حسابداری خرید کالا

ماهیت خرید در حسابداری شرکت ها

برای پاسخ به این پرسش که ماهیت خرید در حسابداری شرکت ها چیست؛ ابتدا باید با حساب خرید آشنا شد. حساب خرید حسابی است که بهای کالاهای خریداری شده در یک دوره مالی اعم از خرید نقد یا نسیه در آن ثبت می گردد. به طور کلی؛ خرید در حسابداری شرکت ها ماهیتی بدهکار دارد.

لازم به ذکر است هرچه خرید کالا و خدمات بیشتر باشد؛ حسابداری شرکت بدهکار و هرچه این خرید کاهش یابد، حسابداری شرکت بستانکار می شود. در واقع حساب خرید با ثبت بدهکار افزایش و با ثبت بستانکار کاهش می یابد. در ثبت حسابداری، خرید ها می توانند به صورت نقد و یا نسیه باشند، اما این موضوع تفاوتی در ماهیت خرید در حسابداری ایجاد نمی کند.

لازم به ذکر است حساب هایی که در سمت راست معادله حسابداری قرار دارند؛ حساب با ماهیت بدهکار و به حساب هایی که در سمت چپ معادله حسابداری قرار می گیرند، حساب با ماهیت بستانکار گفته می شود. برخلاف ماهیت خرید؛ ماهیت فروش در حسابداری بستانکار بوده و با ثبت بستانکار افزایش و با ثبت بدهکار کاهش می‌ یابد.

برای عضویت در صفحه اینستاگرام ما کلیک کنید

ثبت خرید نقد و نسیه در حسابداری

در قسمت پیشین مقاله، راجع به ماهیت خرید در حسابداری شرکت ها صحبت نموده و بیان شد که خرید در حسابداری شرکت ها ماهیتی بدهکار دارد. اکنون در این بخش از مقاله، ثبت خرید نقد و نسیه در حسابداری مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. همانطور که گفته شد؛ در ثبت حسابداری، خریدها می توانند به صورت نقد و یا نسیه باشند و این موضوع تفاوتی در ماهیت خرید در حسابداری ایجاد نمی کند. خرید شرکت چه به صورت نقد و چه به صورت نسیه؛ همانند جدول ذیل به ثبت می رسند:

در حسابداری خرید کالا چه خرید به صورت نقد باشد و چه به صورت نسیه، این خرید می بایست به صورت نسیه ثبت گردد. علت این امر نیز گردش دادن حساب ها و مزایای گزارش گیری می باشد. همچنین؛ ثبت تسویه بدهی مرتبط با آن بلافاصله با سررسید مقرر صادر خواهد شد. لازم به ذکر است که با توجه به آن که خرید در حسابداری ماهیتی بدهکار دارد؛ لذا تمامی خریدهای نقدی شرکت در سمت راست و در قسمت بدهکار به ثبت می رسد. 

ثبت حسابداری خرید کالا در سیستم ادواری

به طور کلی؛ سیستم ثبت خرید و موجودی کالا به دو روش ادواری و دائمی صورت می گیرد. با عنایت به آن که حسابداران و حسابرسان شرکت حداقل سالی یک بار از سیستم ادواری حسابداری استفاده می کنند؛ در این بخش از مقاله، راجع به ثبت حسابداری خرید کالا در سیستم ادواری صحبت می شود.

در سیستم ادواری خرید و موجودی کالا، موجودی کالا و همچنین مبلغ آن در طی یک دوره در هیچ حسابی ثبت نمی شود. در این سیستم، حساب موجودی کالا در طی سال گردش ندارد و در زمان خرید کالا، حساب خرید بدهکار می‌ شود و همچنین در زمان فروش کالا، حساب فروش بستانکار می‌ گردد.

در واقع در سیستم ادواری، مبلغ موجودی کالا در اول دوره حذف می شود و مبلغ موجودی کالای پایان دوره در این حساب بدهکار می شود. لازم به ذکر است که در ثبت حسابداری خرید کالا در سیستم ادواری به نگهداری سوابق خرید و موجودی کالا نیاز نمی باشد. همچنین؛ سیستم ادواری اصولا برای خرید و موجودی کالاهای ارزان قیمت تا متوسط به کار می‌ رود.

برای عضویت در کانال تلگرام ما کلیک کنید

ثبت حسابداری خرید کالا در سیستم دائمی

همانطور که گفته شد؛ سیستم ثبت خرید و موجودی کالا به دو روش ادواری و دائمی صورت می گیرد. در قسمت پیشین مقاله؛ ثبت حسابداری خرید کالا در سیستم ادواری مورد بررسی قرار گرفت و اکنون در این بخش از مقاله، راجع به ثبت حسابداری خرید کالا در سیستم دائمی صحبت می شود.

در سیستم دائمی خرید و موجودی کالا در هر فرایند خرید و فروش بدهکار و بستانکار می شود و میزان آن در حساب موجودی به ثبت می رسد. در این روش؛ هر یک از اقلام خرید و فروش در همان لحظه به ثبت می رسند. لازم به ذکر است که در سیستم دائمی بر خلاف سیستم ادواری، موجودی کالا به روز است و حسابرسان می توانند موجودی کالا را به صورت دقیق داشته باشند. 

در سیستم دائمی خرید کالا باید سوابق خرید و فروش کالا به صورت مستمر نگهداری شود. در واقع در این روش، یک سابقه مستمر از موجودی کالا شرکت وجود دارد. این سیستم برای هر کالا با هر قیمتی مورد استفاده قرار می گیرد. شایسته ذکر است که ثبت حسابداری خرید کالا در سیستم دائمی نیز مانند سیستم ادواری بدهکار است.

ثبت خرید کالا با ارزش افزوده

به تفاوت میان ارزش کالا و خدمات ارائه شده و ارزش کالا و خدمات خریداری شده در طول یک دوره معین، ارزش افزوده گفته می شود. خریدار هنگام خرید مبلغ ارزش افزوده را به فروشنده پرداخت می نماید. در واقع مالیات بر ارزش افزوده در فرایند خرید کالا و خدمات نقش مهمی دارد. از همین رو، در ادامه، ثبت خرید کالا با ارزش افزوده مورد مطالعه قرار می گیرد. به طور کلی، ثبت مالیات خرید و فروش با افزوده به شرح جدول ذیل می باشد:

مالیات بر ارزش افزوده خرید جهت ثبت حسابداری در زمان خرید زیر مجموعه حساب های دریافتنی قرار می گیرد چرا که مبالغی که بابت خرید پرداخت می شود، بخشی از مطالبات است. شایسته بیان است که حتی اگر خرید کالا در دوره مالی قبل صورت گرفته باشد، مبلغ میزان مالیات بر ارزش افزوده در تاریخ فروش و با نرخ همان همان سال محاسبه خواهد شد. 

ثبت دقیق امور حسابرسی خرید و فروش با ارزش افزوده در صورت های مالی، سهولت در کنترل حساب ها و در نتیجه مدیریت بهتر، از جمله مزایای ثبت خرید کالا با ارزش افزوده محسوب می شود. گفتنی است که سند حسابداری خرید با ارزش افزوده نیز بدهکار محسوب می شود. همچنین حسابداران جهت تعیین سطح سر فصل مالیات بر ارزش افزوده خرید یا فروش لازم است؛ طرف مقابل بدهی یا مطالبات را مشخص نمایند. 

ثبت خرید نسیه در دفتر روزنامه شرکت ها

در قسمت های پیشین مقاله، ماهیت خرید در حسابداری شرکت ها بیان شد. همچنین، راجع به ثبت خرید نقد و نسیه در حسابداری و ثبت خرید کالا با ارزش افزوده صحبت شد و ثبت حسابداری خرید کالا در سیستم ادواری و دائمی مورد بررسی قرار گرفت. اکنون در قسمت پایانی مقاله، ثبت خرید نسیه در دفتر روزنامه شرکت ها مورد مطالعه قرار خواهد گرفت.

مطابق ماده 7 قانون تجارت، دفتر روزنامه دفتری است که تاجر باید همه روزه مطالبات و دیون و داد و ستد تجارتی و معاملات راجع به اوراق تجارتی (‌از قبیل خرید و فروش و ظهرنویسی) و به طور کلی؛ جمیع واردات و صادرات تجارتی خود را به هر اسم و رسمی که باشد و وجوهی را که برای مخارج شخصی خود برداشت می‌ کند؛ در آن دفتر ثبت نماید.

همانطور که قبلا گفته شد؛ در ثبت حسابداری، خریدها می توانند به صورت نقد و یا نسیه باشند و این موضوع تفاوتی در ماهیت خرید در حسابداری ایجاد نمی کند. خرید های شرکت می تواند شامل اقلامی چون مواد مورد استفاده در فعالیت های شرکت، ماشین آلات، تاسیسات، دارایی های ثابت و... باشد. تمامی خریدها باید در دفتر روزنامه شرکت به ثبت برسد. لازم به ذکر است که در فواصل زمانی معین، باید حساب های پرداختنی از جمله حساب خرید از دفتر روزنامه خارج به سایر دفاتر مانند دفتر کل منتقل شود.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد نحوه ثبت حسابداری خرید کالا در شرکت ها در کانال تلگرام آشاثبت عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی آشاثبت نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی به سوالات شما عزیزان پیرامون اطلاع از نحوه ثبت حسابداری خرید کالا در شرکت ها پاسخ دهند.