مالیات نقل و انتقال ملک

مالیات نقل و انتقال ملک چیست

در پاسخ به این سوال که مالیات نقل و انتقال ملک چیست؛ باید بیان کرد که مطابق ماده 59 قانون مالیات های مستقیم، مالیات نقل و انتقال ملک مالیاتی است که صاحبان املاک مسکونی و تجاری هنگامی که ملک خود را به صورت قطعی به دیگری منتقل می کنند؛ مکلف به پرداخت آن می باشند. مالیات نقل و انتقال املاک، نوعی مالیات بر درآمد محسوب می شود.

 همچنین، مطابق این قانون، انتقال حق واگذاری محل اعم از حق کسب و پیشه، حق تصرف محل یا حقوق ناشی از موقعیت تجاری محل در تاریخ انتقال از طرف مالکان عین یا صاحبان حق مشمول مالیات می ‌باشد. توجه به این نکته ضروری است که چنانچه برای مورد معامله ارزش معاملاتی تعیین نشده باشد، ارزش معاملاتی نزدیک ترین محل مشابه مبنای محاسبه مالیات خواهد‌ب ود.

مالیات نقل و انتقال ملک به فرزند، مالیات نقل و انتقال زمین، مالیات نقل و انتقال ملک تجاری، مالیات نقل و اتقال ملک صنعتی، مالیات نقل و انتقال املاک مسکونی، مالیات نقل و انتقال املاک اداری، مالیات نقل و انتقال املاک ورثه ای، مالیات نقل و انتقال قولنامه ای و مالیات نقل و انتقال املاک اوقافی همگی از انواع مالیات نقل و انتقال ملک به شمار می آیند.

برای عضویت در صفحه اینستاگرام ما کلیک کنید

مالیات نقل و انتقال املاک بر عهده کیست؟

همانطور که در قسمت پیشین مقاله بیان شد؛ مالیات نقل و انتقال ملک مالیاتی است که صاحبان املاک مسکونی و تجاری هنگامی که ملک خود را به صورت قطعی به دیگری منتقل می کنند، مکلف به پرداخت آن می باشند. مالیات نقل و انتقال املاک نوعی مالیات بر درآمد محسوب می شود.

پرسشی که در این میان، برای بسیاری از اشخاصی که قصد نقل و انتقال ملکی را دارند؛ به وجود می آید، این است که انتقال دهنده باید مالیات نقل و انتقال املاک را بپردازد یا انتقال گیرنده؟ به عبارت دیگر، مالیات نقل و انتقال املاک بر عهده کیست؟ 

مطابق قانون، صاحبان املاک مسکونی و تجاری هنگامی که ملک خود را به صورت قطعی به دیگری منتقل می کنند، مکلف به پرداخت مالیات نقل و انتقال ملک هستند. بر این اساس، فروشنده یا همان انتقال دهنده ملکی که ملک خود را به صورت قطعی منتقل می کند، مکلف به پرداخت این نوع مالیات است و انتقال گیرنده با تکلیفی در این خصوص مواجه نمی باشد.

میزان مالیات نقل و انتقال ملک ۱۴۰۳

در قسمت قبل گفته شد که فروشنده یا همان انتقال دهنده ملکی که ملک خود را به صورت قطعی منتقل می کند؛ مکلف به پرداخت مالیات نقل و انقال ملک می باشد. پرسش مهم دیگری که در این بخش مطرح می شود؛ آن است که میزان مالیات نقل و انتقال ملک 1403 چقدر است؟

قانون مالیات های مستقیم به این پرسش پاسخ داده و بیان داشته است که، میزان نقل و انتقال ملک در سال ۱۴۰۳، 5 درصد ارزش معاملاتی می باشد. همچنین همانطور که بیان شد؛ انتقال حق واگذاری محل اعم از حق کسب و پیشه، حق تصرف محل یا حقوق ناشی از موقعیت تجاری محل در تاریخ انتقال از طرف مالکان عین یا صاحبان حق مشمول مالیات می ‌باشد و نرخ این مالیات 2 درصد وجوه دریافتی ‌مالک یا صاحب حق می باشد.

در این راستا ماده 59 قانون مالیات های مستقیم مقرر می دارد: «نقل و انتقال قطعی املاک به ماخذ ارزش معاملاتی و به نرخ پنج درصد (5٪) و همچنین انتقال حق واگذاری محل به ماخذ وجوه دریافتی ‌مالک یا صاحب حق و به نرخ دو درصد (2٪) در تاریخ انتقال از طرف مالکان عین یا صاحبان حق مشمول مالیات می‌ باشد.» همچنین بر اساس تبصره ماده مذکور، چنانچه برای مورد معامله ارزش معاملاتی تعیین نشده باشد، ارزش معاملاتی نزدیک ترین محل مشابه مبنای محاسبه مالیات خواهد ‌بود.

ذکر این نکته ضروری است که بر اساس ماده 66 قانون مالیات های مستقیم، در صورتی که انتقال گیرنده دولت یا شهرداری ها یا موسسات وابسته به آن ها بوده و همچنین در مواردی که ملک به وسیله اجرای ثبت و یا‌ سایر ادارات دولتی به قائم مقامی مالک انتقال داده می ‌شود؛ در محاسبه مالیات نقل و انتقال ملک بهای مذکور در سند ‌به جای ارزش معاملاتی هنگام انتقال حسب مورد ملاک عمل قرار خواهد گرفت.

برای عضویت در کانال تلگرام ما کلیک کنید

محاسبه آنلاین مالیات خرید و فروش ملک 1403

محاسبه آنلاین مالیات خرید و فروش ملک ۱۴۰۳ به چه صورت است؟ در پاسخ به این پرسش باید بیان کرد مطابق ماده 59 قانون مالیات های مستقیم، نقل و انتقال قطعی املاک به ماخذ ارزش معاملاتی و به نرخ پنج درصد (5٪) و همچنین انتقال حق واگذاری محل به ماخذ وجوه دریافتی ‌مالک یا صاحب حق و به نرخ دو درصد (2٪) در تاریخ انتقال از طرف مالکان عین یا صاحبان حق مشمول مالیات می‌باشد.

همچنین بر اساس تبصره ماده مذکور، چنانچه برای مورد معامله ارزش معاملاتی تعیین نشده باشد، ارزش معاملاتی نزدیک ترین محل مشابه مبنای محاسبه مالیات خواهد ‌بود. بر این اساس فرمول ذیل نحوه محاسبه مالیات خرید و فروش ملک 1403 را نشان می دهد.

مالیات نقل و انتقال املاک = ۵ درصد × ارزش معاملاتی ملک

در واقع بر اساس فرمول فوق، به عنوان مثال چنانچه ارزش معاملاتی ملکی یک میلیارد تومان باشد، مالیات نقل و انتقال این ملک 50 میلیون تومان می شود. همچنین در صورتی که شخصی سرقفلی ملک تجاری خویش را در مقابل دریافت مبلغ 100 میلیون تومان به شخص دیگری واگذار نماید؛ باید دو درصد این مبلغ یعنی 2 میلیون تومان به عنوان مالیات پرداخت نماید. لازم به ذکر است محاسبه مالیات خرید و فروش ملک ۱۴۰۳ چه به صورت آنلاین (از طریق سایت های ارائه دهنده این خدمت) و چه به صورت دستی (با استفاده از فرمول فوق) امکان پذیر می باشد.

سامانه پرداخت مالیات نقل و انتقال املاک

پس از آموزش محاسبه آنلاین مالیات خرید و فروش ملک ۱۴۰۳ در قسمت قبل، اکنون در این بخش از مقاله، سامانه پرداخت مالیات نقل و انتقال املاک معرفی می شود. متقاضیان به منظور ثبت اظهارنامه مالیاتی و همچنین پرداخت مالیات نقل و انتقال املاک می توانند به سامانه عملیات الکترونیکی امور مالیاتی به نشانی tax.gov.ir مراجعه نمایند.

این سامانه تحت نظر وزارت امور اقتصاد و دارایی سازمان امور مالیاتی کشور، معاونت فناوری های مالیاتی فعالیت می کند. مودیان مالیاتی می بایست ابتدا در سامانه مذکور، ثبت نام و سپس نسبت به ثبت اظهارنامه مالیاتی و همچنین پرداخت مالیات نقل و انتقال املاک اقدام نمایند.

لازم به ذکر است؛ در راستای اجرای تبصره 4 ماده 187 قانون مالیات های مستقیم، در حال حاضر، اشخاص می توانند به صورت آنی از طریق دفاتر اسناد رسمی از میزان بدهی ملک مورد انتقال آگاه و نسبت به پرداخت مالیات نقل و انتقال به حساب مالیاتی اقدام نمایند.

پرداخت اینترنتی مالیات نقل و انتقال ملک

مراحل و نحوه پرداخت اینترنتی مالیات نقل و انتقال ملک بدین صورت است که متقاضیان می بایست ابتدا به سامانه عملیات الکترونیکی به نشانی tax.gov.ir مراجعه نمایند. با مراجعه به این سامانه، و انتخاب گزینه "ورود به درگاه ملی" متقاضی می تواند به حساب کاربری خود در سازمان امور مالیات مراجعه نموده و از طریق منوی کارتابل خود، مالیات نقل و انتقال ملک را پرداخت نماید.

همچنین همانطور که در قسمت های قبل بیان شد؛ در راستای اجرای تبصره 4 ماده 187 قانون مالیات های مستقیم، در حال حاضر، اشخاص می توانند به صورت آنی از طریق دفاتر اسناد رسمی از میزان بدهی ملک مورد انتقال آگاه و نسبت به پرداخت مالیات نقل و انتقال به حساب مالیاتی اقدام نمایند.

بنابراین، به طور کلی می توان بیان نمود که نحوه پرداخت اینترنتی مالیات نقل و انتقال ملک به دو صورت اینترنتی (از طریق سامانه سازمان مالیات tax.gov.ir) و حضوری (دفاتر اسناد رسمی) صورت می گیرد. دولت به منظور حمایت از کسب و کارها و فعالان اقتصادی و برای جلوگیری از فروپاشی مالی آن ها، این امکان را فراهم کرده است که مالیات را به طور قسطی پرداخت کنند؛ که به منظور کسب اطلاعات بیشتر مطالعه مقاله زیر توصیه می گردد.

استعلام مالیات نقل و انتقال ملک

به منظور استعلام مالیات نقل و انتقال ملک اشخاص می توانند به سامانه درگاه ملی خدمات الکترونیک سازمان امور مالیاتی به نشانی my.tax.gov.ir مراجعه نمایند. با مراجعه به این سامانه صفحه ای همانند تصویر ذیل ارائه می شود. لازم به ذکر است اشخاص ابتدا می بایست در این سامانه ثبت نام و بعد از آن نسبت به وارد کردن اطلاعات خواسته شده اقدام نمایند.

پس از وارد کردن اطلاعات خواسته شده از طریق پیامک یک کد 6 رقمی به شماره همراه فرد ارسال می شود که در این صفحه شخص می بایست این کد را وارد نماید.

پس از وارد کردن اطلاعات خواسته شده از طریق پیامک یک کد 6 رقمی به شماره همراه فرد ارسال می شود که در این صفحه شخص می بایست این کد را وارد نماید.

در این مرحله شخص باید گزینه استعلام بدهی مالیاتی مطابق تصویر ذیل انتخاب نماید.

در نهایت پس از انجام مراحل و اقدامات فوق الذکر، شخص متقاضی اعم از حقیقی و حقوقی، می تواند با وارد کردن شماره ملی خود بدهی مالیاتی خود را به صورت آنلاین مشاهده نماید. همچنین؛ راجع به مراحل و نحوه پرداخت اینترنتی مالیات نقل و انتقال ملک در قسمت های قبل توضیحاتی ارائه شده است.

قانون و بخشنامه جدید مالیات بر فروش ملک

در قسمت های پیشین مقاله، مالیات نقل و انتقال ملک، میزان و طریقه محاسبه آنلاین این قسم از مالیات مورد بررسی قرار گرفت. همچنین سامانه پرداخت مالیات نقل و انتقال املاک معرفی و مراحل و نحوه پرداخت آن به صورت اینترنتی و روش استعلام این نوع مالیات آموزش داده شد.

اکنون در این بخش از مقاله قانون و بخشنامه جدید مالیات بر فروش ملک معرفی می شود. به طور کلی؛ قانون مالیات های مستقیم در برگیرنده مقررات راجع به مالیات بر فروش و انتقال ملک می باشد. مستند به ماده 59 این قانون، نقل و انتقال قطعی املاک به ماخذ ارزش معاملاتی و به نرخ پنج درصد (5٪) و همچنین انتقال حق واگذاری محل به ماخذ وجوه دریافتی ‌مالک یا صاحب حق و به نرخ دو درصد (2٪) در تاریخ انتقال از طرف مالکان عین یا صاحبان حق مشمول مالیات می‌ باشد. هم چنین، بخشنامه شماره 14080/3413/4/30 مورخ 1368/03/30 به موضوع نحوه محاسبه مالیات املاک و صدور مفاصاحساب اختصاص داده شده که فایل آن، برای دانلود در قسمت زیر، قرار گرفته است.

 

همچنین بر اساس تبصره ماده 59 قانون مالیات مستقیم، چنانچه برای مورد معامله ارزش معاملاتی تعیین نشده باشد، ارزش معاملاتی نزدیک ترین محل مشابه مبنای محاسبه مالیات خواهد ‌بود. همچنین؛ در مواد بعدی این قانون، مقرره هایی راجع به معافیت مالیات نقل و انتقال ملک بیان شده است که در قسمت های قبل به تفصیل این موضوع مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت.

معافیت مالیات نقل و انتقال املاک

آیا مالیات نقل و انتقال املاک نیز مشمول معافیت مالیاتی می شود؟ اگر پاسخ مثبت است؛ چه کسانی مشمول معافیت مالیات نقل و انتقال املاک قرار می گیرند؟ در پاسخ به این سوال اول باید بیان کرد بله؛ مالیات نقل و انتقال املاک نیز مشمول معافیت مالیاتی می شود.

مطابق ماده 63 قانون مالیات های مستقیم، انتقال دهنده در صورت نقل و انتقال بلاعوض ملک خود موظف به پرداخت مالیات نقل و انتقال املاک نمی باشد. در واقع؛ این حالت، یکی از موارد معافیت مالیات نقل و انتقال املاک محسوب می شود. همچنین، به موجب ماده 65 همان قانون، نقل و انتقال قطعی املاک که در اجرای قوانین و مقررات اصلاحات ارضی به عمل آمده و یا خواهد آمد و واحد های مسکونی از طرف ‌شرکت های تعاونی مسکن به اعضاء آن ها مشمول این قسم از مالیات نخواهد بود.

علاوه بر موارد مذکور، مستند به ماده 68 قانون مالیات های مستقیم، املاکی که در اجرای ماده 34 قانون ثبت مصوب مرداد ماه 1320 و اصلاحات بعدی آن به دولت تملیک می شود، از پرداخت مالیات نقل و‌ انتقال قطعی معاف است. لازم به ذکر است چنانچه املاکی که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده اند، به سازمان میراث فرهنگی انتقال یابند، معاف از پرداخت مالیات نقل و انتقال املاک هستند، اما درصورت انتقال این املاک به اشخاص دیگر این نوع معافیت مالیاتی 50 درصد درنظر گرفته شده است.

هزینه نقل و انتقال سند ملک

در خصوص این که هزینه نقل و انتقال سند ملک به چه صورتی می باشد، می بایست بیان نمود که هزینه نقل و انتقال سند ملک می تواند بر اساس توافق طرفین بر عهده خریدار، یا بر عهده فروشنده یا به صورت بالمناصفه، به عهده هر دو باشد. با این حال؛ در مواردی که توافقی در این زمینه صورت نگرفته است، می توان بر اساس عرف عمل نمود.

به طور کلی؛ هزینه نقل و انقتال سند ملک، شامل هزینه حق الثبت انتقال سند ملکی در دفترخانه و هزینه حق التحریر انتقال سند ملکی می باشد. در حال کلی، هزینه حق الثبت انتقال سند ملکی در دفترخانه بر عهده فروشنده و هزینه حق التحریر انتقال سند ملکی بر عهده خریدار می باشد.

در خصوص این که هزینه نقل و انتقال سند ملک در دفترخانه چه میزان می باشد، می بایست بیان نمود که این هزینه، در حال حاضر، باتوجه به ارزش معاملاتی ملک تعیین می شود. مبلغ ارزش معاملاتی ملک توسط سازمان امور مالیاتی کشور تعیین شده و دفترخانه بر اساس آن، هزینه های لازم را از متقاضی اخذ می نماید.

محاسبه مالیات بر ارث ملک مسکونی

مطابق با ماده 17 قانون مالیات مستقیم، اموال و دارایی‌ هایی که در نتیجه فوت شخص اعم از فوت واقعی یا فرضی انتقال می‌ یابد؛ مشمول پرداخت مالیات بر ارث است. از جمله اموالی که به آن مالیات بر ارث تعلق می گیرد؛ ملک مسکونی می باشد. در خصوص این که مالیات بر ارث ملک مسکونی به چه میزان می باشد و محاسبه مالیات بر ارث ملک مسکونی چگونه است؛ می بایست بیان نمود که:

اگر خانه و ملک مسکونی متعلق به شخص متوفی وجود داشته و وراث قصد داشته باشند، آن را مستقیما به دیگران بفروشند، لازم است که ابتدا 7.5 درصد ارزش معاملاتی ملک را بابت مالیات بر ارث پرداخت نموده و سپس 5 درصد ارزش معاملاتی بابت انتقال به دیگران مالیات بپردازند.

 توجه به این نکته ضروری است که در مواردی که فرد یا افرادی به عنوان ورثه قصد فروش یا انتقال مالکیت ملک به ارث رسیده را نداشته؛ نگرانی بابت مالیات بر ارث آن ملک نخواهند داشت و آن ملک با همان وضعیت قبل از فوت متوفی قابل استفاده خواهد بود.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد پرداخت اینترنتی مالیات نقل و انتقال ملک 1403 در کانال تلگرام آشاثبت عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی آشاثبت نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی به سوالات شما عزیزان پیرامون اطلاع از پرداخت اینترنتی مالیات نقل و انتقال ملک ۱۴۰۳​ پاسخ دهند.