نسبت های مالی چیست

نسبت مالی چیست؟

حسابداران و مدیران شرکت برای محاسبه میزان سرمایه، سود، زیان و به طور کلی؛ اطلاع از شرایط مالی شرکت، از اعداد و ارقامی تحت عنوان نسبت های مالی استفاده می کنند. در این راستا؛ برای بسیاری از اشخاص این پرسش مطرح می شود که نسبت مالی چیست؟

در پاسخ به پرسش مذکور باید گفت که نسبت های مالی اعداد و ارقامی هستند که از صورت های مالی شرکت استخراج می شوند. این اعداد اصولا از حاصل تقسیم دو عدد مختلف در صورت های مالی به دست می آیند و اطلاعات مالی شرکت را به خوبی نمایان می کنند. 

در واقع صورت های مالی به تنهایی بیانگر وضعیت شرکت نیست، لذا با استفاده از نسبت های مالی می توان اطلاعات صورت های مالی را به طور کامل تجزیه و تحلیل و وضعیت شرکت را نسبت به گذشته و همچنین رقبای مقایسه کرد. نسبت های مالی انواع مختلفی دارند که در قسمت های بعدی مقاله به تفصیل راجع به آن صحبت می شود.

برای عضویت در صفحه اینستاگرام ما کلیک کنید

اهمیت و کاربرد نسبت های مالی

همانطور که گفته شد؛ نسبت های مالی اعداد و ارقامی هستند که از صورت های مالی شرکت استخراج می شوند. نسبت های مالی اهمیت و کاربردهای فراوانی دارند. از این رو، در این بخش از مقاله، راجع به اهمیت و کاربرد نسبت های مالی صحبت می شود. اهمیت و کاربرد نسبت های مالی به شرح ذیل می باشد:

بررسی عملکرد شرکت و اخذ بهترین تصمیم

شناخت نقاط ضعف و قوت شرکت

امکان محاسبه عملکرد شرکت با گذشته خود و همچنین سایر انواع شرکت ها و رقبا

تحلیل نقدینگی و سودآوری شرکت

شایسته ذکر است که نسبت های مالی هم برای افراد درون سازمانی (مدیران و کارکنان درون شرکت) و هم برای افراد برون سازمانی (اشخاصی که خارج از شرکت هستند و خواهان دسترسی به اطلاعات مالی شرکت می باشند (مانند سرمایه گذاران و اعتبار دهندگان) کاربرد دارد.

لیست کامل انواع نسبت های مالی

نسبت های مالی انواع مختلفی دارند که می توان حسب نیاز و برای به دست آوردن هر نتیجه از نسبت خاصی استفاده کرد. نسبت های مالی به 5 دسته کلی تقسیم می شوند. در ادامه لیست کامل انواع نسبت های مالی بیان و راجع به هر یک از این انواع توضیح داده می شود. 

۱ نسبت نقدینگی: نسبت نقدینگی توانایی شرکت را در پرداخت بدهی های کوتاه مدت ارزیابی می کند. بالا بودن عدد نسبت نقدینگی بدین معناست که شرکت در عمل به تعهدات خود و بازپرداخت بدهی های کوتاه مدت توانمند است. به طور کلی 3 روش برای محاسبه نسبت تقدینگی وجود دارد که عبارتند از:

نسبت جاری: نسبت جاری نشان می‌ دهد که شرکت تا چه حد توانایی پرداخت بدهی‌ های خود را از طریق دارایی‌ های نقد یا تبدیل ‌شونده به نقد دارد. این نسبت از حاصل تقسیم دارایی های جاری بر بدهی های جاری به دست می آید. لازم به توضیح است دارایی های جاری دارایی هایی هستند که می توان آن ها را به یکدیگر یا به پول نقد تبدیل کرد. همچنین، بدهی های جاری بدهی هایی هستند که بازپرداخت آن ها کمتر از یک سال است.

نسبت آنی (سریع): نحوه محاسبه نسبت آنی به این صورت است که باید مقدار بدهی های جاری را بر دارایی هایی که قدرت نقدشوندگی کمتری دارند؛ تقسیم کرد. نسبت آنی در مقایسه با نسبت جاری دقیق تر و محاسبه آن دشوارتر است. 

نسبت وجه نقد (سرمایه در گردش): نسبت وجه نقد بیانگر میزان دارایی ‌های مازاد برای پوشش بدهی‌ های کوتاه ‌مدت است. روش محاسبه نسبت وجه نقد به این صورت است که ابتدا می بایست حاصل جمع سرمایه‌ گذاری های کوتاه مدت و وجه نقد شرکت را محاسبه و بعد از آن بدهی های جاری را بر این مقدار به دست آمده تقسیم کرد.

۲ نسبت فعالیت (نسبت کارایی): با استفاده از نسبت فعالیت می توان نقش دارایی‌ ها در میزان فروش را ارزیابی کرد. در واقع نسبت فعالیت نشان می دهد که دارایی ها تا چه میزان در فروش شرکت تاثیر داشته‌ اند. نسبت فعالیت خود انواع مختلفی دارد. دوره وصول مطالبات، دوره واریز طلبکاران، دوره گردش موجودی اقلام و گردش اقلام نیم ساخته، تعداد دفعات گردش دارایی اعم از دارایی ثابت و جاری و همچنین درصد تغییر فروش از انواع نسبت های فعالیت به شمار می آیند.

۳ نسبت سود آوری: نسبت سود آوری به بررسی سود آوری و بازدهی شرکت می پردازد. این نسبت توانایی شرکت در استفاده از دارایی‌ ها و سرمایه سهامداران برای تولید سود را نشان می دهد. در واقع این نسبت نشان دهنده توانایی شرکت در کسب سود است. شاخه های نسبت سود آوری به شرح ذیل می باشد: 

نسبت حاشیه سود خالص: نسبت حاشیه سود خالص میزان سود آوری هر واحد درآمد را ارزیابی می کند. این نسبت از حاصل تقسیم سود خالص بر فروش خالص به دست می آید.

بازده حقوق صاحبان سهام: بازده حقوق صاحبان سهام نشان دهنده آن است که شرکت چقدر از سرمایه‌ گذاری ‌های سهامداران خود سود ایجاد کرده است. این نسبت از کسر سود ناخالص بر فروش خالص به دست می آید.

بازده دارایی ها: بازده دارایی ها میزان سودی که شرکت از کل دارایی‌ های خود کسب می‌ کند را محاسبه می کند. این نسبت نتیجه تقسیم سود خالص بر میانگین کل دارایی ها است.

۴ نسبت اهرمی (نسبت سرمایه): نسبت اهرمی بیانگر توانایی شرکت را در بازپرداخت بدهی های بلند مدت یا میان مدت می باشد. در واقع این نسبت ساختار سرمایه شرکت میزان استفاده از بدهی در تامین مالی دارایی ‌ها و عملیات شرکت را نشان می‌ دهد. نسبت اهرمی شامل موارد ذیل می شود:

نسبت بدهی به دارایی: این نسبت بیانگر تاثیر بدهی های جاری و بلند مدت در تامین سرمایه شرکت است و از حاصل تقسیم مجموع دارایی بر مجموع بدهی به دست می آید. بالا بودن این نسبت نشان دهنده ریسک مالی بالای شرکت است.

نسبت سرمایه ثابت به ارزش خاص: نسبت سرمایه ثابت به ارزش خاص بیانگر مقدار ارزش ویژه برای خرید سرمایه‎ های ثابت شرکت است. برای محاسبه این نسبت لازم است که نسبت سرمایه ثابت به ارزش ویژه، دارایی ثابت بر ارزش ویژه تقسیم شود.

نسبت کل بدهی به ارزش خاص: برای محاسبه این نسبت لازم است بدهی کل را بر ارزش ویژه تقسیم شود. هرچه نسبت کل بدهی به ارزش خاص بالا تر باشد؛ یعنی قدرت اعتباردهندگان از سرمایه گزاران بالاتر است.

۵ نسبت مالکانه: نسبت مالکانه سرمایه سهامداران در دارایی شرکت را نشان می دهد. این نسبت از حاصل تقسیم ارزش ویژه بر دارایی کل نسبت مالکانه به دست می آید. بالا بودن عدد نسبت مالکانه به معنای توانایی بالای شرکت در بازپرداخت تعدات خود است.

برای عضویت در کانال تلگرام ما کلیک کنید

جدول نسبت‌ های مالی

همانطور که در قسمت پیشین مقاله بیان شد؛ نسبت های مالی انواع مختلفی دارند. نسبت نقدینگی، نسبت فعالیت، نسبت سود آوری و نسبت اهرمی از انواع نسبت های مالی هستند که هر یک از این نسبت ها، زیر مجموعه هایی را در بر می گیرند. در این قسمت از مقاله، جدول نسبت های مالی ارائه می شود:

 

همانطور که مشاهده می شود؛ هر نسبت مالی به روش خاصی محاسبه می شود. جدول فوق هر یک از نسبت های مالی را به همراه روش محاسبه آن نشان می دهد. محاسبه این نسبت ها در شناخت نقاط ضعف و قوت شرکت و به طور کلی؛ بررسی عملکرد شرکت اهمیت فراوانی دارد.

چگونه از نسبت‌ های مالی در تجزیه و تحلیل‌ های مالی استفاده کنیم

پس از شناخت نسبت های مالی و انواع آن و همچنین کاربرد و اهمیت این نسبت ها برای بسیاری از اشخاص این پرسش مطرح می شود که حال چگونه از نسبت های مالی در تجزیه و تحلیل های مالی استفاده کنیم؟ همانطور که گفته شد؛ هر یک از نسبت های مالی کاربرد خاص خود خود را دارد و حسابداران و مدیران شرکت می توانند حسب مورد یکی از روش های تجزیه و تحلیل را انتخاب نمایند. در ادامه روش تجزیه و تحلیل هر یک از نسبت های مالی بیان می شود:

نحوه تحلیل نسبت مالکانه: نحوه تحلیل نسبت مالکانه به این صورت است که هرچه عدد حاصل از نسبت مالکانه بیشتر باشد، به این معناست که نظام مالی شرکت از استحکام بالاتری برخوردار است. 

نحوه تحلیل نسبت آنی: نحوه تحلیل نسبت آنی به این صورت است که هرچه عدد حاصله به عدد 1 نزدیک تر باشد؛ شرایط شرکت مناسب تر است. شایسته ذکر است در صورتی که نسبت آنی محاسبه شده، کمتر از 1 باشد، ممکن است مشکلات فراوانی برای شرکت ایجاد شود.

نحوه تحلیل نسبت وجه نقد: بالا بودن عدد این نسبت بیانگر آن است که شرکت به میزان کمی از منابع نقدی خود استفاده می کند. لازم به ذکر است پایین بوذن عدد حاصله از این نسبت به این معنی است که ممکن است شرکت در بازپرداخت بدهی شرکت دچار مشکل باشد.

نحوه تحلیل نسبت حاشیه سود: هرچه حاشیه سود خالص شرکت بیشتر باشد؛ وضعیت شرکت مطلوب تر است.

نحوه تحلیل نسبت بازده دارایی ها: هرچه عدد به دست آمده از این نسبت بالاتر باشد؛ یعنی شرکت در وضعیت مطلوب تری قرار دارد.

در واقع با توجه به توضیحات فوق، هر یک از نسبت های مالکانه وضعیتی خاص در نظام مالی شرکت را نشان می دهد. مدیران و حسابداران شرکت می توانند با استفاده از فرمول هایی که در قسمت های پیشین مقاله بیان شد؛ نسبت های مالی را محاسبه نمایند.

فرمول نسبت های مالی pdf

در قسمت های پیشین مقاله؛ نسبت های مالی شناخته و اهمیت و کاربرد آن بیان شد. همچنین، لیست کامل انواع نسبت های مالی ارائه و بررسی شد که چگونه از نسبت های مالی در تجزیه و تحلیل های مالی استفاده کنیم؟ اکنون در بخش پایانی مقاله، فرمول نسبت های مالی pdf ارائه می شود.

 

تجزیه و تحلیل نسبت های مالی به مدیران شرکت کمک می کند تا تصمیمات بهتری را برای شرکت اتخاذ نمایند. البته باید توجه داشت اعداد به دست آمده از نسبت های مالی به طور کامل وضعیت را نمایان نمی کند و بهتر است که برای بررسی امور مالی شرکت، روند تغییرات این نسبت ها در طول زمان بررسی شود.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد تجزیه و تحلیل نسبت های مالی در کانال تلگرام آشاثبت عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی آشاثبت نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی به سوالات شما عزیزان پیرامون اطلاع از تجزیه و تحلیل نسبت های مالی ​پاسخ دهند.