برای مشاوره اطلاع از موارد ممنوعیت نقل و انتقال سهام
برای مشاوره اطلاع از موارد ممنوعیت نقل و انتقال سهام
سهم قسمتی از سرمایه شرکت سهامی است که مشخص میزان مشارکت و تعهدات و منافع صاحب آن در شرکت سهامی می باشد و ورقه سهم سند قابل معامله ای است که نماینده تعداد سهامی است که صاحب آن در شرکت سهامی دارد. همچنین به موجب قانون، سهام شرکت اعم از با نام و بی نام اصولا قابلیت نقل و انتقال دارد.
در این راستا؛ پرسشی که ممکن است ذهن برخی از سهامداران یا مدیران شرکت را به خود مشغول کند، آن است که آیا اساسنامه یا مدیران شرکت سهامی می توانند نقل و انتقال سهام شرکت را ممنوع یا با محدودیت هایی مواجه کنند؟ و در چه مواردی ممنوعیت و یا محدودیت نقل و انتقال سهام در شرکت سهامی امکان پذیر است؟
لذا؛ در این مقاله، ابتدا موارد محدودیت و ممنوعیت نقل و انتقال سهام شرکت سهامی عام و همچنین شرکت سهامی خاص مورد مطالعه قرار می گیرد و پس از آن، راجع به مخالفت هیئت مدیره با نقل و انتقال سهام در شرکت سهامی بحث می شود.
موارد محدودیت و ممنوعیت نقل و انتقال سهام شرکت سهامی عام
مطابق لایحه اصلاح قسمتی از قانون تجارت، شرکت سهامی شرکتی است که سرمایه آن به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام شرکت محدود به مبلغ اسمی سهام آنهاست. همچنین، بر اساس این قانون، شرکت سهامی به دو نوع شرکت سهامی عام و شرکت سهامی خاص تقسیم می شود.
شرکت سهامی عام شرکتی است که موسسین آن قسمتی از سرمایه شرکت را از طریق فروش سهام به مردم تامین می کنند. حداقل سرمایه در این شرکت پنج میلیون ریال و حداقل شرکا در این شرکت 5 نفر می باشند. همچنین سهام شرکت سهامی عام قابلیت نقل و انتقال در بورس اوراق بهادار را دارد.
به طور کلی؛ اصولا سهام شرکت ها اعم از با نام و بی نام می تواند مورد نقل و انتقال واقع شود. اما آیا می توان برای نقل و انتقال سهام شرکت سهامی قائل به محدودیت شد یا حتی آن را ممنوع کرد؟ به عبارت دیگر موارد محدودیت و ممنوعیت نقل و انتقال سهام شرکت سهامی عام کدام است؟
در پلسخ به پرسش مذکور باید بیان کرد که مطابق قانون، در شرکت سهامی عام به هیچ عنوان امکان ممنوع کردن نقل و انتقال سهام شرکت یا محدود کردن آن وجود ندارد. این ممنوعیت و محدودیت به موجب اساسنامه، تصمیم هیئت مدیره یا به هر طریق دیگری باطل و غیر قانونی می باشد. لازم به ذکر است شرکا نمی توانند توافقی خلاف قاعده مذکور نمایند.
موارد محدودیت و ممنوعیت نقل و انتقال سهام شرکت سهامی خاص
در قسمت پیشین مقاله بیان شد که در شرکت سهامی عام به هیچ عنوان امکان ممنوع کردن نقل و انتقال سهام شرکت یا محدود کردن آن وجود ندارد. این ممنوعیت و محدودیت به موجب اساسنامه، تصمیم هیئت مدیره یا به هر طریق دیگری باطل و غیر قانونی می باشد. پس از شناخت موارد محدودیت و ممنوعیت نقل و انتقال سهام شرکت سهامی عام در قسمت قبل، اکنون در این بخش از مقاله، راجع به موارد محدودیت و ممنوعیت نقل و انتقال سهام شرکت سهامی خاص بحث می شود.
به طور کلی؛ شرکت سهامی خاص شرکتی است که تمام سرمایه آن در موقع تاسیس منحصرا توسط موسسین تامین می گردد. حداقل سرمایه در این شرکت یک میلیون ریال و حداقل شرکا در این شرکت 3 نفر می باشند. بر خلاف شرکت سهامی عام، سهام شرکت سهامی خاص قابل نقل و انتقال در بورس اوراق بهادار نمی باشد.
از آنجا که اصولا در شرکت سهامی خاص تعداد شرکا کم است و ممکن است شرکا تمایلی به ورود اشخاص غریبه و نا آشنا به شرکت را نداشته باشند؛ لذا در شرکت سهامی خاص بر خلاف شرکت سهامی عام محدودیت و ممنوعیت نقل و انتقال سهام امکان پذیر می باشد. به عبارت دیگر در شرکت سهامی خاص می توان به موجب اساسنامه، موافقت مدیران شرکت یا مجامع عمومی، نقل و انتقال سهام شرکت را ممنوع یا محدود کند.
چنانچه یکی از شرکای شرکت سهامی خاص قصد انتقال سهام خود به دیگری را داشته باشد و این موضوع مورد قبول شرکت واقع نشود، سهامداران دیگر یا اشخاص ثالث مورد قبول شرکت می توانند سهام متقاضی انتقال را خریداری نمایند. همچنین شرکت می تواند سرمایه خود را به میزان سهم این شریک کاهش دهد.
مخالفت هیات مدیره با نقل و انتقال سهام در شرکت سهامی
پس از بررسی موارد محدودیت و ممنوعیت نقل و انتقال سهام شرکت سهامی عام و خاص در بخش های قبل، اکنون در قسمت پایانی مقاله به این سوال پاسخ داده می شود که آیا هیئت مدیره می توانند با نقل و انتقال سهام در شرکت سهامی مخالفت نمایند؟ به عبارت دیگر مخالفت هیات مدیره با نقل و انتقال سهام در شرکت سهامی چه حکمی دارد؟
در پاسخ به پرسش مذکور باید بیان کرد، بر اساس ماده 41 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت، در شرکت های سهامی عام، نقل و انتقال سهام نمی تواند مشروط به موافقت مدیران شرکت یا مجامع عمومی صاحبان سهام بشود. در واقع مستفاد از این ماده، ممنوع کردن نقل و انتقال سهام شرکت سهامی عام یا محدود کردن آن به موجب اساسنامه، تصمیم هیات مدیره شرکت یا به هر طریق دیگری باطل و غیر قانونی می باشد. شایسته ذکر است قاعده فوق، قاعده ای آمره است و هرگونه توافق خلاف این موضوع باطل تلقی می شود.
اما همانطور که بیان شد؛ در شرکت سهامی خاص بر خلاف شرکت سهامی عام ایجاد محدودیت و ممنوعیت برای نقل و انتقال سهام امکان پذیر می باشد و در این شرکت می توان به موجب اساسنامه، موافقت مدیران شرکت یا مجامع عمومی، نقل و انتقال سهام شرکت را ممنوع یا محدود نمود.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد موارد ممنوعیت نقل و انتقال سهام در کانال تلگرام آشاثبت عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی آشاثبت نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی به سوالات شما عزیزان پیرامون اطلاع از موارد ممنوعیت نقل و انتقال سهام پاسخ دهند.
پاسخ مشاور: باسلام. در شرکت سهامی عام به هیچ عنوان امکان ممنوع کردن نقل و انتقال سهام شرکت یا محدود کردن آن وجود ندارد که توضیحات بیشتر در متن مقاله آمده است.