری شرکت ها

همانطور که قبلا گفته شد، رتبه سنجی یا رتبه بندی اعتباری روشی است که برای سنجش اعتبار یک شرکت استفاده می شود. در واقع، رتبه بندی اعتباری، ارزیابی احتمال پرداخت به موقع تعهدات مالی ناشر بوده و سرمایه گذاران و ناشران به این وسیله می توانند صلاحیت اعتباری یک شرکت یا نهاد را ارزیابی نمایند.

در حال حاضر شرکت ها و موسساتی هستند که در این زمینه فعالیت می کنند. لذا، در این بخش از مقاله وظایف موسسات رتبه بندی اعتباری شرکت ها مورد مطالعه قرار می گیرد. به طور کلی؛ موسسات رتبه بندی اعتباری شرکت ها بر اساس معیار های تعیین کننده رتبه اعتباری یک سازمان را معین می کنند.

موسسات رتبه بندی اعتباری شرکت ها به وسیله جمع آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات یک سازمان به آن سازمان یا مجموعه یک رتبه اعتباری اعطا می کنند. در واقع اعلام رتبه اعتباری به وسیله تجزیه و تحلیل اطلاعات یک شخص اصلی ترین وظیفه موسسات رتبه بندی اعتباری شرکت ها به شمار می آید.

شرایط راه‌ اندازی شرکت‌ های اعتبارسنجی و صلاحیت مدیران

همانطور که پیش تر بیان شد، اعتبارسنجی طبق قانون تامین مالی تولید و زیرساخت‌ ها، فرآیندی است که به منظور ارزیابی اعتبار افراد حقیقی و حقوقی انجام می‌ شود. این فرایند با بهره‌ گیری از داده‌ ها و الگوهای مرتبط، به اختصاص نمره اعتباری به اشخاص یا تهیه گزارش اعتباری منتهی می‌ شود.ثبت شرکت‌ های اعتبارسنجی نیاز به دریافت موافقت اصولی از شورا و اخذ مجوز تاسیس دارد. بر اساس آیین‌ نامه مصوب شورای ملی تامین مالی تصدی سمت مدیریتی توسط داوطلب در هر شرکت اعتبارسنجی نوع یک، مشروط به اخذ تاییدیه صلاحیت است. این سند دارای اعتبار دوساله بوده و پس از آن صلاحیت داوطلب باید مجدد بررسی و احراز شود. شرایط راه‌ اندازی شرکت‌ های اعتبارسنجی و صلاحیت مدیران به شرح زیر است:

شرایط عمومی مدیران شرکت‌ های اعتبارسنجی: نداشتن بدهی غیرجاری تعیین تکلیف نشده به بانک‌ ها و موسسات اعتباری اعم از دولتی یا غیردولتی، نداشتن سابقه چک برگشتی رفع سوء اثرنشده‌ شخصی و نیز چک‌ های برگشتی رفع سوء اثر نشده‌ صادره از سوی مدیران و صاحبان امضای مجاز اشخاص حقوقی، نداشتن بدهی قطعی‌ شده معوق مالیاتی و بدهی قطعی‌ شده معوق تامین اجتماعی، نداشتن سابقه محکومیت کیفری، قرار نگرفتن در شمول ممنوعیت‌های ناظر بر تصدی سمت‌های مدیریتی مقرر در قوانین و مقررات جاری کشور، نداشتن بیش از یک درصد سهام و سمت مدیریتی در نهادهای مالی موضوع بند (۲۱) ماده یک قانون بازار اوراق بهادار مصوب سال ۱۳۸۴، داشتن تاییدیه صلاحیت فردی داوطلب از حوزه حراست وزارت امور اقتصادی و دارایی.

شرایط تخصصی لازم برای مدیریت شرکت اعتبارسنجی: حداقل مدرک تحصیلی کارشناسی‌ ارشد، میزان سابقه کاری مطابق آیین‌ نامه و کسب حدنصاب لازم در مصاحبه تخصصی. توجه به این نکته ضروری است که شرکت‌ های اعتبارسنجی نوع یک که پیش از این فعال و دارای مجوز هستند، تا زمان انقضای تایید صلاحیت فعلی مدیران، نیاز به اخذ تاییدیه صلاحیت مجدد ندارند.

شرایط عمومی تصدی سمت مدیریتی در شرکت‌ های اعتبارسنجی نوع دو مشابه شرکت‌ های نوع یک است. با این حال، شرایط اختصاصی شامل داشتن حداقل مدرک کارشناسی‌ ارشد مرتبط برای مدیرعامل و کارشناسی برای اعضای هیات مدیره در رشته‌های مرتبط، و همچنین حداقل پنج سال تجربه کاری برای مدیرعامل و دو سال برای هیات مدیره در زمینه‌های بانکی، مالی، فناوری اطلاعات و اعتبارسنجی است.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد شرکت و انواع آن​​ در کانال تلگرام آشاثبت عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی آشاثبت نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی به سوالات شما عزیزان پیرامون اطلاع از شرکت و انواع آن​ پاسخ دهند.