مالیات شرکت های تولیدی

مالیات شرکت های تولیدی چیست؟

به شرکت هایی که موضوع فعالیت آن ها تولید انواع محصولات می باشد، شرکت تولیدی گفته می شود. در واقع شرکت های تولیدی به شرکت هایی اطلاق می شود که موضوع فعالیت آن ها طبق اساسنامه، فعالیت تولیدی می باشد. این شرکت ها می تولنند با توجه موضوع فعالیت خود، به تولید انواع محصولات اعم از صنعتی، غذایی، بهداشتی و.... بپردازند.

 شرکت های تولیدی نیز همانند سایر شرکت ها؛ مکلف به تبعیت از قوانین مالیاتی و پرداخت مالیات می باشند. از همین رو، در این قسمت از مقاله، راجع به مالیات شرکت های تولیدی صحبت می شود و به این پرسش پاسخ داده می شود که مالیات شرکت های تولیدی چیست؟ و به چه مواردی تعلق می گیرد؟

مالیات شرکت های تولیدی نوعی از مالیات است که شرکت های تولیدی مکلف به پرداخت آن می باشند. قانون گذار ایران در قوانین مختلفی از جمله قانون مالیات های مستقیم و قانون مالیات بر ارزش افزوده به بیان مقررات راجع به مالیات شرکت های تولیدی پرداخته است. این مالیات بر اساس میزان درآمد شرکت ها و سود حاصل از فعالیت های تولیدی آن ها تعیین می شود. شایسته ذکر است که مالیات شرکت های تولیدی نرخ معینی دارد که در قسمت های بعدی مقاله مورد بحث و بررسی قرار می گیرد.

برای عضویت در صفحه اینستاگرام ما کلیک کنید

نرخ مالیات بر عملکرد شرکت های تولیدی و غیر تولیدی به چه میزان است؟

 یکی از دغدغه های پر اهمیتی است که برای بسیاری از مدیران شرکت های تولیدی و اشخاصی که قصد ثبت یک شرکت تولیدی را دارند؛ ایجاد می شود پاسخ به این پرسش می باشد که نرخ مالیات بر عملکرد شرکت های تولیدی و غیر تولیدی به چه میزان است؟. از همین رو؛ در این قسمت از مقاله، به این سوال پاسخ داده می شود.

در سال های گذشته؛ مالیات شرکت های تولیدی بر اساس قانون مالیات های مستقیم و همانند سایر شرکت ها با نرخ ثابت 25 درصد محاسبه می شد؛ اما سال های بعد، قانون جدید مالیات های مستقیم نرخ مالیات شرکت های تولیدی را از 25 درصد به 20 درصد و در سال گذشته به 18 درصد کاهش داد.

گفتنی است که بنابر اعلام سازمان امور مالیاتی کشور؛ نرخ ماده ۱۰۵ قانون مالیات‌ های مستقیم، برای واحد های تولیدی اشخاص حقوقی دارای پروانه بهره برداری برای محاسبه مالیات عملکرد سال گذشته؛ از ۲۵ درصد به ۲۰ درصد کاهش یافته است. این بخشودگی علاوه بر سایر معافیت‌ ها و بخشودگی‌ ها و مشوق‌ های قانونی اشخاص مذکور می‌ باشد و مودیان می توانند در صورتی که مالیات اضافه پرداخت کرده باشند؛ مالیات اضافه پرداختی را با رعایت مقررات مواد ۲۴۲ و ۲۴۳ قانون مالیات‌ های مستقیم استرداد نمایند. لازم به ذکر است نرخ مالیات بر درآمد برای برخی شرکت ها همانند شرکت های تعاونی 10 درصد در نظر گرفته شده است. 

انواع مالیات شرکت های تولیدی

به طور کلی؛ مالیات شرکت های تولیدی به دو دسته مالیات مستقیم و مالیات غیرمستقیم تقسیم می شوند. مالیات های مستقیم مالیات هایی هستند که به طور مستقیم و بدون واسطه از درآمد و دارایی اشخاص اخذ می شوند. در مقابل؛ مالیات های غیرمستقیم به آن دسته از مالیات هایی اطلاق می شوند که به طور غیر مستقیم از اشخاص جامعه اخذ می گردند. 

شرکت های تولیدی مکلف به پرداخت انواع مختلفی از مالیات می باشند. برخی از این مالیات ها در شمار مالیات های مستقیم و برخی دیگر در شمار مالیات های غیرمستقیم قرار می گیرند. در ادامه؛ انواع مالیات شرکت های تولیدی بیان و راجع به هر یک از این آن ها توضیحاتی ارائه می شود:

مالیات بر درآمد: مالیات بر درآمد یکی از انواع مالیات های مستقیم محسوب می شود که از درآمد شرکت ها اخذ می شود. این نوع از مالیات بر اساس اظهارنامه ای که صاحبان شرکت ها هر ساله تنظیم می کنند؛ احتساب می شود. مالیات بر درآمد پس از کسر هزینه ها از درآمد محاسبه می شود. در واقع سود خالص شرکت، مبنای محاسبه این نوع مالیات قرار می گیرد.

مالیات بر حقوق و دستمزد: مالیات بر حقوق و دستمزد نیز یکی دیگر از انواع مالیات های مستقیم محسوب می شود. این نوع از مالیات بر حقوق و دستمزد شرکت ها تعلق می گیرد. در واقع مالیات بر حقوق و دستمزد به طور مستقیم از حقوق کارکنان شرکت کسر می شود و شرکت موظف است در پایان سال مالیاتی این مبلغ را به سازمان امور مالیاتی پرداخت نماید.

مالیات بر واردات: شرکت های تولیدی در بسیاری از مواقع نسبت به واردات کالا های مختلف اقدام می نمایند که در این حالت باید مالیاتی را تحت عنوان مالیات بر واردات پرداخت نمایند. مالیات بر واردات یکی از انواع مالیات های غیر مستقیم است و به صورت درصدی از ارزش کالا های وارد شده به کشور محاسبه می شود.

مالیات بر ارزش افزوده: مالیات بر ارزش افزوده یکی از انواع مالیات های غیر مستقیم است که مصرف کنندگان در زمان خرید کالا می پردازند. این مالیات از طریق فروشندگان به سازمان امور مالیاتی پرداخت می شود. در حال حاضر نرخ مالیات بر ارزش افزوده 10 درصد می باشد.

برای عضویت در کانال تلگرام ما کلیک کنید

چه کسانی مشمول پرداخت مالیات شرکت های تولیدی هستند

مطابق ماده 1 قانون مالیات های مستقیم، هر شخص حقوقی ایرانی نسبت به کلیه درآمدهایی که در ایران یا خارج از ایران کسب می کند مشمول پرداخت مالیات می باشد. شرکت های تولیدی نیز از جمله اشخاص حقوقی هستند که مشمول پرداخت مالیات قرار می گیرند. لذا در ادامه راجع به اشخاص مشمول پرداخت مالیات شرکت های تولیدی صحبت می شود.

در پاسخ به این پرسش که چه کسانی مشمول پرداخت مالیات شرکت های تولیدی هستند؛ باید بیان کرد که کلیه شرکت های تولیدی مودی مالیاتی محسوب می شوند. در واقع مدیران شرکت های تولیدی مکلف به پرداخت مالیات شرکت تولیدی از محل درآمد این شرکت می باشند. گفتنی است که شرکت ها و واحد های تولیدی در مواردی خاص مشمول معافیت های مالیاتی می شوند که در قسمت های بعدی به تفصیل راجع به این موضوع صحبت خواهد شد.

لازم به توضیح است که چنانچه مشمولان پرداخت مالیات شرکت های تولیدی، مالیاتی که موظف به پرداخت آن هستند را پرداخت نکنند یا کمتر از میزان قانونی پرداخت نمایند، مرتکب جرم فرار مالیاتی شده و این جرم مجازات های سنگینی همانند حبس و جزای نقدی ... را با خود به همراه دارند.

قوانین و تکالیف مالیاتی شرکت های تولیدی

پس از شناخت مالیات شرکت های تولیدی، نرخ این مالیات در سال 1403 و همچنین انواع مالیات شرکت های تولیدی و مشمولان پرداخت این نوع مالیات در قسمت های پیشین مقاله، اکنون در بخش از مقاله، قوانین و تکالیف مالیاتی شرکت های تولیدی مورد مطالعه قرار می گیرد.

قانون گذار ایران در قوانین متعددی به بیان مقررات راجع به مالیات شرکت های تولیدی پرداخته است. قانون مالیات های مستقیم همراه با اصلاحات آن، قانون مالیات بر ارزش افزوده و آیین نامه ها و بخشنامه های این حوزه مقررات به بیان مقررات راجع به تکالیف مالیاتی شرکت های تولیدی می پردازد. هم چنین، قانون گذار در قانون بودجه هر سال، احکام مالیاتی شرکت های تولیدی، میزان درصد مالیات و نیز معافیت ها را مورد توجه قرار می دهد.

همچنین؛ قانون گذار تکالیف مالیاتی متعددی را بر عهده شرکت های تولیدی قرار داده است. تهیه و ارسال اظهار نامه مالیاتی در مواعد مشخص، ثبت نام در سامانه مودیان، صدور صورت حساب معاملات، تهیه و نگهداری دفاتر قانونی و تراز نامه و حساب سود و زیان و در نهایت؛ پرداخت مالیات از جمله تکالیف مالیاتی شرکت های تولیدی به شمار می آید. شایسته ذکر است که عدم انجام تکالیف مالیاتی با جریمه های سنگینی همراه خواهد بود

كاهش ۵ درصدی مالیات واحدهای تولیدی در قانون بودجه 1403

همانطور که در قسمت های قبل گفته شد؛ در سال های گذشته مالیات شرکت های تولیدی بر اساس قانون مالیات های مستقیم و همانند سایر شرکت ها با نرخ ثابت 25 درصد محاسبه می شد، اما بعد تر قانون جدید مالیات های مستقیم با هدف افزایش تولید، نرخ مالیات شرکت های تولیدی را از 25 درصد به 20 درصد و در سال گذشته به 18 درصد کاهش داد.

كاهش ۵ درصدی مالیات واحدهای تولیدی در قانون بودجه ۱۴۰۳ منجر به افزایش تولید و در نتیجه رشد اقتصادی کشور خواهد شد. در واقع کاهش نرخ این قسم از مالیات یکی از ابزار هایی است در جهت حمایت از تولید کنندگان به کار گرفته می شود. در این راستا رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور از کاهش 5 درصدی مالیات واحد های تولیدی برای سومین سال متوالی، در قانون بودجه ۱۴۰۳ خبر داده است. 

در این راستا و به منظور حمایت از شرکت های تولیدی، رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور، به منظور تحقق شعار "جهش تولید با مشارکت مردم" در بخش دوم لایحه بودجه ۱۴۰۳ پیشنهاد کاهش 5 واحد درصدی مالیات واحد های تولیدی را به مجلس ارائه کرده است. در واقع سال 1403 سومین سالی است که نرخ مالیات واحد های دولتی در لوایح بودجه سنواتی کاهش می یابد.

نحوه محاسبه مالیات واحدهای تولیدی

نحوه محاسبه مالیات واحدهای تولیدی یکی از موضوعات پر اهمیتی است که کلیه واحد های تولیدی باید از آن مطلع باشند. از همین رو، در ادامه راجع به نحوه محاسبه مالیات واحدهای تولیدی بحث می شود. به طور کلی، فرمول و نحوه محاسبه مالیات واحد های تولیدی به شرح ذیل می باشد:

مالیات بر درآمد واحد تولیدی= 18 درصد × (معافیت های مقرر - زیان حاصل از منابع غیر معاف + درآمد)

بر اساس فرمول فوق، مالیات واحد های تولیدی بر اساس میزان درآمد شرکت ها و سود خالص حاصل از فعالیت های تولیدی آن ها محاسبه می شود. در واقع مالیات بر درآمد واحد های تولیدی پس از کسر هزینه ها و بر اساس سود خالص شرکت محاسبه می شود. همچنین شرکت ها و واحدهای تولیدی موظفند میزان 10 درصد از فروش کالا و خدمات خود را تحت عنوان مالیات بر ارزش افزوده به سازمان امور مالیاتی پرداخت نمایند. 

معافیت و بخشودگی مالیاتی کارگاه و واحدهای تولیدی

معافیت و بخشودگی مالیاتی کارگاه و واحدهای تولیدی از جمله سیاست هایی است که در راستای رونق تولید کشور به کار گرفته شده است. ماده 132 قانون مالیات های مستقیم به معافیت مالیاتی شرکت های معدنی و تولیدی اشاره دارد. مستفاد از ماده مذکور، درآمد ابرازی ناشی از فعالیت ‌های ‌تولیدی و معدنی اشخاص حقوقی غیردولتی در واحدهای تولیدی یا معدنی و همچنین درآمدهای خدماتی بیمارستان ‌ها، هتل ‌ها و مراکز اقامتی گردشگری در صورت وجود شرایط لازم از تاریخ شروع بهره ‌برداری یا استخراج یا فعالیت به مدت پنج ‌سال و در مناطق کمترتوسعه ‌یافته به مدت ده‌ سال با نرخ صفر مشمول مالیات می‌ باشد.

گفتنی است برخورداری از معافیت های مذکور مستلزم وجود شرایطی است که این شرایط در ماده 132 قانون مالیات های مستقیم تصریح شده است. همچنین واحدهای تولیدی به دو دسته دولتی و غیردولتی تقسیم می شوند که معافیت و بخشودگی های مالیاتی تنها برای واحد های تولیدی غیردولتی اعمال می شود. 

لازم به ذکر است مالیات با نرخ صفر موضوع این قانون صرفا شامل درآمد ابرازی به جز درآمدهای کتمان ‌شده می ‌باشد. همچنین، کارگاه ها و واحدهای تولیدی واجد شرایط به منظور معافیت و بخشودگی مالیاتی موظفند اظهارنامه مالیاتی خود را به طور صحیح در مهلت مقرر به سازمان امور مالیاتی تقدیم نمایند.

هم چنین، به موجب ماده 138 مکرر این قانون، اشخاصی که آورده نقدی برای تامین مالی پروژه-طرح و سرمایه در گردش بنگاه های تولیدی را در قالب عقود مشارکتی فراهم نمایند، و همچنین شرکت‌ هایی که به منظور اجرای طرح‌ های تولیدی و زیربنایی در بخش‌ های دولتی یا عمومی غیردولتی تاسیس می شوند؛ معادل حداقل سود مورد انتظار عقود مشارکتی مصوب شورای پول و اعتبار از پرداخت مالیات بر درآمد معاف می‌ شوند و برای پرداخت‌ کننده سود، معادل سود پرداختی مذکور؛ به‌ عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی تلقی می‌ شود.

بخشنامه معافیت مالیاتی شرکت های تولیدی

بخشنامه معافیت مالیاتی شرکت های تولیدی در راستای اجرای ماده 132 قانون مالیات های مستقیم تدوین و ابلاغ شده است که در ادامه، این بخشنامه ارائه می شود. بخشنامه معافیت مالیاتی شرکت های تولیدی یا دستورالعمل سازمان امور مالیاتی کشور در خصوص معافیت موضوع ماده 132 قانون مالیات های مستقیم در تاریخ 1391/11/30 توسط رئیس كل سازمان امور مالیاتی كشور و برای اجرا، به دستگاه های ذی صلاح ابلاغ گردید.

 

بر اساس بخشنامه مذکور، معافیت مالیاتی ماده 132 ق.م.م، شامل واحدهای تولیدی یا معدنی متعلق به اشخاص حقوقی بخش های تعاونی و خصوصی می گردد. (شركت هایی كه بیش از 50 % سرمایه آن ها متعلق به موسسات و نهادهای عمومی غیردولتی و همچنین شركت هایی كه بیش از 50 % سهام آن ها توامان متعلق به دولت و اشخاص یاد شده باشد؛ امكان برخورداری از این معافیت را دارا نمی باشند.)

مالیات کارگاه های کوچک

صاحبان کارگاه های کوچک اصولا دغدغه مالیات کارگاه خود را دارند. از همین رو، در این بخش از مقاله موضوع پر اهمیت مالیات کارگاه های کوچک مورد بحث قرار می گیرد. به طور کلی، کوچک محسوب شدن یک کارگاه به عوامل متعدی همانند گردش مالی، تعداد کارکنان، ارزش دارایی و... بستگی دارد.

از لحاظ قانونی، انجام فعالیت های واحد های تولیدی نوعی عملیات تجاری محسوب شده و صاحبان آن، مشمول پرداخت مالیات می شوند. کارگاه های کوچک نیز واحد تولیدی محسوب شده و از این امر مستثنی نمی باشند. مالیات کارگاه های کوچک مستقیما از درآمد آن ها کسر می شود.

مالیات کارگاه های کوچک انواع مختلفی دارد و شامل مالیات بر درآمد، مالیات بر ارزش افزوده، مالیات بر املاک و مستغلات و... می شود. شایسته ذکر است تمامی کارگاه های تولیدی صنایع دستی تا سقف 200 میلیون تومان، معاف از پرداخت مالیات می باشند، اما چنانچه درآمد این کارگاه ها بیش از مقدار مقرر باشد، به اندازه مازاد آن مبلغ تعیین شده مشمول مالیات می شوند.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد نحوه محاسبه مالیات شرکت های تولیدی​​ در کانال تلگرام آشاثبت عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی آشاثبت نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی به سوالات شما عزیزان پیرامون اطلاع از نحوه محاسبه مالیات شرکت های تولیدی​​ پاسخ دهند.