مالیات شرکت های بورسی

آیا درآمد حاصل از بورس معاف از مالیات است

در پاسخ به این سوال که آیا درآمد حاصل از بورس معاف از مالیات است یا خیر؟ می توان بیان داشت که بله. مطابق مصوبه اخیر مالیاتی مجلس در خصوص مالیات بر عایدی سرمایه، که پس از اعمال اصلاحاتی به تایید شورای نگهبان هم رسید، عایدی سرمایه حاصل از انتقال اوراق بهادار یا کالای مورد معامله در بورس، معاف از مالیات می باشد. 

در این راستا تبصره 7 مصوبه مذکور مقرر می دارد "عایدی سرمایه حاصل از انتقال اوراق بهادار یا کالای مورد معامله در بورس ها و بازار های خارج از بورس مانند صندوق ‌های کالایی و صندوق ‌های املاک و مستغلات و گواهی سپرده سکه طلا، مشمول مالیات نخواهد بود." 

معافیت مالیاتی درآمد حاصل از بورس تاثیرات مثبت فراوانی در بازار سرمایه ایجاد می کند. رشد شاخص بورس، افزایش سرمایه گذاری اشخاص در این بازار، کاهش نوسانات بازار، افزایش نقدینگی در بورس و رشد شاخص بورس از جمله تاثیرات مثبت معافیت مالیاتی درآمد حاصل از بورس به شمار می آید.

برای عضویت در صفحه اینستاگرام ما کلیک کنید

انواع مالیات شرکت های بورسی

از آنجایی که شرکت های بورسی مکلف به پرداخت انواع مختلفی از مالیات می باشند؛ در این بخش از مقاله، انواع مالیات شرکت های بورسی مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. به طور کلی؛ مالیات بر درآمد و مالیات بر ارزش افزوده از انواع مالیات شرکت های بورسی به شمار می آید که در ادامه راجع به هر کدام توضیحاتی ارائه می شود.

مالیات بر درآمد: مالیات بر درآمد یکی از انواع مالیات است که شرکت های بورسی مکلف به پرداخت آن می باشند. این مالیات یکی از انواع مالیات های مستقیم به شمار می آید که دولت از از درآمد اشخاص اخذ می نماید. مالیات بر درآمد خود انواع مختلفی دارد. لازم به بیان است مالیات بر درآمد برای اشخاص حقوقی با نرخ ثابت 25 درصد محاسبه می شود. 

مالیات بر ارزش افزوده: مالیات بر ارزش افزوده یکی از انواع مالیات های غیر مستقیم است که مصرف کنندگان در زمان خرید کالا می پردازند و این مالیات از طریق فروشندگان به سازمان امور مالیاتی پرداخت می شود. در واقع پرداخت مالیات بر ارزش افزوده بر عهده خریدار نهایی محصول می باشد.

معافیت مالیاتی شرکت های بورسی

قانون گذار در شرایطی شرکت های بورسی را مشمول معافیت قرار داده است. در واقع معافیت مالیاتی یکی از مهم ترین مزیت های شرکت های بورسی محسوب می شود. از همین رو؛ در این قسمت از مقاله، معافیت مالیاتی شرکت های بورسی مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. 

مطابق ماده 143 قانون مالیات های مستقیم، معادل 10 درصد از مالیات بر درآمد فروش کالاهایی که در بورس های کالایی پذیرفته شده و به فروش می رسند و 10 درصد از مالیات بر درآمد شرکت هایی که سهام آن ها برای معامله در بورس های داخلی یا خارجی پذیرفته می شوند و همجنین معادل 5 درصد از مالیات بر درآمد شرکت هایی که سهام آن ها برای معامله در بازار خارج از بورس داخلی یا خارجی پذیرفته می شود؛ مشمول معافیت مالیاتی می شوند.

همچنین بر اساس تبصره 2 ماده مذکور، "در شرکت ¬های سهامی پذیرفته شده در بورس اندوخته صرف سهام مشمول مالیات مقطوع به نرخ نیم درصد (0/5%) خواهد بود و به این ‌درآمد مالیات دیگری تعلق نمی‌گیرد. شرکت ها مکلف ¬اند تا پایان ماه بعد از تاریخ ثبت افزایش سرمایه آن را به حساب سازمان امور مالیاتی کشور واریز ‌کنند."

لازم به ذکر است مستفاد از تبصره 6 قانون بودجه سال 1403، مجموع معافیت‌ ها، نرخ صفر مالیاتی، کاهش نرخ مالیاتی و سایر مشوق های مالیاتی اشخاص حقیقی و حقوقی از محل مجموع درآمد های حاصل شده برای عملکرد سال ١٤۰۳ کلیه مودیان به استثنای معافیت های دارای سقف زمانی مشخص و مواردی از قانون مالیات های مستقیم و قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید برای اشخاص حقوقی تا هفت هزار و پانصد میلیارد (۷,۵۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰) ریال مشمول مالیات سود خالص قابل اعمال است.

برای عضویت در کانال تلگرام ما کلیک کنید

معافیت مالیاتی شرکت های فرابورسی

در قسمت پیشین مقاله، راجع به معافیت مالیاتی شرکت های بورسی صحبت شد و اکنون در این بخش از مقاله، معافیت مالیاتی شرکت های فرابورسی مورد بررسی قرار می گیرد. بند س تبصره 6 قانون بودجه 1403 حداکثر معافیت مالیاتی برای اشخاص حقوقی را 500 میلیون تومان تعیین کرده است که این موضوع برای شرکت های فرابورسی نیز اعمال می شود.

بر اساس قانون مذکور، "مجموع معافیت¬ها، نرخ صفر مالیاتی، کاهش نرخ مالیاتی و سایر مشوقهای مالیاتی اشخاص حقیقی و حقوقی از محل مجموع درآمدهای حاصل¬شده برای عملکرد سال ۱۴۰۳ کلیه مؤدیان به استثنای معافیت های دارای سقف زمانی مشخص و موارد مندرج در ماده (۱۳۹) قانون مالیات های مستقیم و قانون جهش تولید دانش بنیان مصوب ۱۴۰۱/۲/۱۱ برای اشخاص حقوقی تا هفت هزار و پانصد میلیارد ۷,۵۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال و اشخاص حقیقی تا هفتصد و پنجاه میلیارد (۷۵۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰) ریال درآمد مشمول مالیات (سود خالص) قابل اعمال است.."

لازم به ذکر است بر اساس مصوبه مجلس درباره مالیات شرکت ‌های بورسی و فرابورسی (مواد 15 تا 19 طرح تامین مالی و جهش تولید از طریق اصلاح قوانین)، شرکت‌ های پذیرفته ‌شده در بورس تهران یا فرابورس ایران که نسبت به افزایش سرمایه از طریق صرف سهام با سلب حق تقدم و عرضه عمومی اقدام نمایند، در صورت تسلیم مستندات مربوط به ثبت افزایش سرمایه به مرجع ثبت شرکت ‌ها تا حداکثر چهار ماه پس از پایان سال مالی و ارائه گواهی ثبت افزایش سرمایه به اداره امور مالیاتی مربوطه حداکثر تا سه (۳) ماه پس از انقضای مهلت تسلیم اظهارنامه، به میزان افزایش سرمایه ثبت شده از سود سال مالی قبل آنها، مشمول مالیات به نرخ صفر می‌ شود.

معافیت مالیاتی سهام شناور

در یک تعریف کلی؛ سهام شناور سهامی است که سهام شناور یا سهام آزاد سهامی است دارندگان آن به راحتی می توانند خرید و فروش نمایند. سهام شناور در مواردی مشمول معافیت مالیاتی می شود. لذا در این بخش از مقاله راجع به معافیت مالیاتی سهام شناور توضیحاتی ارائه می شود.

بر اساس ماده 143 قانون مالیات های مستقیم؛ شرکت هایی که سهام آن ها برای معامله در بورس های داخلی یا خارجی یا بازارهای خارج از بورس داخلی یا خارجی پذیرفته شود؛ در صورتی که در پایان دوره مالی به تایید سازمان، حداقل بیست درصد (۲۰%) سهام شناور آزاد داشته باشند؛ معادل دو برابر معافیت های فوق از بخشودگی مالیاتی برخوردار می‌شوند.

آیا سود سهام شامل مالیات می شود

در پاسخ به این سوال که آیا سود سهام شامل مالیات می شود یا خیر؛ باید گفت که شرکت ‌های سهامی موظفند قبل از تقسیم سود خود میان سهامداران، مالیات آن را پرداخت کنند و دیگر لازم نیست سهامداران شرکت بابت سود نقدی که دریافت می ‌کنند؛ مجدد مالیات پرداخت نمایند. لذا سود حاصل شخص معامله‌ گر معاف از مالیات خواهد بود.

ذکر این نکته ضروری است بر اساس ماده 143 مکرر قانون مالیات مستقیم؛ از هر نقل و انتقال سهام و حق تقدم سهام شرکت ها اعم از ایرانی و خارجی در بورس ها یا بازارهای خارج از بورس دارای مجوز، مالیات مقطوعی به میزان نیم‌درصد (۰. ۵%) ارزش فروش سهام و حق تقدم سهام دریافت شده و از این بابت وجه دیگری به عنوان مالیات بردرآمد نقل و انتقال سهام و حق تقدم سهام و مالیات بر ارزش افزوده خرید و فروش از فرد؛ مطالبه نخواهد شد.

کارگزاران بورس ها و بازارهای خارج از بورس مکلفند مالیات فوق را به هنگام هر انتقال از انتقال دهنده وصول و به حساب تعیین شده از طرف سازمان امور مالیاتی کشور واریز نمایند و ظرف ده روز از تاریخ انتقال، رسید آن را به همراه فهرستی حاوی تعداد و مبلغ فروش سهام و حق تقدم مورد انتقال به اداره امور مالیاتی محل ارسال کنند

مالیات خرید و فروش سهام در بورس

برای بسیاری از اشخاصی که قصد معامله در بازار بورس را دارند؛ این پرسش مطرح می شود که آیا خرید و فروش سهام در بورس مشمول مالیات می شود؟ در راستای پاسخ به این پرسش، در این بخش از مقاله راجع به مالیات خرید و فروش سهام در بورس صحبت می شود.

به طور کلی؛ خرید سهام در بورس مشمول پرداخت مالیات نمی باشد. این در حالی است که فروش سهام در بورس مشمول پرداخت مالیات است و اشخاصی که قصد فروش سهام در بورس را دارند، مکلفند برای هر نقل و انتقال سهام معادل 5/0 درصد از ارزش فروش سهام را به عنوان مالیات به دولت پرداخت نمایند.

در واقع مالیات خرید و فروش سهام در بورس تنها از انتقال دهنده و توسط کارگزار بورس دریافت می شود. گفتنی است فروشندگان سهام علاوه بر پرداخت مالیات لازم است کارمزد فروش را نیز پرداخت نمایند که این مبالغ از مبلغ فروش سهام کسر خواهد شد.

نحوه محاسبه مالیات شرکت های بورسی

در قسمت های پیشین مقاله؛ به تفصیل راجع به مالیات شرکت های بورسی و انواع مالیات این شرکت ها، معافیت مالیاتی شرکت های بورسی و فرابورسی و همچنین مالیات سود و خرید و فروش سهام صحبت شد. اکنون در این بخش از مقاله؛ نحوه محاسبه مالیات شرکت های بورسی مورد بحث قرار می گیرد.

همانطور که قبلا گفته شد؛ مطابق ماده 143 قانون مالیات های مستقیم، معادل 10 درصد از مالیات بر درآمد فروش کالاهایی که در بورس های کالایی پذیرفته شده و به فروش می رسند و 10 درصد از مالیات بر درآمد شرکت هایی که سهام آن ها برای معامله در بورس های داخلی یا خارجی پذیرفته می شوند و همجنین معادل 5 درصد از مالیات بر درآمد شرکت هایی که سهام آن ها برای معامله در بازار خارج از بورس داخلی یا خارجی پذیرفته می شود؛ مشمول معافیت مالیاتی می شوند.

در واقع؛ بر اساس ماده مذکور نحوه محاسبه مالیات شرکت های بورسی به این صورت است که درآمد شرکت های بورسی همانند سایر شرکت ها؛ پس از وضع زیان‌ های حاصل از منابع غیرمعاف و کسر معافیت‌ های مقرر (که به تفصیل راجع به آن، در تیترهای قبلی مقاله صحبت شد)، مشمول مالیات به نرخ بیست و پنج درصد (۲۵٪) خواهند بود.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد برای مشاوره نحوه محاسبه مالیات شرکت های بورسی در کانال تلگرام آشاثبت عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی آشاثبت نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی به سوالات شما عزیزان پیرامون اطلاع از نحوه محاسبه مالیات شرکت های بورسی ​پاسخ دهند.