کارنه تیر چیست

کارنه تیر چیست؟

در سال 1959 میلادی کنوانسیونی تحت عنوان کنوانسیون گمرکی حمل و نقل بین المللی جاده ای کالا یا کارنه تیر توسط کشورهای اروپایی تصویب گردید. دولت ایران در سال 1363 با تصویب قانون الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون گمرکی مربوط به حمل و نقل بین‌المللی کالا تحت کارنه تیر به این کنوانسیون ملحق شد. 

اما پرسشی که برای بسیاری از اشخاص در این قسمت مطرح می شود؛ آن است که کارنه تیر چیست؟ در پاسخ به این پرسش باید بیان کرد که کارنه تیر، مجوزی برای حمل و نقل بین المللی کالا در چارچوب کنوانسیون تیر می باشد. به موجب این مجوز، کالا در وسیله نقلیه جاده ای به صورت پلمپ شده از خاک کشور های بین راه عبور می کند. برای عبور کالا از خاک کشور های بین راه نیاز به رعایت تشریفات گمرکی مرزهای ورودی و خروجی نیست.

در واقع انواع شرکت های حمل و نقل بین المللی با اخذ مجوز کارنه تیر، در کشورهای عضو کنوانسیون تیر، اجازه حمل و نقل جاده ای را خواهند داشت. کارنه تیر یا همان دفترچه تیر در کشور مبدا صادر می شود. این مجوز صرفا به حمل و نقل جاده ای کالا اختصاص دارد. 

پلاک آبی رنگ Tir بر روی وسیله نقلیه جاده ای بیانگر آن است که متصدی حمل و نقل در تمام فرآیند حمل و نقل بین المللی اعم از مبدا تا مقصد تابع مقررات Tir می باشد. محمولات بارگیری شده در این وسیله برای عبور از گمرکات بین المللی تحت ضمانت Tir هستند. 

برای عضویت در صفحه اینستاگرام ما کلیک کنید

مزایا و میزان تضمین کارنه تیر

در قسمت پیشین مقاله؛ در پاسخ به این پرسش کارنه تیر چیست؛ بیان گردید کارنه تیر مجوزی برای حمل و نقل بین المللی کالا در چارچوب کنوانسیون تیر می باشد. به موجب این مجوز، کالا در وسیله نقلیه جاده ای به صورت پلمپ شده و بدون رعایت تشریفات گمرکی از خاک کشورهای بین راه عبور می کند. در این قسمت از مقاله، مزایا و میزان تضمین کارنه تیر مورد بحث قرار می گیرد.

مطابق کنوانسیون تیر، موسسه ضامن متعهد می شود؛ در صورتی که وسیله نقلیه دارای سند کارنه تیر تخلفی را مرتکب شود، مکلف باشد که کلیه حقوق و عوارض گمرکی و همچنین هزینه های تاخیر را در کشوری که تخلف انجام شده، پرداخت نماید. مسئولیت موسسه ضامن در قبال کشورهایی که مقامات گمرکی آن کارنه تیر را پذیرفته‌ اند، تا زمانی که مقامات گمرکی یک کشور به طور رسمی کارنه تیر را ترخیص کنند، ادامه دارد. شایسته ذکر است حتی کالاهای غیر قانونی که همراه با کالاهای قانونی پلمپ می شوند، شامل ضمانت موسسه ضامن قرار می گیرند.

در بیان مزایای کارنه تیر باید گفت، با ارائه کارنه تیر می توان به راحتی و بدون انتظار در صف های طولانی بازرسی، فرآیند ترانزیت بین المللی کالا را انجام داد. همچنین اشخاص حامل کالای ترانزیتی اصولا از پرداخت وجه الضمان به دیگر کشورها معاف هستند. از دیگر مزیت های سیستم کارنه تیر استفاده از روش های استاندارد در حمل و نقل محموله های تجاری می باشد.

به طور کلی؛ سرعت بخشیدن به فرایند حمل و نقل و نقل جاده ای، استفاده از روش های استاندارد در حمل و نقل محموله های تجاری، پیشگیری از خسارات احتمالی ترانزیت بین المللی کالا، کاهش تشریفات گمرکی و ضمانت کامل حقوق توسط گمرک از جمله مزایای دریافت کارنه تیر محسوب می شود. 

مدت اعتبار کارنه تیر

در بخش قبل؛ راجع به مزایا و میزان تضمین کارنه تیر بحث شد؛ اما یکی دیگر از موضوعات پر اهمیتی که اطلاع از آن برای دارندگان نمونه دفترچه کارنه تیر ضروری است، مدت اعتبار این دفترچه می باشد. از این رو، در این قسمت از مقاله، مدت اعتبار کارنه تیر مورد بحث و بررسی قرار می گیرد.

در حال حاضر مدت اعتبار کارنه تیر برای دفترچه های 6 برگی و 14 برگی 120 روز می باشد و پس از گذشت مدت مذکور، اعتبار این دفترچه به پایان می رسد. کارنه تیر قابل تمدید نمی باشد و دارنده موظف است پس از پایان اعتبار آن، حداکثر ظرف 10 روز کارنه تیر را به موسسه صادرکننده خود عودت دهد و در صورت عدم عودت کارنه تیر در زمانبندی مشخص شده، فعالیت شرکت در سیستم بین المللی نیز ‏به طور خودکار متوقف می گردد.‏

لازم به ذکر است قبل از تاریخ 1397/04/19 مدت اعتبار سند کارنه تیر 75 روز بوده اما از این تاریخ به بعد، مدت اعتبار سند کارنه تیر به 120 روز افزایش یافت. چنانچه اشخاص در این مدت به هر دلیل از دفترچه خود استفاده نکرده باشند، تمدید آن امکان پذیر می باشد.

برای عضویت در کانال تلگرام ما کلیک کنید

سامانه یکپارچه کارنه تیر tir.iccima.ir

اتاق بازرگانی و صنایع و معادن و کشاورزی ایران در سال 1363 به عنوان موسسه ضامن و صادرکننده کارنه تیر انتخاب گردید. صدور کارنه تیر به شرکت های واجد شرایط، بررسی اخطاریه و مطالبات گمرک از کارنه تیرهای صادره ایرانی و خارجی، بررسی و اخذ اسناد و مدارک لازم جهت پذیرش شرکت حمل و نقل در رویه تیر با رعایت ضمیمه 9 کنوانسیون تیر، ایجاد سلسله تضمینات تیر، ارائه آموزش های حرفه ای و کاربردی، اجرای کلیه دستورالعمل های صادره توسط سازمان ایرو از جمله وظایف این اتاق محسوب می شود.

در این راستا، سامانه ای تحت عنوان سامانه یکپارچه کارنه تیر tir.iccima.ir راه اندازی شد. ارائه آخرین بخشنامه ها، درخواست کارنه، ارائه فرم های کارنه تیر، درخواست جهت عضویت به سیستم آ.ت. آ و بارگذاری اخبار مرتبط از جمله امکانات سامانه یکپارچه کارنه تیر، محسوب می شود. 

متقاضیان به منظور ورود به سیستم کارنه تیر لازم است نشانی tir.iccima.ir را در مرورگر خود جست و جو نمایند. با جست و جو این نشانی صفحه اول سایت نمایش داده می شود و اشخاص می توانند در این سامانه از امکانات مذکور بهره مند شوند.

رویه کار کارنه تیر

رویه کار کارنه تیر بدین صورت است که محموله خریداری شده در در وسیله نقلیه جاده ای کشور مبدا؛ پلمپ می شود و این پلمپ تنها پس از رسیدن محموله به کشور مقصد باز می شود. در واقع بازرسی گمرکی کالا در کشورهای بین راه انجام نمی شود و به جای آن سند کارنه تیر به تعداد کشور های بین راه از مبدا تا مقصد تهیه و ارائه می شود.

وسیله نقلیه محموله می بایست استانداردهای کنوانسیون تیر را داشته باشد و این استانداردها به تایید نمایندگی های کنوانسیون تیر برسد. همچنین تاریخ نمونه دفترچه کارنه تیر نباید منقضی شده باشد و چنانچه اعتبار این دفترچه قبل از رسیدن وسیله نقلیه محمول کالا به پایان برسد تا زمانی که کالا به مقصد رویه کارنه تیر برسد، می توان به گمرک های در مسیر ارائه کرد.

ممکن است وسیله نقلیه محمول کالا در مسیر خود از کشور مبدا به مقصد از کشورهایی عبور کند که این کشورها عضو کنوانسیون تیر نباشند، در این حالت کارنه تیر در گمرک آن کشورها به حلت تعلیق در می آید. شایسته ذکر است نسخه اصلی دفترچه کارنه تیر به زبان فرانسه تهیه می شود، اما ممکن است این دفترچه صفحات اضافی با محتوای ترجمه متن کارنه تیر به زبان کشور محل صدور نیز داشته باشد. 

تفاوت کارنه تیر و سی ام آر cmr

به طور کلی سی ام آر cmr سندی است که در مسیر حمل و نقل بین المللی جاده ای (با کامیون) مورد استفاده قرار می گیرد. این سند مطابق مقررات کنوانسیون بین المللی حمل و نقل جاده ای کالا یا مقررات بین المللی حمل کالا از طریق جاده صادر می شود. سند سی ام آر به منزله رسید کالا است و حدود مسئولیت های متصدیان حمل جاده ای را مشخص می نماید. 

به طور کلی؛ تفاوت هایی اساسی میان کارنه تیر و سی ام آر cmr وجود دارد. لذا در این قسمت از مقاله، تفاوت کارنه تیر و سی ام آر cmr مورد بررسی قرار می گیرد. یکی از اصلی ترین تفاوت های کارنه تیر و سی ام آر cmr آن است که کارنه تیر؛ مشمول مقررات کنوانسیون تیر است (مقررات کنوانسیون تیر مرتبط با نظارت بر روابط حمل کننده کالا، گمرک و موسسه ضامن است) اما سی ام آر cmr مشمول مقررات کنوانسیون سی ام آر cmr می باشد. (این کنوانسیون مسئول نظارت بر روابطی است که بین فرستنده، گیرنده و حمل کننده کالا وجود دارد)

همچنین سند کارنه تیر برای گمرک و شرکت حمل کننده صادر می شود؛ در حالی که سند سی ام آر cmr برای فرستنده و گیرنده صادر می شود. علاوه بر این موارد، تفاوت در محتوا و تعداد نسخ این دو سند؛ از دیگر تفاوت های کارنه تیر و سی ام آر cmr محسوب می شود.

نمونه دفترچه کارنه تیر

در قسمت های پیشین مقاله؛ راجع به کارنه تیر، مزایا، میزان تضمین و مدت اعتبار آن بحث شد. همچنین سامانه یکپارچه کارنه تیر معرفی و رویه کار، مشاهده وضعیت و تفاوت آن با سی ام آر cmr مورد بررسی قرار گرفت و اکنون در قسمت پایانی مقاله، نمونه دفترچه کارنه تیر ارائه می شود.

دفترچه کارنه تیر شامل 4 بخش می باشد. این بخش ها عبارت اند از: 1- جلد کارنه تیر (بر روی جلد کارنه تیر اطلاعات مهلت استفاده و تاریخ منقضی شدن کارنه تیر، مشخصات صادر کننده کارنه تیر، شرکت حمل و نقل یا دارنده کارنه تیر، مهر و امضای ضامن، اطلاعات کشور یا کشورهای مبدا و مقصد، طلاعات و مشخصات وسیله نقلیه و کانتینر، گواهی قبولی صادره برای محافظت و ملاحظات درج می شود) 2- مانیفست (برگه مانیفست همانند برگه های وله دفترچه کارنه تیر است با این تفاوت که این برگه تا انتها باید در دفترچه بماند و قابل جدا شدن نیست) 3- وله کارنه تیر (هر کدام از برگه های وله کارنه تیر در مبادی ورودی و خروجی هر کشور جدا می شوند. این برگه ها سبز یا سفید رنگ هستند.) 4- حوادث (در این برگه از دفترچه کارنه تیر اطلاعاتی نظیر سالم بودن یا آسیب دیدن کانتینر، میزان خسارت، تاریخ و محل حادثه ذکر می شود).

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد اطلاع از کارنه تیر​​ در کانال تلگرام آشاثبت عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی آشاثبت نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی به سوالات شما عزیزان پیرامون اطلاع از کارنه تیر​ پاسخ دهند.