برای مشاوره مسئولیت شرکا در شرکت
برای مشاوره مسئولیت شرکا در شرکت
شرکت های تجاری از اجزا و ارکان مختلفی تشکیل شده که مهم ترین جزو آن؛ شرکا و سهامداران شرکت می باشند. هر کدام از شرکا و سهامداران شرکت؛ با توجه به میزان سهم یا مشارکت و نیز نوع شرکت، در مقابل اعمال شرکت و نیز دیون و بدهی های آن مسئول بوده و می بایست در مقابل به طلبکاران و ذینفعان پاسخگو باشند.
میزان مسئولت شرکا و سهامداران در شرکت؛ به عوامل مختلفی بستگی دارد که از جمله آن میتوان به سمت فرد، نوع شرکت، میزان سهم و مشارکت اشاره نمود. بنابراین؛ برخلاف تصور عمومی؛ مسئولیت افراد در همه شرکت ها به یک شکل نبوده و میزان ثابتی نمی باشد که این امر، به نوبه خود؛ اهمیت اطلاع از جزئیات مسئولیت شرکا در شرکت را دو چندان می نماید.
از این رو؛ در این مقاله، مسئولیت سهامداران در شرکت سهامی عام و خاص را بیان نموده و سپس، به بررسی این موضوع در شرکت های با مسئولیت محدود، نسبی و تضامنی خواهیم پرداخت. جهت کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص با ما همراه باشید.
مسئولیت سهامداران در شرکت سهامی عام
مطابق با ماده 20 قانون تجارت؛ یکی از شرکت های قابل ثبت در اداره ثبت شرکت ها؛ شرکت سهامی عام می باشد. در این شرکت، سرمایه به ورقه های سهم تقسیم شده و سهامداران شرکت؛ بخشی از سرمایه را تامین می نمایند. در این میان؛ ممکن است که این سوال برای برخی متقاضیان مطرح شود که مسئولیت سهامداران در شرکت سهامی عام به چه صورت می باشد و هر سهامدار؛ به چه میزان مسئولیت دارد؟
در پاسخ به این پرسش می بایست بیان نمود که بر اساس ماده 1 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت؛ مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی سهام آن ها می باشد و نمی توان سهامدار را در مقابل مبلغی بیش از مبلغ اسمی سهام او مسئول دانست.
منظور از مبلغ اسمی، مبلغی است که روی گواهی سهام درج می گردد و در اساسنامه نیز؛ مورد توافق سهامداران و موسسان قرار گرفته است. توجه به این نکته ضروری است که مبلغ اسمی یا ارزش اسمی سهام؛ لزوما مبلغ واقعی یا مبلغ بازارای آن نبوده و ممکن است که یک برگه سهم، به مبلغی بیشتر یا کمتر از مبلغ اسمی آن، در بازار مبادله گردد.
مسئولیت سهامداران در شرکت سهامی خاص
در قسمت گذشته به بیان مسئولیت سهامداران در شرکت سهامی عام پرداخته و در این خصوص بیان نمودیم که در شرکت های سهامی عام؛ مسئولیت شرکا به میزان مبلغ اسمی سهام آن ها می باشد. از جمله سوالات متداولی که در این میان؛ برای برخی متقاضیان مطرح می شود؛ این است مسئولیت سهامداران در شرکت سهامی خاص نیز همانند شرکت سهامی عام بوده یا این دو شرکت؛ از لحاظ میزان مسئولیت سهامداران خود؛ با یکدیگر متفاوتند؟
در پاسخ به این سوال؛ می بایست به ماده 1 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت؛ مراجعه شود که بیان می دارد: «شرکت سهامی شرکتی است که سرمایه آن به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی سهام آن ها است.»
با توجه به این که حکم ماده 1 این قانون عام بوده و هر دو شرکت (سهامی عام و خاص) را شامل می شود؛ می توان بیان داشت که مسئولیت سهامداران در شرکت سهامی خاص نیز مطابق با شرکت سهامی عام و به میزان مبلغ اسمی سهام می باشد. بنابراین، هرچه سهامدار سهم بیش تری از سرمایه شرکت را در اختیار داشته باشد؛ به همان نسبت، مسئولیت وی نیز بیشتر می گردد.
میزان مسئولیت شرکا در شرکت با مسئولیت محدود
با توجه به این که در حال حاضر؛ اکثر شرکت ها و شخصیت های حقوقی موجود در قانون تجارت؛ در قالب شرکت با مسئولیت محدود به ثبت می رسند؛ شرکا و افرادی که با این نوع شرکت؛ معامله ای را انجام می دهند؛ می بایست با میزان مسئولیت شرکا در شرکت با مسئولیت محدود آشنایی داشته باشند.
میزان مسئولیت شرکا در شرکت با مسئولیت محدود؛ فقط تا میزان سرمایه آن ها در شرکت بوده و افراد تنها تا سقف آورده خود؛ مسئول قروض و تعهدات شرکت محسوب می شوند. توجه به این نکته ضروری است که اگر در اسم شرکت عبارت (با مسئولیت محدود) قید نشود؛ مسئولیت شرکای شرکت در مقابل اشخاص ثالث؛ همانند شرکت تضامنی محسوب شده و تابع مقررات آن خواهد بود.
هم چنین، در اسم شرکت نباید اسم هیچ یک از شرکاء قید گردد. در صورتی که اسم یکی از شرکا، در نام شرکت درج شود؛ شریکی که اسم او در نام شرکت قید شده؛ در مقابل اشخاص ثالث حکم شریک ضامن در شرکت تضامنی را خواهد داشت. علاوه بر این؛ شرکاء نسبت به قیمتی که در حین تشکیل شرکت برای سهم الشرکه های غیر نقدی؛ معین شده در مقابل اشخاص ثالث، مسئولیت تضامنی دارند.
میزان مسئولیت شرکا در شرکت نسبی
در توضیح میزان مسئولیت شرکا در شرکت نسبی نیز می توان بیان نمود که در این نوع شرکت، مسئولیت هر یک از شرکاء به نسبت سرمایه ای می باشد که در شرکت گذارده اند. این امر، به این معنی است که اگر شخصی، بیست درصد سرمایه شرکت را تعهد و پرداخت نموده باشد؛ به اندازه همان بیست درصد، مسئول پرداخت قروض و تعهدات شرکت نیز است.
ماده 186 قانون تجارت؛ در خصوص مسئولیت شرکا در شرکت نسبی بیان می دارد: «اگر دارایی شرکت نسبی برای تادیه تمام قروض شرکت کافی نباشد هر یک از شرکاء به نسبت سرمایه ای که در شرکت داشته؛ مسئول تادیه قروض شرکت است.»
هم چنین؛ اگر کسی به عنوان شریک ضامن در شرکت نسبی موجود شریک گردد، به نسبت سرمایه ای که در شرکت می گذارد مسئول پرداخت قروض و تعهداتی است که شرکت قبل از ورود او داشته؛ اعم از این که در اسم شرکت تغییری صورت گرفته یا نگرفته باشد.
میزان مسئولیت شرکا در شرکت تضامنی
در قسمت های پیشین مقاله؛ توضیحات جامع و کاملی در خصوص میزان و حدود مسئولیت شرکا در شرکت سهامی عام و خاص ارائه نمودیم و مسئولیت شرکا در شرکت نسبی و با مسئولیت محدود را بیان کردیم. در این قسمت از مقاله؛ قصد داریم تا به توضیح میزان مسئولیت شرکا در شرکت تضامنی بپردازیم.
مسئولیت شرکا در شرکت تضامنی، به اندازه تمام قروض و بدهی های شرکت می باشد. این امر، به این معنی است که، اگر دارایی شرکت برای تادیه کلیه قروض و تعهدات آن کافی نباشد؛ هر یک از شرکاء، مسئول پرداخت تمام قروض شرکت است. توجه به این نکته ضروری است که هر گونه توافق برخلاف این موضوع، در مقابل اشخاص ثالث بی اثر خواهد بود.
تا زمان انحلال شرکت تضامنی، مطالبه قروض این شرکت نیز می بایست از خود شرکت صورت گیرد. پس از انحلال؛ طلبکاران شرکت می توانند برای دریافت مطالبات خود به هر یک از شرکای شرکت رجوع کنند. ذکر این نکته در این میان؛ حائز اهمیت می باشد که هیچ یک از شرکاء نمی تواند به استناد این که میزان تعهدات و بدهی شرکت؛ از نسبت سهم او در شرکت بیشتر گردیده، از پرداخت قروض شرکت خودداری نماید.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد مسئولیت شرکا در شرکت در کانال تلگرام آشاثبت عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی آشاثبت نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی به سوالات شما عزیزان پیرامون اطلاع از مسئولیت شرکا در شرکت پاسخ دهند.
پاسخ مشاور: باسلام. به میزان آورده