مالیات بر درآمد اتفاقی چیست

مالیات بر درآمد اتفاقی چیست

در پاسخ به این پرسش که مالیات بر درآمد اتفاقی چیست؛ می بایست بیان نمود ماده 119 قانون مالیات های مستقیم مقرر می دارد؛ درآمد نقدی و یا غیر نقدی که شخص حقیقی یا حقوقی به صورت بلاعوض و یا از طریق معاملات محاباتی و یا به ‌عنوان جایزه یا هر عنوان دیگر از این قبیل، تحصیل می‌ نماید مشمول ‌مالیات اتفاقی خواهد بود.

بر اساس ماده مذکور، مالیات بر درآمد اتفاقی به اشخاصی تعلق می گیرد که مالی را اعم از نقدی یا غیرنقدی به صورت بلاعوض به دست آورده اند. ممکن است این مال حاصل از جایزه، معامله محاباتی (معامله ای بسیار کمتر از نرخ واقعی)، هبه بلاعوض و.... کسب شود. لازم به ذکر است انتقالاتی که مشمول مقررات مالیات بر ارث می شوند؛ مشمول مقررات مالیات بر درآمد نخواهد شد.

شایسته بیان است که مستفاد از ماده 120 قانون فوق الذکر، در مواردی که درآمد غیرنقدی باشد، درآمد غیر نقدی به بهای روز تحقق درآمد تقویم می شود؛ مگر در مورد املاکی که بر اساس قانون برای آن ها ارزش معاملاتی تعیین شده است که در این صورت ارزش معاملاتی ماخذ محاسبه مالیات قرار خواهد گرفت. 

برای عضویت در صفحه اینستاگرام ما کلیک کنید

انواع مالیات بر درآمد اتفاقی

در قسمت پیشین مقاله، مالیات بر درآمد اتفاقی شناخته شد و بیان شد که درآمد نقدی و یا غیرنقدی که شخص حقیقی یا حقوقی به صورت بلاعوض و یا از طریق معاملات محاباتی و یا به ‌عنوان جایزه یا هر عنوان دیگر از این قبیل تحصیل می‌ن ماید مشمول ‌مالیات اتفاقی خواهد بود و اکنون در این بخش از مقاله، راجع به انواع مالیات بر درآمد اتفاقی صحبت می شود. 

به طور کلی، مالیات ها به دو دسته مالیات های مستقیم و مالیات های غیرمستقیم تقسیم می شوند. مالیات های مستقیم به دسته ای از مالیات ها اطلاق می شود که به طور مستقیم از درآمد اشخاص اخذ می شود. در مقابل مالیات های مستقیم به دسته ای از مالیات ها اطلاق می شود که پرداخت کننده آن مشخص و معین نیست و به طور غیر مستقیم از اشخاص اخذ می شود.

مالیات بر درآمد اتفاقی زیر مجموعه ای از مالیات بر درآمد و در شمار مالیات های مستقیم قرار دارد. در واقع این قسم از مالیات به طور مستقیم از درآمد های اتفاقی مانند هبه بلاعوض، جایزه، معاملات محاباتی و.... اخذ می شود. با عنایت به توضیحات فوق، مالیات بر هبه بلاعوض، جایزه، معاملات محاباتی و.... از انواع مالیات بر درآمد اتفاقی محسوب می شود. در قسمت بعدی مقاله به این پرسش پاسخ داده می شود که مالیات بر درآمد اتفاقی به چه افرادی تعلق می گیرد.

مالیات بر درآمد اتفاقی به چه افرادی تعلق می گیرد

یکی از سوالات متداولی که در خصوص مالیات بر درآمد اتفاقی مطرح می شود؛ این است که مالیات بر درآمد اتفاقی به چه افرادی تعلق می گیرد. در واقع اشخاص باید بدانند چه زمانی مودی مالیات بر در آمد اتفاقی می شوند. از همین رو، در ادامه این موضوع مورد بحث و بررسی قرار می گیرد.

به طور کلی؛ درآمد اتفاقی به درآمدی گفته می شود که به صورت معمول و متداول نبوده و ممکن است تنها یک بار در زندگی شخص به دست آید. به این درآمد مالیاتی تعلق می گیرد که قانون مالیات های مستقیم نام قسم از مالیات را مالیات بر درآمد اتفاقی نامیده است و مودیان موظف به پرداخت آن، به سازمان امور مالیاتی کشور، می باشند.

اگر شخصی در قرعه کشی برنده شود یا مالی را به عنوان جایزه به دست آورد یا به طور کلی؛ هر درآمدی را به صورت بلاعوض کسب نماید، مکلف به پرداخت مالیات بر درآمد اتفاقی آن می باشد. همچنین تمامی معاملاتی که به صورت محاباتی (بسیار کمتر از نرخ واقعی) صورت می گیرند؛ مشمول مالیات بر درآمد اتفاقی می شوند. در واقع مالیات بر درآمد اتفاقی به اشخاصی تعلق می گیرد که مالی را اعم از نقدی یا غیرنقدی به صورت بلاعوض به دست آورده اند.

برای عضویت در کانال تلگرام ما کلیک کنید

وظایف و تکالیف مالیاتی مودیان مالیات بر درآمد اتفاقی

قانون گذار ایران وظایف و تکالیفی را بر عهده مودیان مالیات بر درآمد اتفاقی قرار داده است. از این رو، در این قسمت از مقاله، راجع به این وظایف و تکالیف صحبت می شود. به طور کلی، وظایف و تکالیف مالیاتی مودیان مالیات بر درآمد اتفاقی به شرح ذیل می باشد:

اجرای قوانین مالیاتی

تنظیم اظهارنامه مالیاتی

ارائه مدارک لازم به سازمان امور مالیاتی

پرداخت مالیات

ماده 126 قانون مالیات های مستقیم در بیان تکالیف مالیاتی مودیان مالیات بر درآمد اتفاقی مقرر می دارد: «صاحبان درآمد موضوع این فصل مکلف هستند تا هر سال اظهارنامه مالیاتی خود را در مورد منافع موضوع ماده ۱۲۳ این قانون تا آخر اردیبهشت ‌ماه سال بعد و در سایر موارد ظرف سی روز از تاریخ تحصیل درآمد یا تعلق منافع به اداره امور مالیاتی مربوط تسلیم و مالیات متعلق را بپردازند. در صورتی که معامله در دفاتر اسناد رسمی انجام و مالیات وصول شده باشد، تکلیف تسلیم اظهارنامه ساقط می‌ شود.»

عدم انجام این تکالیف با ضمانت اجراهایی نظیر پرداخت جریمه همراه می باشد. همچنین بر اساس ماده 123 قانون مالیات های مستقیم، در صورت واگذاری بلاعوض منافع مالی به طور دائم یا موقت بلاعوض به یک شخص، انتقال‌ گیرنده مکلف خواهد بود، مالیات منافع هر سال را در سال بعد پرداخت کند.

نرخ و نحوه محاسبه مالیات بر درآمد اتفاقی اشخاص حقیقی و حقوقی

نرخ و نحوه محاسبه مالیات بر درآمد اتفاقی اشخاص حقیقی و حقوقی برای متقاضیان حقیقی و حقوقی متفاوت است که در ادامه راجع به هر یک به تفکیک توضیح داده می شود. مطابق ماده 131 قانون مالیات های مستقیم، نرخ مالیات بر درآمد اتفاقی برای اشخاص حقیقی به شرح ذیل می باشد:

تا میزان دو میلیارد (2,000,000,000) ریال درآمد مشمول مالیات سالانه به نرخ پانزده درصد (%15)

نسبت به مازاد دو میلیارد (2,000,000,000) ریال تا میزان چهار میلیارد (4,000,000,000) ریال درآمد مشمول مالیات سالانه به نرخ بیست درصد (20%)

نسبت به مازاد چهار میلیارد (4,000,000,000) ریال درآمد مشمول مالیات سالانه به نرخ بیست و پنج درصد (25%)

لازم به ذکر است که مالیات بر درآمد اتفاقی برای اشخاص حقوقی با نرخ ثابت 25 درصد محاسبه می شود. همچنین همانطور که گفته شد؛ درآمد غیر نقدی به بهای روز تحقق درآمد تقویم می شود؛ مگر در مورد املاکی بر اساس قانون برای آن ها ارزش معاملاتی تعیین شده است که در این صورت ارزش معاملاتی ماخذ محاسبه مالیات قرار خواهد گرفت.

معافیت ‌های مالیاتی درآمد اتفاقی

در موارد متعددی مودیان مالیات بر درآمد اتفاقی از پرداخت این قسم از مالیات معاف می شوند. ماده 127 قانون مالیات های مستقیم به بیان موارد معافیت های مالیاتی درآمد اتفاقی پرداخته است. بر اساس این ماده موارد زیر مشمول مالیات بر درآمد اتفاقی نخواهد بود:

الف: کمک ‌های نقدی و غیرنقدی بلا عوض سازمان‌ های خیریه یا عام‌ المنفعه یا وزارت‌ خانه‌ ها یا موسسات دولتی و شرکت‌ های دولتی یا شهرداری ‌ها یا نهادهای انقلاب اسلامی به اشخاص حقیقی غیر از مواردی که مشمول مالیات فصل حقوق است.

ب: وجوه یا کمک‌ های مالی اهدایی به خسارت دیدگان جنگ، زلزله، سیل، آتش‌ سوزی، و یا حوادث غیر مترقبه دیگر.

ج: جوایزی که دولت برای تشویق صادرات و تولید و خرید محصولات کشاورزی پرداخت می‌ نماید.

د: کمک های بلاعوض دولتی به شرکت های دانش بنیان و واحدهای فناور مستقر در مراکز رشد و پارکه ای علم و فناوری با هدف توسعه فناوری

همانطور که گفته شد؛ انتقالاتی که مشمول مقررات مالیات بر ارث می شوند؛ مشمول مقررات مالیات بر درآمد نخواهند شد. توجه به این نکته ضروری است که درآمد مشمول مالیات اشخاص حقوقی ناشی از درآمدهای اتفاقی از طریق رسیدگی به دفاتر تشخیص داده خواهد شد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد مالیات بر درآمد اتفاقی در کانال تلگرام آشاثبت عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی آشاثبت نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی به سوالات شما عزیزان پیرامون اطلاع از مورد مالیات بر درآمد اتفاقی پاسخ دهند.