دفاع مالیاتی چیست

دفاع مالیاتی چیست

بر اساس قوانین مالیاتی حاکم بر ایران، کلیه اشخاص حقوقی و حقوقی مشمول پرداخت مالیات ملزم می باشند که مالیات متعلقه به خود را در زمان مقرر به سازمان امور مالیاتی کشور پرداخت نمایند. در این میان، سازمان امور مالیاتی کشور، به عنوان مرجع تشخیص و وصول مالیات از مودیان، برای هر شخص میزان مالیات قابل پرداخت را محاسبه نموده و سپس برای وصول آن، اقدامات اجرایی لازم را انجام می دهد.

در این میان، ممکن است که سازمان امور مالیاتی کشور، به هر علتی (از قبیل بروز اشتباه و...) برای شخص یا شرکتی، مالیات بیش از حد واقعی در نظر گرفته و فرد را متحمل هزینه های مالیاتی سنگین نماید. به منظور جلوگیری از تضییع حقوقی مودیان، سازمان امور مالیاتی کشور، این امکان را برای اشخاص در نظر گرفته است که به دفاع مالیاتی از خود پرداخته و خواستار تعیین نرخ عادلانه برای مالیات شوند.

در پاسخ به این پرسش که دفاع مالیاتی چیست؛ می توان بیان نمود که دفاع مالیاتی در واقع مجموعه اقداماتی است که مودیان حقیقی و حقوقی به منظور کاهش یا رفع مشکلات مالیاتی خود انجام داده تا این اطمینان حاصل شود که مالیات تعیین شده به درستی محاسبه گردیده و هیچگونه مغایرتی در آن وجود ندارد. این اقدامات می تواند شامل بررسی، ارزیابی و ارائه مستندات به سازمان امور مالیاتی کشور و... شود.

برای عضویت در صفحه اینستاگرام ما کلیک کنید

لایحه دفاعیه مالیاتی چیست؟

همانطور که پیش تر بیان شد؛ ماموران سازمان مالیاتی کشور، ممکن است که در تعیین و محاسبه میزان مالیات دچار خطا و یا اشتباه شده باشند. در چنین مواردی، مودیان مالیاتی می توانند به این امر اعتراض نموده و به دفاع مالیاتی از خود اقدام نمایند. حفظ منابع مالیاتی مودی، کاهش ریسک مربوط به جریمه ها، حفظ اعتبار تجاری و ... از جمله دلایل اهمیت دفاع مالیاتی به شمار می آید.

دفاع مالیاتی غالبا با نگارش لایحه دفاعیه صورت می گیرد. در توضیح این که لایحه دفاعیه مالیاتی چیست؟ می توان بیان نمود که لایحه دفاعیه یا لایحه دفاع مالیاتی نوشته ای است که توسط مودیان مالیاتی، به منظور اعتراض به میزان مالیات، نگاشته شده و به مراجع حل اختلاف مالیاتی تقدیم می گردد. به این نوشتار لایحه مالیاتی گفته می شود.

مهم ترین نکته در انجام دفاع مالیاتی تنظیم لایحه دفاعیه می باشد. علت این امر آن است که در این لایحه، خلاصه و نتیجه کلیه فعالیت ها و بررسی های مودی منعکس شده و قوانین و فهرست اسناد و مدارکی که شخص به آن استناد می کند؛ گنجانده می شود. در قسمت های بعدی مقاله، به طور مفصل به نحوه تنظیم و نگارش لایحه دفاعیه پرداخته می شود.

تاثیر دفاع مالیاتی بر کاهش مالیات

همان‌طور که در قسمت های قبلی مقاله مورد اشاره واقع شد، کلیه مودیان می‌ توانند به مبلغ مالیات تعیین شده توسط سازمان مالیات اعتراض کنند. در صورتی که مودی فرآیند دفاع مالیاتی را با موفقیت پشت سر گذارد، ممکن است که اعتراض وی مورد قبول واقع شده و مبلغ مالیات مشخص شده برای وی کاهش یابد.

مهم ترین نکته در تاثیر دفاع مالیاتی بر کاهش مالیات، تنظیم لایحه دفاعیه می باشد. از این رو، به افراد توصیه می شود که خواسته خود را با اشاره به قوانین و مقررات مالیاتی بیان نموده و کلیه مدارک و اسناد دال بر ادعای خود را به لایحه ضمیمه نمایند. توجه به این نکته ضروری است که برای این که دفاع مالیاتی، بر کاهش مالیات تاثیر گذار واقع شود؛ لازم است که اعتراض در موعد مقرر انجام شود. ماده 238 اصلاحی قانون مالیات مستقیم در این خصوص بیان می دارد:

«در مواردی که برگ تشخیص مالیات صادر و به ‌مودی ابلاغ می‌ شود، چنانچه مودی نسبت به آن معترض باشد می‌ تواند ظرف سی‌ روز از تاریخ ابلاغ شخصا یا به وسیله وکیل ‌تام‌ الاختیار خود با ارائه دلایل و اسناد و مدارک کتبا از اداره امور مالیاتی تقاضای رسیدگی مجدد نماید.»

برای عضویت در کانال تلگرام ما کلیک کنید

انواع دفاع مالیاتی

دفاع مالیاتی را می توان از نظر شخصیت مودی به انواع دفاع مالیاتی حقیقی و حقوقی تقسیم بندی نمود. دفاع مالیاتی حقیقی، دفاعی است که توسط شخص مودی، وکیل، حسابدار، قائم مقام یا قیم وی انجام می شود. در مقابل دفاع مالیاتی حقوقی به دفاعی گفته می شود که توسط اعضای هیات مدیره شرکت و مدیرعامل یا وکیل شخص حقوقی از جانب شرکت صورت می گیرد. هم چنین، انواع دفاع مالیاتی را می توان بر حسب موضوع لایحه دفاعیه به موارد زیر تقسیم بندی نمود:

لایحه مطالبه و یا استرداد مالیات و عوارض ارزش افزوده

لایحه درخواست رسیدگی مجدد به مالیات عملکرد

لایحه درخواست بخشودگی جرایم مالیاتی

لایحه اعتراض به مالیات بر ارزش افزوده

لایحه ماده ۲۵۱ مکرر قانون مالیات مستقیم در خصوص اعتراض به برگه قطعی مالیات

لایحه رفع تعرض مالیاتی

لایحه برای شورای عالی مالیاتی

ارائه نمودن شکایت به کمیسیون ماده ۲۱۶ قانون مالیات مستقیم

تنظیم لایحه برای دیوان عدالت اداری

متقاضی به هنگام تنظیم لایحه دفاعیه می بایست به موضوع مورد اعتراض و نیز زمان در نظر گرفته شده برای ثبت اعتراض توجه نموده و لایحه را با توجه به آن نگارش نماید. به طور مثال تنظیم لایحه دفاعیه موضوع ماده 251 قانون مالیات مستقیم (درخصوص اعتراض به رای قطعی هیات حل اختلاف مالیاتی) یک ماه از تاریخ ابلاغ رای می باشد.

دفاع مالیاتی چه شرایطی دارد

یکی از سوالات متداولی که در خصوص فرآیند دفاع مالیاتی مطرح می شود؛ این است که دفاع مالیاتی چه شرایطی دارد؟ و مودی می بایست در این خصوص، چه ضوابطی را مورد رعایت قرار دهد؟ در پاسخ به این پرسش می بایست بیان نمود که مهم ترین شرط از شرایط رسیدگی به اعتراض و پذیرش دفاع مالیاتی، ثبت اعتراض و دفاع در تاریخ معین شده می باشد.

به طور مثال چنانچه مودی به برگ تشخیص مالیات معترض بوده و قصد دفاع مالیاتی از خود را داشته باشد؛ لازم است که این دفاع ظرف مهلت سی‌ روز از تاریخ ابلاغ شخصا یا به وسیله وکیل ‌تام‌ الاختیار و با ارائه دلایل و مدارک در سازمان امور مالیاتی انجام شود. هم چنین، مهلت اعتراض به آراء هیات های حل اختلاف مالیاتی بدوی، 20 روز از تاریخ ابلاغ رای می باشد.

شرط دیگری که می بایست در فرآیند دفاع مالیاتی مورد توجه قرار بگیرد؛ توجه به حدود صلاحیت مراجع رسیدگی به دفاعیه مالیاتی است. این امر، به این معنی است که در تنظیم لایحه دفاعیه مالیاتی لازم است که حدود صلاحیت مقام یا مرجعی که دفاعیه مالیاتی به آن تسلیم می گردد؛ مطمح نظر واقع شود. به طور مثال چنانچه موضوع اعتراض مالیاتی، در صلاحیت رسیدگی هیئت حل اختلاف مالیاتی باشد؛ تنظیم لایحه دفاعیه مالیاتی نیز می بایست خطاب به هیات حل اختلاف مالیاتی و با در نظر گرفتن میزان صلاحیت های این مرجع صورت گیرد.

نحوه نگارش و تنظیم لایحه دفاعیه مالیاتی

در توضیح این که نحوه نگارش و تنظیم لایحه دفاعیه مالیاتی به چه صورت می باشد؛ می بایست بیان نمود که لایحه دفاعیه از لحاظ ساختار شامل بخش هایی نظیر تاریخ دفاع، مرجع دریافت کننده، موضوع مورد اعتراض، متن اعتراض شامل قوانین و مقررات مثبت ادعا، مدارک و اسناد مربوطه و امضای مودی می گردد. 

 احاطه کامل به موضوع، استناد به قوانین و مقررات، مختصر و مفید بودن لایحه، اشاره به پیوست‌ های لایحه دفاع در متن درخواست، عدم درج سخنان تکراری در لایحه، ارائه لایحه در سربرگ شرکت (ویژه اشخاص حقوقی)، در نظر گرفتن لحن و احترام در لایحه، نگارش و املای درست کلمات و نیز، انتخاب الفاظ مناسب، تعابیر و معانی درست کلمات در لایحه از جمله نکاتی می باشند که می بایست در تنظیم لایحه دفاعیه مالیاتی مورد توجه قرار بگیرد.

هم چنین به افراد توصیه می شود که در قبل از نگارش و تنظیم لایحه دفاعیه مالیاتی؛ برگ تشخیص صادره از سوی سازمان امور مالیاتی کشور را دریافت و موارد آن را به دقت مطالعه نمایند. پس از بررسی برگ تشخیص صادره، متقاضی می بایست موارد موجود در برگ تشخیص را با اظهارنامه خود مقایسه نموده و موارد مغایرت را مشخص نماید. در انتها شخص می تواند با توجه به مدارک و مستنداتی که دال بر وجود اشتباه در محاسبه مالیات می باشد؛ لایحه دفاعیه را تنظیم کند.

مراحل ثبت دفاع مالیاتی چگونه انجام می شود

یکی از پرسش های پرتکراری که در زمینه دفاع مالیاتی مطرح می شود، این است که فرآیند و مراحل ثبت دفاع مالیاتی چگونه انجام می‌ شود؟ از این رو، در این قسمت از مقاله، به این پرسش پاسخ داده شده و مراحل ثبت دفاع مالیاتی آورده می شود. به منظور انجام دفاع مالیاتی مودی می بایست در مرحله اول، پس از دریافت برگ تشخیص سازمان امور مالیاتی کشور، اعتراض خود را به ثبت رساند.

به منظور ثبت اعتراض، متقاضی می بایست به سایت درگاه ملی خدمات الکترونیکی مالیاتی به آدرس my.tax.gov.ir مراجعه نموده و پس از ورود به حساب کاربری، از منوی مربوطه گزینه "ثبت اعتراضات و شکایات" را انتخاب نماید. پس از ثبت اعتراض، برای مودی مهلت مشخصی در نظر گرفته می شود که اسناد و مدارک مثبت ادعای خود را به سازمان ارائه نماید. این مرحله غالبا به شکل مذاکره بین مودی و اداره امور مالیاتی می باشد. بسیاری از پرونده ها در این مرحله حل و فصل شده و اختلاف خاتمه می یابد.

در صورت عدم توافق میان مودی و اداره امور مالیاتی، نوبت به رسیدگی به اختلاف در هیات حل اختلاف مالیاتی می باشد. رسیدگی به پرونده در هیات های حل اختلاف مالیاتی به صورت حضوری بوده و مودی و یا نماینده وی می بایست در جلسات دفاع مالیاتی حضوری به عمل رسانند. رسیدگی در هیات های مذکور و دفاع مالیاتی، با حضور قاضی، مودی یا نماینده وی، نماینده سازمان امور مالیاتی انجام شده و خارج از دستگاه قضایی کشور قرار می گیرد.

هم چنین، این امکان برای مودی در نظر گرفته شده است که در صورت اعتراض به رای هیات حل اختلاف، موضوع را در هیات حل اختلاف مالیاتی تجدید نظر و سپس شورای عالی مالیاتی مطرح نماید. شورای عالی مالیاتی بالا‌ترین مرجع رسیدگی، حل اعتراض و اختلافات مربوط به حوزه مالیات درباره برگ تشخیص مالیاتی شورای عالی مالیاتی است. در صورت مطرح شدن پرونده در هیات حل اختلاف مالیاتی تجدید نظر و شورای عالی مودی، می بایست اقدام به دفاع مالیاتی در این مراجع نیز نماید. 

نمونه متن لایحه دفاعیه مالیاتی

در قسمت های پیشین مقاله، به توضیح دفاع مالیاتی پرداخته و نحوه تنظیم و نگارش لایحه دفاعیه و نیز تاثیر آن را بر کاهش مالیات را بیان نمودیم. در این قسمت از مقاله قصد داریم تا چند نمونه متن لایحه دفاعیه مالیاتی را ارائه نماییم که از طریق جدول زیر، قابل دانلود می باشد.

نمونه متن لایحه دفاعیه مالیاتی
نمونه لایحه دفاعیه مالیاتی ارزش افزوده	دانلود
نمونه لایحه مالیاتی هیات بدوی	دانلود
نمونه لایحه اعتراض به مالیات عملکرد	دانلود
نمونه لایحه دفاعیه مالیات حقوق	دانلود
نمونه لایحه اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی	دانلود

 

در این جدول نمونه لایحه دفاعیه مالیاتی ارزش افزوده، نمونه لایحه مالیاتی هیات بدوی، نمونه لایحه اعتراض به مالیات عملکرد، نمونه لایحه دفاعیه مالیات حقوق و نمونه لایحه اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی آورده شده و متقاضیان می توانند با توجه به نوع اعتراض لایحه مربوطه را مشاهده نمایند.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد نحوه دفاع مالیاتی​​ در کانال تلگرام آشاثبت عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی آشاثبت نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی به سوالات شما عزیزان پیرامون نحوه دفاع مالیاتی​ پاسخ دهند.