برای مشاوره نحوه پرداخت مالیات عملکرد
برای مشاوره نحوه پرداخت مالیات عملکرد
مالیات یکی از مهم ترین منابع درآمد دولت به شمار می آید. صاحبان کسب و کار و مشاغل موظفند در مواعد مقرر نسبت به ایفا تکالیف مالیاتی خود اقدام نمایند. مالیات انواع مختلفی دارد و مالیات عملکرد یکی از انواع مالیات مستقیم به شمار می آید و خود انواع مختلفی دارد.
از آنجا که بسیاری از مشاغل حقیقی و حقوقی مکلف به پرداخت مالیات بر عملکرد می باشند و عدم پرداخت این نوع مالیات، مودیان را با جرائم سنگینی مواجه می کند، لذا تمامی مودیان باید به طور کامل، با مالیات عملکرد و نحوه ارسال اظهارنامه این نوع مالیات آشنا باشند.
از همین رو، در این مقاله، ابتدا به این پرسش پاسخ داده می شود که مالیات عملکرد چیست. سپس انواع مالیات عملکرد بیان و مالیات عملکرد اشخاص حقوقی بررسی می شود و بعد از پاسخ به این پرسش که مالیات عملکرد چند درصد است؛ راجع به نحوه محاسبه این نوع مالیات و سامانه ارسال اظهارنامه آن صحبت می شود. بعد از آن؛ مراحل و نحوه ارسال و پرداخت اظهارنامه مالیات عملکرد اشخاص حقوقی و همچنین مشاهده اظهارنامه مالیاتی عملکرد با کد رهگیری مورد بحث و بررسی قرار می گیرد و در نهایت؛ تفاوت مالیات بر درآمد و مالیات بر عملکرد بیان و در قسمت پایانی مقاله، به این پرسش پاسخ داده می شود که تفاوت مالیات عملکرد و ارزش افزوده چیست.
مالیات عملکرد چیست
در پاسخ به این پرسش که مالیات عملکرد چیست؛ باید بیان کرد به مالیاتی که بر اساس سود حاصل از عملکرد کسب و کار محاسبه می شود مالیات عملکرد گفته می شود. مالیات عملکرد یکی از انواع مالیات های مستقیم به شمار می آید. این نوع مالیات پس از احتساب مبالغ فروش، هزینه ها و سود به دست آمده، محاسبه می گردد.
براساس لایحه بودجه سال 1404؛ مهلت تسلیم اظهارنامه مالیاتی عملکرد سال ۱۴۰۳ صاحبان مشاغل حداکثر تا تاریخ ۳۰ مرداد ۱۴۰۴ تمدید شده است. این لایحه باید به تصویب شورای نگهبان رسیده و از مجلس به رئیس جمهور ابلاغ شود.
مبنای محاسبه مالیات عملکرد، میزان سود خالص تحصیل شده توسط شخص مودی می باشد. مالیات عملکرد با نام مالیات بر درآمد نیز شناخته می شود. مودیان مکلفند با ارسال اظهارنامه عملکرد خود و تعیین سود، هزینه ها و مبالغ فروش، نسبت به پرداخت این نوع مالیات اقدام نمایند.
اشخاص حقیقی و حقوقی مودی مالیات بر عملکرد مکلند همه ساله اظهارنامه خود را به سازمان امور مالیاتی کشور تقدیم نمایند. مهلت ارائه اظهارنامه مالیات عملکرد برای اشخاص حقیقی تا 31 خرداد ماه هر سال و مهلت ارائه این اظهارنامه برای اشخاص حقوقی تا 31 تیر ماه هر سال در نظر گرفته شده است.
انواع مالیات عملکرد
همانطور که گفته شد؛ مالیات عملکرد یکی از انواع مالیات های مستقیم به شمار می آید که بر اساس سود حاصل از عملکرد کسب و کار محاسبه می شود. مالیات بر عملکرد انواع مختلفی دارد؛ لذا در این بخش از مقاله انواع مالیات عملکرد مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. انواع مالیات عملکرد عبارت اند از:
مالیات عملکرد اشخاص حقیقی: مالیات عملکرد اشخاص حقیقی بر اساس سود حاصل از عملکرد آن ها محاسبه می شود. این اشخاص مکلفند با ارسال اظهارنامه در موعد مقرر(تا پایان 31 خرداد ماه هر سال) گزارشی از درآمد خود را به سازمان امور مالیاتی ارائه و نسبت به پرداخت مالیات محاسبه شده، اقدام نمایند.
مالیات عملکرد اشخاص حقوقی: مالیات عملکرد اشخاص حقوقی یا همان مالیات عملکرد شرکت ها یکی از انواع مالیات است که بر اساس صورت حساب سود و زیان شرکت محاسبه می شود. در واقع این قسم از مالیات بر عملکرد بر اساس سود خالص شرکت محاسبه می شود. مودیان حقوقی و شرکت ها موظف به تقدیم اظهارنامه مالیاتی عملکرد سال مالی می باشند.
مالیات عملکرد اشخاص حقوقی
همانطور که در قسمت پیشین مقاله، بیان شد؛ مالیات عملکرد انواع مختلفی دارد. مالیات عملکرد اشخاص حقیقی و مالیات عملکرد اشخاص حقوقی از انواع مالیات عملکرد به شمار می آیند. در این قسمت از مقاله توضیحاتی راجع به مالیات عملکرد اشخاص حقوقی ارائه می شود.
مالیات بر عملکرد اشخاص حقوقی یا همان مالیات بر عملکرد شرکت ها یکی از انواع مالیات های مستقیم محسوب می شود که اشخاص حقوقی و شرکت ها پس از تقدیم اظهارنامه مالیاتی موظف به پرداخت آن می باشند. این قسم از مالیات بر اساس سود و زیان شرکت محاسبه می شود.
مالیات عملکرد اشخاص حقوقی در پایان سال مالی و با در نظر گرفتن میزان درآمد، سود و هزینه های شرکت محاسبه می شود. در واقع؛ این قسم از مالیات بر اساس سود خالص شرکت سنجیده می شود. لازم به ذکر است که مطابق قانون مالیات مستقیم، نرخ مالیات عملکرد اشخاص حقوقی 25 درصد از سود خالص شرکت می باشد. بنابر اعلام سازمان امور مالیاتی کشور؛ نرخ ماده ۱۰۵ قانون مالیات های مستقیم،
برای واحد های تولیدی اشخاص حقوقی دارای پروانه بهره برداری برای محاسبه مالیات عملکرد سال گذشته؛ از ۲۵ درصد به ۲۰ درصد کاهش یافته است. این بخشودگی علاوه بر سایر معافیت ها و بخشودگی ها و مشوق های قانونی اشخاص مذکور می باشد و مودیان می توانند در صورتی که مالیاتی اضافه پرداخت کرده باشند؛ مالیات اضافه پرداختی را با رعایت مقررات مواد ۲۴۲ و ۲۴۳ قانون مالیات های مستقیم استرداد نمایند.
مالیات عملکرد چند درصد است
یکی از مهم ترین چالش هایی که برای مودیان مشمول مالیات عملکرد مطرح می شود؛ این است که مالیات عملکرد چند درصد است؟ لذا در ادامه راجع به آن صحبت می شود. به طور کلی نرخ و درصد مالیات عملکرد برای اشخاص حقیقی و حقوقی متفاوت می باشد. نرخ مالیات عملکرد برای اشخاص حقیقی حقوق بگیر، به شرح ذیل می باشد:
مقدار درامد | مقدار ضریب مالیاتی |
0 تا 144 میلیون تومان | معاف |
144 تا 198 میلیون تومان | 10 درصد |
198 تا 324 میلیون تومان | 15 درصد |
324 تا 480 میلیون تومان | 20 درصد |
بالاتر از 480 میلیون تومان | 30 درصد |
لازم به بیان است مطابق قانون، میزان مالیات عملکرد برای اشخاص حقوقی همواره با نرخ ثابت 25 درصد محاسبه می شود. البته این نرخ در برخی شرکت ها متفاوت می باشد. به عنوان مثال شرکت های تعاونی روستایی متشکل از افراد ساکن حوزه عمل شرکت که به امر کشاورزی مباشرت مستقیم دارند؛ به طور کلی از پرداخت مالیات معافیت دارند.
نحوه محاسبه مالیات عملکرد
پس از شناخت مالیات عملکرد و انواع آن و همچنین بیان درصد این قسم از مالیات، در بخش های پیشین مقاله، اکنون در این بخش از مقاله، نحوه محاسبه مالیات عملکرد آموزش داده می شود. همانطور که بیان شد؛ میزان مالیات عملکرد برای اشخاص حقیقی و حقوقی متفاوت است.
براساس لایحه بودجه سال 1404؛ سقف معافیت مالیاتی سالانه موضوع ماده (۸۴) قانون مالیات های مستقیم، دویست و هشتاد و هشت میلیون تومان است و نسبت به مازاد دویست و هشتاد و هشت میلیون تا سی صد و شصت میلیون، 10 درصد؛ نسبت به مازاد سی صد و شصت میلیون تا چهارصد و پنجاه و شش میلیون، 15 درصد، نسبت به مازاد چهارصد و پنجاه و شش میلیون تا ششصد میلیون، 20 درصد؛ نسبت به مازادششصد میلیون تا هشتصد میلیون، 25 درصد و نسبت به مازاد هشتصد میلیون، 30 درصد می باشد. این لایحه باید به تصویب شورای نگهبان رسیده و از مجلس به رئیس جمهور ابلاغ شود.
میزان مالیات عملکرد برای اشخاص حقیقی حسب مورد بین 10 تا 30 درصد متغیر است. این نرخ بسته به میزان درامد شخص متفاوت می باشد. در واقع نحوه محاسبه مالیات عملکرد اشخاص حقیقی به این صورت است که 10 تا 30 درصد سود خالص شخص به عنوان مالیات عملکرد در نظر گرفته می شود.
البته چنانچه میزان درامد شخص حقیقی تا 144 میلیون تومان باشد؛ شخص مشمول معافیت مالیاتی می شود. همچنین نحوه محاسبه مالیات عملکرد شخص حقوقی به این صورت است که 25 درصد از سود خالص شرکت به عنوان مالیات عملکرد از شخص اخذ خواهد شد.
سامانه ارسال اظهارنامه مالیات عملکرد
مطابق ماده 110 قانون مالیات های مستقیم، اشخاص حقوقی مکلفند اظهارنامه خود را حداکثر تا چهار ماه پس از سال مالیاتی به اداره امور مالیاتی تسلیم نمایند. در حال حاضر، ارسال اظهارنامه به صورت اینترنتی و از طریق سامانه امکان پذیر است. پرسشی که در این راستا برای بسیاری از اشخاص مطرح می شود؛ آن است که از طریق کدام سامانه می توان نسبت به ارسال اظهارنامه اقدام نمود؟
لذا؛ در ادامه سامانه ارسال اظهارنامه مالیات عملکرد معرفی می شود. مودیان به منظور ارسال اظهارنامه عملکرد می بایست به سامانه سازمان امور مالیاتی به نشانی my.tax.gov.ir مراجعه نمایند. در این سایت، متقاضی می بایست اطلاعات خواسته شده نظیر شماره ملی/ شناسه ملی/ شماره فیدا و همچنین کلمه عبور و تصویر امنیتی را وارد نماید.
با وارد کردن اطلاعات خواسته شده مودی وارد صفحه شخصی خود شده و می تواند نسبت به ارسال اظهارنامه اقدام نماید. شایان ذکر است ارسال اظهارنامه مالیات عملکرد مستلزم انجام مراحل و اقداماتی است که در قسمت های بعدی این مقاله، به تفصیل راجع به آن توضیح داده می شود
مراحل و نحوه ارسال و پرداخت اظهارنامه مالیات عملکرد اشخاص حقوقی
مراحل و نحوه ارسال و پرداخت اظهارنامه مالیات عملکرد اشخاص حقوقی به این صورت است که متقاضی ابتدا می بایست به سامانه سازمان امور مالیاتی به نشانی tax.gov.ir مراجعه نمایند. با مراجعه به این سامانه، صفحه ای همانند تصویر ذیل نمایش داده می شود که در این صفحه شخص بایستی گزینه "اظهارنامه عملکرد (حقوقی)" را برگزیند.
در این قسمت، متقاضی می بایست اطلاعات خواسته شده را وارد نموده و به حساب کاربری خود وارد شود.
پس از ورود به سایت درگاه ملی مالیات، متقاضی می تواند از طریق منوی حساب کاربری خود، پرونده مالیاتی مد نظر را برگزیده و نسبت به تکمیل و ارسال اظهارنامه عملکرد خود اقدام نماید. توجه به این نکته ضروری است که متقاضی می بایست در مهلت مشخص شده، نسبت به تکمیل اظهارنامه عملکرد اقدام نموده وگرنه مشمول جریمه مالیاتی می گردد.
مشاهده اظهارنامه مالیاتی عملکرد با کد رهگیری
پس از ثبت اظهارنامه مالیات عملکرد، یک کد رهگیری از طریق سامانه به شخص ارائه می شود. مشاهده اظهارنامه مالیاتی عملکرد با این کد رهگیری امکان پذیر می باشد. از همین رو، در ادامه مشاهده اظهارنامه مالیاتی عملکرد با کد رهگیری آموزش داده می شود.
در حال حاضر مودیان با در دست داشتن کد رهگیری می توانند به راحتی و به صورت آنلاین اظهارنامه مالیاتی عملکرد خود را مشاهده نمایند. به این منظور لازم است اشخاص به سامانه سازمان امور مالیاتی به نشانی tax.gov.ir مراجعه نمایند و گزینه سایر خدمات مالیاتی را برگزنند.
پس از آن، لازم است که شخص، از منوی نمایش داده شده بر روی گزینه استعلام شماره اقتصادی (عدم یا عدم وجود پرونده مالیاتی) کلیک نماید.
در مرحله بعدی، داوطلب باید شماره رهگیری را در قسمت جست و جو وارد نموده و بر روی گزینه استعلام کلیک نماید.
در این قسمت فوق؛ شخص بایستی به وسیله درج کد رهگیری نسبت به مشاهده اظهارنامه مالیاتی عملکرد اقدام نماید. لازم به ذکر است اقدامات مذکور مستلزم ثبت نام در سامانه سازمان امور مالیاتی نمی باشد.
تفاوت مالیات بر درآمد و مالیات بر عملکرد
همانطور که در بخش های قبل مقاله توضیح داده شد؛ مالیات عملکرد یکی از انواع مالیات های مستقیم به شمار می آید. این نوع مالیات بر اساس سود خالص حاصل از عملکرد کسب و کار محاسبه می شود. نرخ این مالیات بسته میزان سود و همچنین میان اشخاص حقیقی و حقوقی متفاوت می باشد.
همچنین مالیات بر درآمد یکی از انواع مالیات های مستقیم محسوب می شود که از درآمد اشخاص اخذ می شود. مقدار این مالیات بسته به میزان درآمد اشخاص متفاوت است. در واقع هرچه درآمد شخص مودی بالاتر باشد مکلف به پرداخت مالیات بیشتری نیز می باشد. قانون مالیات های مستقیم به بیان مقررات راجع به مالیات بر درآمد پرداخته است.
در بیان تفاوت مالیات بر درآمد و مالیات بر عملکرد باید گفت مالیات بر عملکرد نوعی مالیات بر درامد محسوب می شود. در واقع مالیات بر عملکرد نیز از درآمد شخص و پس از کسر هزینه ها اخذ می شود. مالیات بر درآمد مصادیق عام تری را از مالیات بر عملکرد در بر می گیرد.
تفاوت مالیات عملکرد و ارزش افزوده چیست؟
همانطور که بیان شد، مالیات انواع مختلفی دارد. در قسمت های پیشین مقاله به تفصیل راجع به مالیات عملکرد به عنوان یکی از انواع مالیات صحبت شد. مالیات بر ارزش افزوده نیز یکی دیگر از انواع مالیات محسوب می شود که با مالیات عملکرد تفاوت هایی دارد. در این بخش از مقاله، مالیات بر ارزش افزوده معرفی می شود و به این پرسش پاسخ داده می شود که تفاوت مالیات عملکرد و ارزش افزوده چیست؟
مالیات بر ارزش افزوده یکی از انواع مالیات های غیر مستقیم است که خریدار هنگام خرید کالا آن را همراه با بهای کالا به فروشنده پرداخت می کند و فروشنده موظف می شود مالیات دریافتی را در موعد مقرر به سازمان امور مالیاتی پرداخت نماید. تفاوت های مالیات عملکرد و ارزش افزوده به شرح ذیل می باشد:
مالیات عملکرد جزو مالیات های مستقیم محسوب می شود در حالی که مالیات بر ارزش افزوده در شمار مالیات های غیر مسقیم قرار دارد.
نرخ مالیات عملکرد با مالیات ارزش افزوده متفاوت می باشد.
مالیات عملکرد بر اساس سود خالص محاسبه می شود؛ در حالی که مبنای محاسبه مالیات بر ارزش افزوده تفاوت خرید و فروش اشخاص می باشد.
زمان تقدیم اظهارنامه مالیات عملکرد با ارزش افزوده متفاوت می باشد.
قوانین راجع به معافیت های مالیاتی در مالیات عملکرد و ارزش افزوده متفاوت می باشد.
هم چنین، سامانه عملیات الکترونیک مالیات بر ارزش افزوده به نشانی evat.ir، در چند سال اخیر و توسط سازمان امور مالیات کشور راه اندازی گردیده است. مودیان مالیاتی، از این پس می توانند بدون مراجعه به واحدهای خدمات مودیان یا بانک، از طریق سامانه evat.ir اقدام به تکمیل و صدور قبض مالیات و عوارض نموده و پس از دریافت شناسه قبض و شناسه پرداخت از طریق درگاه های "بانک ملی" شامل ATM، تلفن بانک، اینترنت بانک، POS اقدام به پرداخت مالیات و عوارض نمایند
برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد جزئیات نحوه پرداخت مالیات عملکرد در کانال تلگرام آشاثبت عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی آشاثبت نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی به سوالات شما عزیزان پیرامون اطلاع از جزئیات نحوه پرداخت مالیات عملکرد پاسخ دهند.
پاسخ مشاور: باسلام. بین 10 تا 30 درصد