ثبت نشان جغرافیایی

نشان جغرافیایی چیست

معمولا اگر محصول یا کالایی مربوط به یک موقعیت جغرافیایی خاص باشد و یا معروف به جای خاصی باشد؛ شامل حال نشان جغرافیایی می شود. شرکت ها و مجموعه های مختلف نیز از این امتیاز برای فروش انحصاری کالاها و محصولات استفاده می کنند که سود بسیاری برایشان ایجاد می‌ کند.

ممکن است که این سوال برای متقاضیان مطرح شود که نشان جغرافیایی چیست. در پاسخ به این سوال می توان گفت نشان های جغرافیایی به طور کلی شامل نام و محل منشا کالا یا محصول مورد نظر است. به عنوان مثال برند هایی مانند خرمای بم، زعفران قائنات، پنیر تبریز، سوهان قم، برنج طارم شمالی و... دارای نشان جغرافیایی هستند.

البته لازم به ذکر است که نشان های جغرافیایی صرفا به محصولات لبنی و کشاورزی محدود نمی شود. این نشان ها می توانند کیفیت خاص و منحصر به فرد یک محصول را به متقاضیان نشان دهند. مثلا فولاد مبارکه، گز اصفهان، عایق رطوبتی دلیجان و... نشان های جغرافیایی صنعتی هستند.

برای عضویت در صفحه اینستاگرام ما کلیک کنید

شرایط ثبت نشان جغرافیایی

کشور ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص و در نتیجه آب و هوای چهار فصلی که دارد، دارای کشاورزی و صنایع مختلفی است، به طوری که در هر منطقه آن محصولات و تولیدات خاصی وجود دارد. این تولیدات و محصولات می توانند به عنوان نشان جغرافیایی به ثبت رسیده و رشد اقتصادی چشم گیری ایجاد کنند.

یکی از سوالاتی که برای متقاضیان و تولید کنندگان محصولات و کالاها ایجاد می شود، دانستن شرایط ثبت نشان جغرافیایی می باشد. به طور کلی نشان جغرافیایی نباید طوری ترسیم شود که برای مشتری ها در مقابل نشان های جغرافیایی دیگر که تا حدی مشابه هستند اختلال و اشتباه ایجاد کند. در نتیجه متقاضیان در انتخاب این نشان ها باید دقت لازم را به خرج دهند.

همچنین متقاضیان در ثبت نشان جغرافیایی باید به موارد گوناگون دیگری مانند نام مناسب، توصیف درست و واقعی محصول، توصیف درست موقعیت جغرافیایی تولید و یا پرورش محصول و... توجه داشته و از بروز اشتباه در ثبت نشان جغرافیایی جلوگیری کنند. به طور کلی چنانچه افراد دو شرط اصلی را رعایت کنند؛ می توانند نشان جغرافیایی را ثبت نمایند.

کالا دارای‌ کیفیت‌، مرغوبیت‌، شهرت‌ و سایر خصوصیات‌ مذکور در گواهینامه‌ ثبت‌ مربوطه‌ باشد.

محل‌ فعالیت‌ تولیدکننده‌ منطقه‌ جغرافیایی‌ مذکور در گواهینامه‌ ثبت‌ باشد.

البته متقاضیان باید اظهارنامه مربوطه را تکمیل و ارسال نمایند، تاییدیه یک مقام صلاحیت دار را دریافت کرده و گواهی مصدق ثبت نشان جغرافیایی به انضمام ترجمه رسمی آن را فراهم کنند. سپس با ارسال و ثبت مدارک مربوطه می توانند نشان جغرافیایی خود را ثبت نمایند.

مدارک لازم برای ثبت نشان جغرافیایی

برخی از مناطق جغرافیایی دارای تولیدات و کالاهای خاصی هستند. چنانچه نشانی با نام آن منطقه بر روی کالای مذکور ثبت شود، آن کالا دارای نشان جغرافیایی می باشد. به عنوان مثال گز اصفهان، زعفران قائنات، عایق رطوبتی دلیجان و... دارای نشان های جغرافیایی می باشند. مدارک لازم برای ثبت نشان جغرافیایی، شامل موارد زیر است:

اظهارنامه ثبت نشان تجاری که باید برای سازمان ثبت مالکیت معنوی ارسال گردد

نام، نشانی، تابعیت و سمت قانونی ارائه دهنده اظهارنامه

نشان جغرافیایی که ثبت آن درخواست شده است

مشخصات مکان مربوطه به نشان جغرافیایی

مشخصات کالایی که نشان جغرافیایی برای آن درخواست شده است

اثبات کیفیت، مرغوبیت، شهرت و سایر خصوصیات کالای مذکور

پس از به وجود آوردن شرایط لازم و تهیه مدارک مورد نیاز برای ثبت نشان جغرافیایی و در نتیجه ارسال اظهارنامه مربوطه به سازمان ثبت مالکیت معنوی، سازمان مربوطه اظهارنامه را از نظر تطابق با قوانین کشور بررسی کرده و در صورت تایید آن را آگهی می کند. در نتیجه نشان جغرافیایی مذکور ثبت می گردد.

برای عضویت در کانال تلگرام ما کلیک کنید

مراحل و نحوه ثبت نشان جغرافیایی چگونه است

بسیاری اوقات، مشاهده شده است که محصولات و تولیدات خاصی در بازار القاب مختلفی دارند. یعنی به موقعیت جغرافیایی خاصی شناخته می شوند که به چنین موضوعی؛ نشان جغرافیایی می گویند. متقاضیان و تولید کننده ها نیز همیشه به دنبال ثبت نشان جغرافیایی روی محصولات خاص خود هستند، زیرا داشتن نشان مخصوص به معنی اعتبار بالای کالا و همچنین اصل بودن آن است.

در پاسخ به این سوال که مراحل و نحوه ثبت نشان جغرافیایی چگونه است؛ باید گفت متقاضیان در ابتدا باید پیش شرط های لازم را فراهم کرده، مدارک مورد نیاز را تهیه کنند و سپس اقدام به ثبت اطلاعات و اظهارنامه مربوطه طبق مراحل زیر نمایند:

متقاضی باید برای ثبت نشان جغرافیایی خود، وارد سامانه مرکز مالکیت معنوی به آدرس iripo.ssaa.ir شود و گزینه ورود اعضا را انتخاب کند.

در مرحله بعدی، داوطلب باید نام کاربری و رمز عبور خود را وارد نموده و بعد از درج کد امنیتی، عبارت "ورود به سامانه" را انتخاب کند. در صورتی که فرد در سامانه مالکیت معنوی دارای حساب کاربری نمی باشد، لازم است که در ابتدا در آن ثبت نام نماید و برای خود کارتابل تشکیل دهد.

پس از آن، متقاضی می بایست گزینه "ثبت اظهارنامه نشان جغرافیایی" را از منو حساب کاربری خود انتخاب نماید.

بعد از آن، فرد باید تعهدنامه اظهارنامه را خوانده و تیک مربوط به آن را فعال نموده و گزینه مرحله بعد را انتخاب کند.

در مرحله بعد فرد باید نوع اظهارنامه خود را مشخص نماید.

بعد از آن، متقاضی می بایست اطلاعات مربوط به نشان جغرافیایی از قبیل عنوان و وصف آن را وارد نموده و گزینه مرحله بعدی را انتخاب کند.

سپس، می بایست اطلاعات محصولی که برای آن نشان جغرافیایی اخذ می شود، در این قسمت وارد شود.

مرحله بعدی، مربوط به وارد کردن اطلاعات محل جغرافیایی می بhشد که به این منظور، داوطلب باید گزینه ثبت محل جدید را انتخاب کند.

با انتخاب این گزینه، صفحه ای مطابق با تصویر زیر برای کاربر نمایش داده می شود، که می بایست گزینه افزودن را وارد نموده تا لیست استان ها برای وی به نمایش درآید. سپس باید از بین آن ها، به انتخاب گزینه مدنظر خود اقدام نماید.

پس از آن، متقاضی باید لیست هر کالا را در یک خط بنویسد و گزینه ثبت موقت را انتخاب کند.

مرحله بعدی، مربوط به وارد کردن اشخاص مرتبط با ثبت نشان جغرافیایی می باشد که فرد باید با توجه به نوع شخصیت آن ها (حقیقی یا حقوقی بود) گزینه مدنظر را انتخاب کند.

بعد از آن، شخص باید اطلاعات مربوط به شخصی که در مالکیت نشان جغرافیایی سهم دارد را وارد کند.

در نهایت، نیز شخص باید ضمائم خواسته شده را در این قسمت وارد نماید و هزینه ثبت اظهارنامه را پرداخت کند.

توجه به این نکته ضروری است که ثبت اظهارنامه نشان جغرافیایی، به معنی ثبت نشان به نام متقاضی نبوده و این درخواست می بایست توسط کارشناس مورد بررسی و تایید قرار گیرد. پس از ثبت درخواست در سامانه، درخواست ثبت نشان جغرافیایی ابتدا برای سازمان صمت ارسال شده تا صحت سنجی مدارک صورت گیرد. در صورت تایید اطلاعات، اطلاعات متقاضی به نزد یکی از دفاتر اسناد رسمی فرستاده شده تا مجوز فعالیت توسط دفترخانه نیز مورد تایید قرار گیرد.

پس از تایید تصویر مدارک در دفاتر اسناد رسمی، شخص می بایست با شماره اظهارنامه خود به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کرده تا رئیس دفتر خانه اصل مجوز فعالیت را نیز مورد تایید قرار دهد. پس از آن، درخواست در کارتابل کارشناسان مربوطه بارگذاری شده و پس از تایید او و امضای رئیس اداره، نوبت به آگهی ثبت نشان جغرافیایی در روزنامه می رسد. در انتها نیز با انجام فرآیند آگهی، نشان جغرافیایی مذکور به نام متقاضی در سامانه ثبت می شود.

هزینه ثبت نشان جغرافیایی

کشور ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی ویژه خود در میانه سه قاره آسیا، آفریقا و اروپا و همچنین به دلیل وجود انواع شرایط آب و هوایی بستر مناسبی برای تولید محصولات کشاورزی و صنعتی می باشد. بسیاری از این محصولات با نام محل تولید خود شناخته شده اند. به طور مثال معمولا گز را به اصفهان و یا زعفران را به قائنات می شناسند. به این موضوع نشان جغرافیایی گفته می شود.

وجود نشان جغرافیایی برای مجموعه ها و شرکت ها موضوع دارای اهمیتی است، زیرا نشان دهنده کیفیت و مرغوبیت و همچنین اصل بودن محصول و کالای مورد نظر می باشد. به همین منظور لازم است تولید کنندگان و متقاضیان نشان جغرافیایی مربوطه را در اداره مالکیت معنوی به ثبت برسانند. یکی از مواردی که متقاضیان این امر باید در جریان آن باشند، هزینه ثبت نشان جغرافیایی می باشد.

در ثبت نشان جغرافیایی مبالغ گوناگونی باید توسط شخص متقاضی پرداخت شود. در ابتدا؛ متقاضی باید مبلغ حق الثبت اظهارنامه نشان جغرافیایی را به بهای هر ورق 150,000 ریال بپردازد. حق الثبت خود نشان جغرافیایی نیز به مبلغ 1,200,000 ریال ذکر شده است که باید توسط متقاضی در زمان ثبت واریز شود. چنانچه اعتراضی از سوی درخواست کننده اظهارنامه وارد بود و یا عملیات ثبت نیاز به اصلاح و ویرایش اطلاعات داشت نیز باید مبالغی واریز گردد. ممکن است که در هر سال، اندکی به این هزینه افزوده شود.

تفاوت نشان جغرافیا‌یی با علامت تجاری

یکی از ارکان مهم بازاریابی محصولات و کالا ها که برای شرکت ها حائز اهمیت است، نشان جغرافیایی می باشد. در واقع نشان های جغرافیایی معرف محل تولید محصول مورد نظر هستند و وجودشان بر روی یک محصول یا کالا به معنای اصل بودن و کیفیت بالای محصول مربوطه است.

در کنار نشان های جغرافیایی، مفهوم دیگری به نام علامت تجاری وجود دارد که شباهت ها و تفاوت هایی میان این دو قابل ملاحظه است. علامت های تجاری نشان ها و یا ترکیبی از نشان های گوناگون هستند که محصولات یا خدمات یک شرکت را از محصولات و خدمات شرکت های دیگر متمایز می کنند. مثلا عبارت "خرمای بم" یک نشان جغرافیایی است، اما عبارت فرضی "خرمای حسنی" یک علامت تجاری محسوب می شود. یکی از سوالاتی که در اینجا برای متقاضیان ایجاد می شود، این است که تفاوت نشان جغرافیایی با علامت تجاری در چیست؟

میان نشان جغرافیایی و علامت تجاری تفاوت های گوناگونی وجود دارد. به عنوان مثال نشان جغرافیایی معرف محل تولید محصول می باشد در صورتی که علامت تجاری معرف شرکت تولید کننده است. یکی دیگر از تفاوت های این دو این است که علائم تجاری ابداعی بوده، اما نشان های جغرافیایی معمولا از قبل به دلیل کیفیت و مرغوبیت کالای مورد نظر وجود داشته اند.

همچنین مجموعه ها و شرکت ها می‌ توانند علامت های تجاری خود را شخصی سازی و انحصاری کنند و در نتیجه از کپی آن توسط سایرین جلوگیری به عمل آورند، در صورتی که نشان های جغرافیایی عمومی هستند و به شرکت یا مجموعه خاصی تعلق ندارند. از دیگر تفاوت های این دو باید به این نکته اشاره کرد که نشان های جغرافیایی معمولا مختص کالایی خاص می باشند، اما علائم تجاری بر روی کالا های گوناگون تولید شده توسط یک شرکت قابل ثبت هستند.

قانون و آیین نامه نشان جغرافیایی

یکی از اصول مهم و قابل توجه در امر بازاریابی برای شرکت ها و مجموعه های مختلف، ثبت و به کارگیری نشان های جغرافیایی است. نشان جغرافیایی در واقع یک عنوان است از محل تولید و تولد محصول یا کالای مورد نظر که به همراه نام کالا ذکر می شود.

وجود این نشان های جغرافیایی در کنار یک محصول نشان دهنده کیفیت و اصالت محصول مورد نظر در دید مشتری ها است. مجموعه ها و شرکت ها استفاده از این نشان ها باید اقدام به ثبت آن نمایند. به دلیل این که نشان های جغرافیایی مختص به شرکت خاصی نیستند و به طور عمومی قابل استفاده اند؛ برای پیشگیری از سوء‌ استفاده سود جویان، دولت قانون حمایتی و آیین نامه ای مرتبط با این نشان ها تنظیم کرده است. حال متقاضیان باید بدانند محتویان قانون و آیین نامه نشان جغرافیایی چگونه است.

در سال 1383 دولت قانونی بر مبنای حمایت از نشان های جغرافیایی کشور تصویب کرد و پس از آن آیین نامه اجرایی آن به تصویب رسید. در نتیجه این قانون و آیین نامه اجرایی، نشان های جغرافیایی در کشور با تشریفات قانونی قابل ثبت و سپس حمایت می باشند. این قانون در 19 ماده نوشته شده است که شامل تعاریف، استثنائات  و حمایت هاست. برای درک بهتر این قانون و آیین نامه اجرایی آن، هر دو در قالب فایل PDF در ادامه پیوست شده است

 

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد مراحل و شرایط ثبت نشان جغرافیایی​​ در کانال تلگرام آشاثبت عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی آشاثبت نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی به سوالات شما عزیزان پیرامون اطلاع از مراحل و شرایط ثبت نشان جغرافیایی پاسخ دهند.