رتبه بندی شرکت های پیمانکاری

رتبه بندی شرکت های پیمانکاری چیست

هدف از رتبه بندی کردن پیمانکاران این است که راحت تر و با شفافیت بیشتر بتوانند به فعالیت خود بپردازند. برای بر عهده گرفتن و یا همکاری کردن در  پروژه هایی که تمام یا بخشی از بودجه و منابع مالی آن را دولت تامین می کند و همینطور برای مشارکت در طرح هایی که برای اجرا و تامین منابع مالی آن به تسهیلات دولت نیازمند است، پیمانکار باید حتما دارای رتبه پیمانکاری باشند.

رتبه بندی شرکت‌ ها نوعی معیار بر اساس استانداردهای تعریف شده برای سنجش صلاحیت شرکت‌ ها می باشد. شرکت‌ ها در یک تقسیم بندی، به طور کلی به پنج دسته شامل شرکت‌ های پیمانکاری، شرکت‌ های مشاوره ای، شرکت‌ های انبوه سازی، شرکت‌ های انفورماتیک و شرکت‌ های طراحی تقسیم بندی شده اند. ممکن است که برای برخی متقاضیان این سوال مطرح شود که رتبه بندی شرکت های پیمانکاری چیست؟ 

در پاسخ به این سوال باید، گفت که در رتبه بندی شرکت‌ های پیمانکاری میزان توانایی شرکت بر مبنای نفرات مشغول به کار در آن شرکت و سوابق آن ها، تجربه کاری شرکت و توانایی مالی آن (بر اساس ضوابط و آیین نامه های مربوطه سازمان برنامه ریزی کشور) سنجیده می شود. رتبه بندی شرکت های پیمانکاری هر 4 سال یک بار توسط کمیسیون استانی مورد بررسی قرار می گیرد. پس از بررسی در کمسیون مشخص می شود که آیا شرکت مذکور همچنان صلاحیت لازم را دارد یا صلاحیت خود را از دست داده است.

یکی از مهم ترین دستاوردهای این سنجش و رتبه بندی از بین رفتن شرکت‌ های سودجو و کلاهبردار از رقابت ها و مناقصه هاست و همین مسئله باعث می شود اعتماد افراد به این شرکت ها و مراجعه به آن ها بیشتر شود. به طور کلی شرکت‌ های پیمانکاری به  انواع مختلفی تقسیم بندی شده اند که شامل شرکت‌ های ساختمانی، راه و ترابری، صنعتی و معدنی، تاسیسات و تجهیزات، کشاورزی، آب، مرمت آثار باستانی، کاوش های زمینی، ارتباطات، نفت و گاز و نیرو می باشند.

برای عضویت در صفحه اینستاگرام ما کلیک کنید

انواع رتبه بندی شرکت های پیمانکاری

پس از راه اندازی شرکت های پیمانکاری یکی از مهم ترین اقداماتی که باید توسط موسسان صورت گیرد، پیگیری موضوع رتبه بندی شرکت است که توسط سازمان مدیریت و برنامه‌ ریزی کشور انجام می گیرد. با انجام عملیات سنجش و رتبه بندی شرکت پیمانکاری، امتیازی متناسب با استاندارد های موجود به شرکت اعطا می‌ شود.

شرکت های پیمانکاری با توجه به معیار های صلاحیت سنجی، از نظر توان و صلاحیت و نمرات اخذ شده به واسطه حضور مهندسان به پنج پایه رتبه بندی می شوند که انواع رتبه بندی شرکت های پیمانکاری شامل رتبه یک، رتبه دو، رتبه سه، رتبه چهار و در نهایت رتبه پنج می باشد. بالاترین رتبه یک و پایین ترین پنج می باشد. شروع روند بررسی صلاحیت و رتبه بندی انواع شرکت های پیمانکاری زمانی است که شرکت های مذکور داری شرایط و مدارک لازم برای رتبه بندی باشند.

متقاضیان پس از ارائه مدارک لازم، می بایست تاییدیه آن را از سامانه ساجات دریافت کنند. شرکت های پیمانکاری پس از انجام مراحل موردنیاز، مورد بررسی قرار گرفته و پس از احراز صلاحیتشان موفق به اخذ رتبه پنج پیمانکاری می شوند. همچنین متقاضیان برای ارتقای رتبه پیمانکاری می توانند هر چهار سال یک بار اقدام کنند. 

معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری هر چهار سال با بررسی عملکرد و دستاوردهای مالی شرکت های پیمانکاری ، درخواست ارتقا رتبه آنان را تایید یا رد می کند. چنانچه این دستاوردها نسبت به دوره قبل رتبه بندی رشد چشمگیری داشته باشند، آن شرکت موفق به اخذ رتبه چهار و پس از آن به مرور رتبه های بالاتر می شود. 

جدول امتیاز رتبه بندی شرکت های پیمانکاری 1403

در رتبه بندی شرکت‌ های پیمانکاری یکی از مواردی که دارای اهمیت است اخذ گواهی نامه صلاحیت پیمانکاری می باشد. دلیل اهمیت و الزام آن نیز شرکت در طرح ها و پروژه های مناقصات دولتی سازمان‌ ها و نهادهای عمومی است. این گواهی نامه در رشته های مختلف فنی و مهندسی بر مبنای پایه 1 تا پایه 5 صادر می شود و مرجع صدور آن آیین نامه طبقه بندی و تشخیص صلاحیت پیمانکاری دفتر امور مشاوران سازمان برنامه و بودجه کشور می باشد.

اشخاص متقاضی دریافت گواهینامه صلاحیت پس از ثبت شرکت پیمانکاری، پیش از  آشنایی با جدول امتیاز رتبه بندی شرکت های پیمانکاری ۱۴۰۳،  ابتدا باید در نظر داشته باشند که با فعالیت در هر کدام از  دسته بندی های مربوط به شرکت های پیمانکاری که در بخش های قبل مقاله به آن اشاره شد، می توانند به واسطه کارکنان امتیاز آور شرکت خود، برای این رتبه بندی امتیاز کسب کنند. هر ساله سازمان برنامه و بودجه کشور اقدام به ارائه جدولی می نماید که در آن شاخص های تشخیص صلاحیت پیمانکاران آورده شده است. در  جدول مذکور حداقل امتیاز کارهای انجام شده، حداقل مبلغ کار شاخص و حداقل امتیاز توان مالی لازم برای هر درجه یا گرید، به تفکیک نوع شرکت های پیمانکاری معین شده است.

ذکر این نکته در این میان حائز اهمیت است که کارکنان امتیاز آور کارکنانی هستند که تحصیلات دانشگاهی مرتبط یا غیر مرتبط با رشته پیمانکاری شرکت داشته باشند و حداقل 36 ماه سابقه بیمه مستمر برای ایشان ثبت شده باشد. اولین مرحله برای کسب امتیاز در این رتبه بندی ها، رتبه 5 می باشد که شرکت های با مسئولیت محدود و سهامی خاص می توانند با داشتن تنها یک فرد امتیاز آور و کسب حداقل امتیازات لازم آن را بدست آورند. برای موارد دیگر و کسب رتبه های 1، 2، 3 و 4 نیاز به فرمولی برای محاسبات امتیازات است. 

برای عضویت در کانال تلگرام ما کلیک کنید

فرمول اخذ رتبه بندی شرکت های پیمانکاری و پیمانکاران مهندس

شرکت های پیمانکاری در هر یک از 11 شاخه فعالیتشان به رتبه بندی های مختلفی، از رتبه 1 که بیشترین امتیاز تا رتبه 5 که کمترین امتیاز را شامل می شود، تقسیم می شوند. فرمول اخذ رتبه بندی شرکت‌ های پیمانکاری و پیمانکاران مهندس بر اساس پایه 1 تا 5 به شکل زیر می باشد که در این فرمول S همان امتیاز صلاحیت، Ce ضریب ارزشیابی، E امتیاز تخصص و P امتیاز توان مالی است. همچنین در فرمول دوم نیز نحوه محاسبه امتیاز تخصص به شکل زیر می باشد که در آن منظور از Ep امتیاز مدیران و کارکنان، Ew امتیاز فعالیت های انجام شده شرکت و Ec امتیاز تداوم فعالیت پیمانکار است.

فرمول اخذ رتبه بندی شرکت‌ های پیمانکاری و پیمانکاران مهندس: S= Ce (0.3E+0.5p)

فرمول محاسبه امتیاز تخصص: E = Ep + Ew + Ec

در بررسی امتیاز کارکنان و مدیران شرکت، تحصیلات اعضای هیات مدیره یا کارشناسان امتیاز آور موضوع بسیار مهمی است. در واقع امتیاز پیمانکاران شرکت حاصل جمع امتیاز تحصیلات و ضرب تجربه هیات مدیره و کارکنان و یا مدیر عامل در تجربه سنواتی می باشد. امتیاز تحصیلات برای کارمندانی محاسبه می شود که مدرک تحصیلی آن ها به تایید وزارتخانه های مربوطه (وزارت بهداشت، وزارت علوم و تحقیقات و فناوری) رسیده باشد یا دفتر امور مشاوران و پیمانکاران سازمان برنامه و بودجه آن ها را تایید کرده باشد، به طوری که در شرکت‌ های متقاضی دریافت گواهی نامه مدیر عامل و دو سوم هیات مدیره مدارک دانشگاهی کارشناسی قابل استعلام داشته باشند.

سامانه رتبه بندی شرکت های پیمانکاری

متقاضیان پیش از آشنایی با سامانه رتبه بندی شرکت های پیمانکاری باید با اصل موضوع رتبه بندی آشنا شوند. در واقع گرید یا رتبه بندی به فرآیندی می‌ گویند که طی آن صلاحیت شرکت ها مورد ارزیابی قرار می‌ گیرد. این رتبه بندی ها معمولا با توجه به موضوعاتی مانند تجربه، مهارت، سوابق کاری و سوابق تحصیلی مدیر عامل یا هیات مدیره شرکت پیمانکاری انجام می شود که شامل 5 گرید می باشد که گرید 1 بالاترین و گرید 5 پایین ترین رتبه، است.

برای رتبه بندی شرکت های پیمانکاری از سامانه ای با نام سامانه ساجات که توسط معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری ایجاد شده استفاده می شود و این سایت، متفاوت از سامانه ثبت شرکتها می باشد. سازمان مدیریت و برنامه ریزی، از طریق سامانه ساجات اقدام به رتبه بندی شرکت‌ها و سازمان‌ ها می نماید و بر اساس رتبه اعمال شده؛ خدمات مختلفی به آن ها ارائه می دهد. این سامانه در راستای اهدافی از جمله ساماندهی اطلاعات مربوط به پیمانکاران و شرکت ها جهت شفاف سازی روند برگزاری مناقصه ها ایجاد شده است.

 شرکت‌ های پیمانکاری برای بدست آوردن امتیازات لازم با توجه به عملکرد خود، مدارک و اطلاعاتشان را در این سامانه وارد می کنند و پس از دریافت تاییدیه در سامانه مذکور ، امتیازات به آن ها اهدا می شود. البته سازمان برنامه و بودجه کشور در کنار ایجاد سامانه ساجات، سامانه دیگری با نام ساجار نیز ایجاد کرده است. همانطور که در مقاله اشاره شد؛ هدف اصلی سامانه ساجات رتبه بندی شرکت‌ های پیمانکاری و در مقابل هدف اصلی سامانه ساجار، استعلام رتبه بندی شرکت های پیمانکاری می باشد.

شرایط و مدرک تحصیلی جهت اخذ رتبه بندی شرکت های پیمانکاری و پیمانکاران مهندس

اشخاص متقاضی برای درخواست رتبه بندی شرکت‌ پیمانکاری خود هستند، باید با بررسی شرایط و مدارک لازم جهت اخذ رتبه بندی شرکت‌ های پیمانکاری و پیمانکاران مهندس؛ در جهت تکمیل مدارک مورد نیاز اقدام کنند. در این مقاله ابتدا به بررسی مدارک مورد نیاز برای این امر، سپس شرایط دریافت رتبه بندی می‌ پردازد. به طور کلی مدارکی که برای این امر مورد نیاز است شامل:

اساسنامه شرکت

اظهارنامه ثبتی برای شرکت های سهامی خاص و شرکت نامه و تقاضانامه برای شرکت های با مسئولیت محدود

روزنامه های شرکت از تاریخ تاسیس تاکنون

 آخرین صورتجلسه تغییرات شرکت به همراه لیست سهام داران 

مدارک هیات مدیره و سهامداران که شامل موارد زیر است: عکس شناسنامه، کارت ملی، کارت پایان خدمت، مدرک تحصیلی تایید شده توسط وزارت علوم، عکس 4*3 و پسورد سایت تامین اجتماعی برای بررسی سوابق موجود. همچنین، علاوه بر مدارک فوق، اسناد دیگری نیز مورد نیاز است که شامل مدارک قید شده در قسمت زیر است:

آخرین اظهارنامه مالیاتی

نامه درخواست رتبه در سربرگ شرکت

کپی اجاره نامه یا سند ملکی شرکت

اصل قبض تلفن به آدرس شرکت

امضا فرم 600 در دفترخانه رسمی با امضای مدیرعامل و صاحبین امضا

ارائه کد بیمه دفتر مرکزی و آخرین پرداختی بیمه افراد امتیاز آور

در مورد شرکت های پیمانکاری که متقاضی رتبه های ۱ تا ۳ هستند؛ باید مدارک زیر را داشته باشند: کپی و اصل تمامی مدارک ثبتی شرکت اعم از اساسنامه شرکت، توافقنامه و صورت جلسات و هم چنین کپی آخرین آگهی چاپ شده در روزنامه های کثیر الانتشار، کپی شناسنامه و کارت ملی تمامی اعضای هیئت مدیره و کپی مدرک تحصیلی اعضای مشاوری که در بالا بردن امتیاز رتبه شرکت موثر هستند و نیز کپی تمامی فاکتورهای رسمی صادر شده و برگه های اظهارنامه و همچنین اظهارنامه مالیاتی شرکت.

البته صرفا ارائه مدارک برای دریافت رتبه بندی کافی نیست، افراد پس از ثبت شرکت پیمانکاری خود به عنوان قدم اول، باید اقدام به دریافت کد اقتصادی کرده و همچنین کد کارگاهی دفتر مرکزی را دریافت کنند. یکی از ملزومات دریافت رتبه بندی شرکت‌ پیمانکاری این است که حداقل دو سوم اعضای هیات مدیره آن شرکت دارای مدرک کارشناسی باشند. همچنین شرط بعدی برای اخذ رتبه بندی پیمانکاری داشتن یک مهندس با حداقل 7 سال سابقه کاری و دو مهندس با حداقل 3 سال سابقه کاری در شرکت است.

مراحل و نحوه اخذ رتبه بندی شرکت های پیمانکاری

پس از این که شرکت پیمانکاری ثبت شد، یکی از اولین اقدامات، درخواست رتبه بندی شرکت‌ از سوی مدیرعامل و مهندس برای رتبه بندی شرکت می باشد. رتبه بندی شرکت‌ های پیمانکاری به 5 درجه یا گرید تقسیم می شود که با توجه به میزان توانایی و سوابق شرکت‌ ها، همچنین با توجه به امتیازات دیگری که دارا هستند؛ مانند امتیاز اعضا، به آن ها اعطا می شود.

مراحل و نحوه اخذ رتبه بندی شرکت‌ های پیمانکاری پروسه ای چند مرحله ای دارد. متقاضی در ابتدا باید داخل سامانه ساجات به آدرس sajat.mporg.ir برای خود حساب کاربری تعریف کرده و یک شناسه کاربری و رمز عبور دریافت کند. به این منظور، داوطلب باید نشانی sajat.mporg.ir را در مرورگر خود وارد کرده و به صفحه اصلی این سایت مطابق با تصویر زیر وارد شود.

در صورتی که فرد، پیش از این در سامانه ساجات ثبت نام نموده است، لازم است که شناسه کاربری و گذر واژه خود را وارد نموده و بر روی گزینه ورود کلیک کند، اما در مواردی که شخص، هنوز در سایت ساجات نام نویسی ننموده است، باید گزینه مشخص شده در تصویر را انتخاب نماید.

در این صورت، شخص به صفحه پنجره ملی خدمات دولت هوشمند هدایت می گردد که لازم است که شماره تلفن مدیر عامل فعلی شرکت در قسمت مشخص شده وارد شده و کد امنیتی نیز در قسمت مخصوص به خود درج گردد. در نهایت کاربر می بایست بر روی گزینه، ارسال رمز یک بار مصرف کلیک نماید

در مرحله بعدی، داوطلب باید رمز پنج رقمی پیامک شده به شماره همراه مدیرعامل را در قسمت مربوطه وارد نموده تا وارد قسمت بعدی شود

پس از آن، لازم است که شناسه ملی شرکت در قسمت مشخص شده وارد شده و بر روی گزینه ثبت اطلاعات کلیک شود.

پس از تکمیل فرم مراحل دیگر دریافت رتبه بندی شرکت های پیمانکاری در سایت و پرینت آن، باید مدیر عامل و صاحبان امضای مجاز آن را امضا نموده و سپس شماره نامه شرکت و تاریخ در بالای فرم ثبت شود. پس از آن، این مدارک می بایست از طریق پست و یا حضوری تحویل دبیرخانه سازمان به آدرسی که در ذیل فرم ثبت نام قید شده، ارسال شود. همچنین، امکان استعلام رتبه شرکت از سامانه ساجار نیز وجود دارد.

در خصوص این که مدارک فیزیکی چه زمانی باید ارسال شوند؛ باید گفت که هر زمان وضعیت پرونده شرکت در حال کسب تاییدیه دوم و یا سوم نشان داده شود، مدارک فیزیکی باید ارسال شود. این مدارک شامل نامه درخواست، اصل تعهدنامه رعایت قوانین و برچسب آدرس پستی شرکت می باشد. همچنین بعد از تکمیل ثبت نام مدارک متقاضی توسط کارشناسان بررسی می شود و این امکان برای افراد وجود دارد که در سایت ساجات بتوانند وضعیت پرونده شرکت را مشاهده کنند که در چه مرحله ای می باشد و از این طریق پیگیری های لازم را انجام دهند.

قیمت و هزینه اخذ رتبه بندی شرکت های پیمانکاری

متقاضیان برای بدست آوردن یا تمدید و یا ارتقا رتبه بندی شرکت‌ پیمانکاری خود، نیاز به حضور مهندس هایی امتیاز آور دارند که امتیاز شرکت را در رتبه بندی افزایش بدهند. حتی در برخی موارد، بعضی از مهندسان با تجربه برای این امر مدرک خود را به شرکت های پیمانکاری اجاره می دهند. قیمت این مدارک بستگی به سوابق و مدرک تحصیلی صاحب آن دارد.

بنابر این، بهترین حالت ممکن برای رتبه بندی این است که حداقل دو سوم اعضای هیات مدیره شرکت، تحصیلات مرتبط با موضوع شرکت را دارا باشند. در بررسی قیمت و هزینه اخذ رتبه بندی شرکت‌ های پیمانکاری باید گفت که به طور کلی؛ هزینه آن شامل مواردی همچون هزینه کارشناسی پرونده و هزینه های صدور گواهینامه صلاحیت پیمانکاری است. این مبلغ از سوی شرکت پیمانکاری به خزانه داری کشور واریز شده و در صورت تایید مدارک ارسال شده، امر رتبه بندی به انجام می رسد.

استعلام رتبه بندی شرکت های پیمانکاری

عملیات رتبه بندی شرکت های پیمانکاری بر مبنای موضوعاتی همچون تعداد متخصصین آن، صلاحیت افراد پیمانکار، کیفیت فعالیت های شرکت، رعایت قوانین و میزان سود دهی شرکت انجام می‌ گیرد. به این منظور باید مجری پروژه، مدیر فنی مهندسی، ذی حساب، نماینده امور پیمانکاران و نماینده مشاور کارفرما در سیستم شرکت وجود داشته باشند. متقاضیان جهت استعلام رتبه بندی شرکت‌ های پیمانکاری باید ابتدا وارد سامانه ساجار به آدرس sajar.mporg.ir شده و اطلاعات درخواستی را طبق تصویر زیر در سامانه وارد کنند. 

سپس متقاضی باید نام و شناسه ملی شرکت را در قسمت خواسته شده سامانه وارد کرده و روی گزینه جست و جو کلیک نماید. در صورتی که فرد به شناسه ملی دسترسی ندارد، می تواند از طریق استعلام شناسه ملی؛ اقدام به دریافت شناسه کند. در مرحله بعدی نوع، محل صدور، وضعیت، تاریخ صدور و تاریخ انقضا گواهینامه برای متقاضی نمایش داده می شود. همچنین متقاضی می تواند از طریق سامانه اطلاعات شناسه مالیاتی شرکت را نیز مشاهده کند. 

یکی از مزایای سامانه ساجار برای متقاضیان مربوط به همکاری در شرکت های پیمانکاری است. به طوری که آن ها پیش از شروع فعالیت در این شرکت ها می‌ توانند از طریق این سامانه از رتبه شرکت مذکور مطلع شوند. لازم به ذکر است این رتبه بندی با گرفتن تعهد نامه محضری از هیات مدیره شرکت مبنی بر نداشتن فعالیت در پست های دولتی انجام می پذیرد.

بخشنامه اخذ رتبه بندی پیمانکاران و شرکت های پیمانکاری

رتبه بندی شرکت‌ های پیمانکاری یکی از اولین و مهم ترین مواردی است که پس از تاسیس و ثبت شرکت باید انجام بشود. متقاضیان رتبه بندی باید پس از آماده سازی شرایط و مدارک مورد نیاز، با ورود به سامانه ساجات اطلاعات خود را ثبت کنند و در صورت تایید اطلاعات از سوی سامانه مربوطه طی 1 تا 2 هفته می‌ توانند رتبه خود را بر اساس عملکردشان دریافت کنند.

هر چه میزان امتیازات شرکت های پیمانکاری بیشتر باشد، رتبه بالاتری را کسب می کنند. با توجه به بخشنامه اخذ رتبه بندی پیمانکاران و شرکت‌ های پیمانکاری سازمان برنامه و بودجه کشور، حداقل امتیاز برای دریافت رتبه بندی تعداد 600 امتیاز اعلام شده است. بدین ترتیب شرکت ها یا پیمانکارانی که قصد دریافت رتبه 5 را دارند، لازم است یک مهندس امتیاز آور با 5 سال سابقه بیمه در داخل شرکت و یکی دیگر با همین شرایط به عنوان عضو هیات مدیره شرکت داشته باشند. سپس افراد باید اقدام به ثبت نام در سامانه ساجات نمایند. در جدول زیر؛ بخشنامه اخذ رتبه بندی پیمانکاران و شرکت های پیمانکاری آورده شده است.

 

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد رتبه بندی شرکت های پیمانکاری در کانال تلگرام آشاثبت عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی آشاثبت نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی به سوالات شما عزیزان پیرامون رتبه بندی شرکت های پیمانکاری​ پاسخ دهند.