قانون حمایت از مالکیت صنعتی

قانون حمایت از مالکیت صنعتی چیست

حقوق مالکیت صنعتی به مجموعه حقوق قانونی اطلاق می شود که به مخترع یا پدیدآورنده یک اثر، برای محافظت از اختراع یا اثر خود برای مدت معینی داده می شود. حق انحصاری استفاده از حقوق ناشی از مالکیت صنعتی، این امکان را برای مخترعان و پدیدآورندگان فراهم می آید از مزایای اقتصادی ایده و طرح خود، بهره مند شده و از سرقت یا سوء استفاده از آن خودداری نمایند.

در این راستا، دولت ها نیز گام های موثری در حمایت از این حقوق برداشته اند که از جمله آن می توان به تصویب قوانین و مقررات مرتبط با این حوزه اشاره نمود. در ایران نیز قانون گذار، قانون و آیین نامه های مختلفی را در این حوزه به تصویب رسانده است از جمله آن می توان به قانون ثبت اختراع، طرح های صنعتی و علائم تجاری، مصوب 1386 و آیین نامه آن، قانون حمایت از نشانه های جغرافیایی مصوب 1383 و آیین نامه آن و قانون حمایت از مالکیت صنعتی مصوب سال 1403 اشاره نمود.

در توضیح این که قانون حمایت از مالکیت صنعتی چیست؛ می توان پاسخ داد که این قانون مجموعه قوانین و مقرراتی است که از سوی قانون گذار، به منظور حمایت از حقوق صاحبان خلاقیت های فکری، نظیر اختراعات، طرح ها، علائم و... ایجاد گردیده و در آن، شرایط و ضوابط ثبت، واگذاری، زوال، مقررات کیفری ناشی از بهره برداری غیرمجاز و... تعیین تکلیف گردیده است. توجه به این نکته ضروری است که از تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون، «قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری» نسخ می‌ گردد.

برای عضویت در صفحه اینستاگرام ما کلیک کنید

فصل ها، بخش ها و متن مواد قانون حمایت از مالکیت صنعتی

در قسمت پیشین مقاله به این سوال که قانون حمایت از مالکیت صنعتی چیست؛ پاسخ داده و در این خصوص بیان نمودیم که با تصویب این قانون در سال 403؛ قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری که پیش از این، مهم ترین قانون در حوزه حقوق مالکیت صنعتی به شمار می آمد، نسخ گردید. در این قسمت از مقاله قصد داریم تا به توضیح فصل ها، بخش ها و متن مواد قانون حمایت از مالکیت صنعتی بپردازیم.

در توضیح فصل های قانون حمایت از مالکیت صنعتی می بایست بیان نمود که این قانون، از هشت فصل تشکیل گردیده است که به ترتیب عبارتند از: اختراعات، نمونه اشیاء مصرفی، طرح‌ های صنعتی، ثبت علامت تجاری، علائم جمعی، علائم تاییدی و نام های تجاری، اسرار تجاری، رقابت غیر منصفانه، مقررات کیفری و مقررات عمومی.

در توضیح بخش های این قانون نیز لازم به ذکر است که تنها فصل اول این قانون (اختراعات) از هفت بخش و مبحث مختلف تشکیل شده که شامل کلیات، حق تقاضای ثبت اختراع، شرایط اختراع، حقوق ناشی از اختراع و مدت اعتبار آن، واگذاری حق اختراع، زوال حق اختراع و نقض حق اختراع و ضمانت اجرای آن می شود. مطابق با متن مواد این قانون، اصطلاحات اصلی به کار رفته، عبارتند از:

اختراع: اختراع نتیجه فکر فرد یا افراد است که راه حل عملی جدیدی را برای حل مشکل فنی مشخص در زمینه صنعت ارائه می‌ نماید. اختراع ممکن است به صورت فرآورده یا فرآیند باشد.

 نمونه اشیاء مصرفی: نمونه اشیاء مصرفی عبارت است از راه حل های جدید فنی در رابطه با شکل و ساختار محصول یا ترکیبی از آن ها که موجب بهبود عملکرد آن می‌ شود. نمونه شی مصرفی، زمانی قابل ثبت است که جدید و دارای کاربرد صنعتی باشد.

طرح های صنعتی: از نظر این قانون هرگونه ترکیب خطوط یا رنگ ها یا هر دو و هر گونه شکل سه بعدی با خطوط رنگ ها و یا بدون آن ها به گونه‌ ای که چنین ترکیب یا شکل به یک فرآورده صنعتی یا محصولی از صنایع دستی، شکل ظاهری و بصری خاصی را بدهد، طرح صنعتی است. متقاضیان به منظور ثبت طرح صنعتی، می بایست به سامانه مرکز مالکیت معنوی مراجعه نمایند.

علائم تجاری، علائم، جمعی، علائم تاییدی و نام های تجاری: علامت تجاری هر نشان قابل رویتی است که کالاها یا خدمات اشخاص را از هم متمایز می‌ سازد. مطابق با ماده 95 این قانون، علامت تاییدی هر نشانه‌ ای است که برای تایید کیفیت یا ویژگی محصولات یا خدمات یا شیوه تولید کالا یا اجرای خدمات به کار می‌ رود و هر شخصی که تاییدیه دارنده علامت یا نماینده وی را به دست آورد، می‌ تواند از آن علامت برای کالاها یا خدمات خود استفاده کند. هم چنین، به موجب این ماده، نام تجاری هر اسم با عنوانی است که معرف و مشخص کننده شخص حقیقی یا حقوقی عرضه کننده کالا یا خدمت می‌ باشد.

 اسرار تجاری: اسرار تجاری عبارت است از هر نوع اطلاعات تجاری که دارای ارزش اقتصادی مستقل بالقوه یا بالفعل یا ارزش رقابتی باشد و به سبب آن که عموما ناشناخته است و به سادگی و از طرق قانونی قابل دستیابی یا احراز نیست و دارنده قانونی، تدابیر متعارفی را برای حفظ محرمانگی آن ها ترتیب داده است.

رقابت غیر منصفانه: با این که قانون گذار در این قانون، رقابت غیرمنصفانه را تعریف ننموده است، اما مواردی را نام می برد که در حکم رقابت غیر منصفانه به شمار می آید که از جمله آن می توان به مواردی نظیر اظهار خلاف واقع علیه رقیب، تبلیغات نادرست یا گمراه کننده، هرگونه تبانی برای افزایش یا کاهش قیمت کالا و... اشاره نمود.

هم چنین در فصل هفتم این قانون، قانون گذار احکام و مواردی را بیان نموده است که عمل، جرم محسوب شده و مجازات کیفری را به دنبال خواهد داشت که از جمله آن می توان به بهره برداری غیر مجاز، تحصیل یا افشای اسرار تجاری و... اشاره نمود. هم چنین، در فصل آخر این قانون، به مقررات عمومی در خصوص حقوق مالکیت معنوی پرداخته شده است.

دانلود pdf قانون حمایت از مالکیت صنعتی

همانطور که پیش تر بیان شد؛ قانون حمایت از مالکیت صنعتی دارای 150 ماده و هشت فصل بوده و در آن، قوانین و مقررات مرتبط با حوزه حقوق معنوی افراد بیان شده است. از آن جایی که ممکن است، برخی افراد با متن مواد این قانون آشنایی نداشته باشند، در این قسمت از مقاله، امکان دانلود pdf قانون حمایت از مالکیت صنعتی، از طریق جدول زیر فراهم شده است و متقاضیان می توانند به دانلود متن pdf آن اقدام نمایند.

 

به موجب این قانون، مرجع ثبت مالکیت صنعتی، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور بوده و ثبت تمام موضوعات مربوط به مالکیت صنعتی اعم از اختراعات، نمونه شی مصرفی، طرح های صنعتی علائم تجاری علائم جمعی، علائم تاییدی، نام های تجاری و نشانه‌ های جغرافیایی در این سازمان انجام می‌ شود.

برای عضویت در کانال تلگرام ما کلیک کنید

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد قانون حمایت از مالکیت صنعتی​ در کانال تلگرام آشاثبت عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی آشاثبت نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی به سوالات شما عزیزان پیرامون اطلاع از قانون حمایت از مالکیت صنعتی​ پاسخ دهند.