ثبت حسابداری افزایش سرمایه شرکت

ثبت حسابداری افزایش سرمایه شرکت چیست

در ابتدا؛ لازم به ذکر است بیان شود که اسناد حسابداری، برگه هایی هستند که اطلاعاتی درباره یک یا چند رویداد مالی ارائه می کنند. اطلاعاتی که به عنوان ثبت حسابداری تنظیم می شوند، از این اطلاعات برداشت می شوند. سند حسابداری در گذشته به صورت دستی تهیه می شد، اما اکنون این کار در نرم افزار حسابداری انجام می شود.

بنابراین، در پاسخ به این سوال که ثبت حسابداری افزایش سرمایه شرکت چیست؛ باید گفت که؛ برای این که بتوان افزایش سرمایه شرکت را در اداره ثبت شرکت ها به ثبت رساند؛ باید مراحلی طی شود که یکی از این مراحل این است که حسابداری که در شرکت مشغول به کار می باشد، شرایط موجود را بررسی کند.

در صورتی که مشکل و ایرادی در مورد افزایش سرمایه وجود نداشته باشد، افزایش سرمایه توسط حسابدار تایید و ثبت می شود که به آن ثبت حسابداری افزایش سرمایه شرکت گفته می شود. البته حسابرس ممکن است تمام افزایش سرمایه یا این که فقط بخشی از آن را تایید نماید. امروزه، ثبت حسابداری نقش مهمی در مدیریت مالی و فرآیند تصمیم گیری دارند؛ زیرا رویداد های مالی را ثبت کرده و اگر این گزارش‌ ها و ثبت‌ ها به درستی انجام نشوند، ممکن است در آینده ایجاد مشکل کنند؛ زیرا این اسناد اطلاعاتی جامع از تمام تراکنش های مالی، از جمله فروش، خرید، هزینه‌ ها و سرمایه گذاری ‌ها ارائه می دهند. 

نکته دیگر این است که افزایش سرمایه به شکل نقدی و غیر نقدی امکان پذیر است و اگر افزایش سرمایه به صورت نقدی باشد، مبلغ افزایش سرمایه به حساب بانک واریز می شود. در این فرض ثبت حسابداری افزایش سرمایه شرکت بدین شکل است که مبلغ سرمایه بانک، بدهکار و حساب سهام، بستانکار می باشد.

برای عضویت در صفحه اینستاگرام ما کلیک کنید

ثبت حسابداری افزایش سرمایه از محل جاری شرکا

یک مسئله مهمی که در حسابداری وجود دارد این است که بین سرمایه و حساب جاری شرکا تفاوت هایی وجود دارد و لازم است که در ابتدا تفاوت این دو بیان شود. سرمایه حق قانونی و مالی صاحبان موسسه از دارایی شرکت می باشد که با کسر کردن دارایی ها از بدهی ها این مبلغ به دست می آید.

اما حساب جاری شرکا، به حسابی گفته می شود که تنها برای دریافت ها و پرداخت های شرکای شرکت و سهامداران مورد استفاده قرار می گیرد. کاربرد این حساب این گونه می باشد که  تبادل های مالی بین انواع شرکت ها و شرکا را برای حسابدار روشن می سازد که در سر فصل حسابداری، سمت راست ترازنامه و در قسمت بدهی های جاری می باشد. 

سرمایه، حسابی است که ماهیت آن بستانکار می باشد، اما حساب جاری شرکا می تواند هم بستانکار و هم بدهکار باشد. در واقع از آن‌ جا که حساب جاری شرکا، یک بار به عنوان زیرمجموعه حساب کل سایر حساب‌ های دریافتنی و یک بار هم به عنوان زیرمجموعه حساب کل سایر حساب‌ های پرداختنی تعریف می‌ گردد، بنابراین یک حساب با ماهیت دوگانه محسوب می‌گردد. همچنین برای افزایش یا کاهش سرمایه لازم است که تمبر مالیاتی ابطال شود، ولی برای حساب جاری شرکا این موردی نیازی نیست.

علاوه بر این؛ در خصوص ثبت حسابداری افزایش سرمایه از محل جاری شرکا در نرم افزار باید گفت که در صورتی که مبالغ پرداختی مربوط به تامین یا افزایش سرمایه شرکا باشد، ابتدا باید در زیر مجموعه حساب کل سرمایه، حساب معینی تحت عنوان حساب جاری شرکا ایجاد شود، سپس اشخاص سرمایه گذار را در قسمت تفضیلی جاری شرکا تعریف کرد. در مرحله بعد باید وارد بخش اسناد حسابداری شده و با استفاده از سند حسابداری ثبت موارد زیر را انجام داد:

صندوق/بانک/اسناد دریافتنی: بدهکار

سرمایه/جاری شرکا/حساب شریک مورد نظر: بستانکار

همچنین در شرکت های با مسئولیت محدود؛ ثبت یا افزایش سرمایه را می توان به صورت نقدی انجام داد و در هنگام صدور سند افزایش سرمایه بهتر است در ابتدا؛ از حساب جاری شرکا استفاده نشود. بدین صورت که در ابتدا برای ثبت افزایش سرمایه حساب صندوق را بدهکار نماید و سپس مانده صندوق را به حساب جاری شرکا انتقال دهد. پس در این فرض باید این گونه گفت که در ثبت حسابداری افزایش سرمایه، صندوق بدهکار و سرمایه بستانکار می باشد و در ثبت حسابداری انتقال مانده صندوق به حساب شرکا، جاری شرکا بدهکار و صندوق بستانکار می باشد.

ثبت حسابداری افزایش سرمایه از محل سود انباشته

در بخش های قبلی گفته شد؛ که گاهی اوقات شرکت ها نیاز به تامین مالی دارند و برای این کار تصمیم به افزایش سرمایه شرکت می گیرند. سپس هیات مدیره تصمیم افزایش سرمایه را با سهام داران خود در میان می گذارد و در این مورد رای گیری می شود و این تصمیم باید مورد بررسی و تایید حسابدار نیز قرار بگیرد و یکی از مراحل افزایش سرمایه، ثبت حسابداری افزایش سرمایه به حساب می آید. این کار می بایست به وسیله حسابداران شرکت و به صورت دقیق و اصولی صورت پذیرد. حال در این قسمت به ثبت حسابداری افزایش سرمایه از محل سود انباشته پرداخته می شود.

شرکت ها موظف اند درصدی از سود سالیانه خود را نگهداری کنند و هر موقع که نیاز به تامین مالی پیدا کردند؛ می توانند درخواست افزایش سرمایه از محل سود انباشته بدهند. در این نوع از افزایش سرمایه، جریان پولی یا نقدینگی به شرکت وارد نمی شود؛ چون سهامداران سهمی را نمی خرند و به سهامی که با این روش میان سهامداران تقسیم می شود، سهام جایزه گفته می شود.

چون در این افزایش سرمایه بدون دریافت هیچ مبلغی، به سهامدار سهم جدید تعلق می‌ گیرد، یکی از بهترین نوع افزایش سرمایه محسوب می‌ شود. هدف از افزایش سرمایه از سود انباشته، افزایش تعداد سهام و ارزش اسمی و کاهش قیمت سهم می‌ باشد که همین امر موجب افزایش جذابیت سهم برای سرمایه‌ گذار می‌ شود.

در روش سود انباشته درصد مالکیت شخص در شرکت تغییری پیدا نمی کند. یعنی به همان نسبت که سرمایه شرکت زیاد می شود؛ تعداد سهام او نیز افزایش پیدا می کند. همچنین باید در هنگام ثبت حسابداری افزایش سرمایه به این نکته توجه داشت که ما به التفاوت سود و برداشت در پایان دوره مالی روی جمع میزان سرمایه اولیه و افزایش سرمایه تاثیر می گذارد.

برای عضویت در کانال تلگرام ما کلیک کنید

ثبت حسابداری افزایش سرمایه از محل مطالبات حال شده و محل آورده نقدی

در بخش های قبل؛ راجع به چستی ثبت حسابداری افزایش سرمایه شرکت و ثبت حسابداری افزایش سرمایه از محل جاری شرکا و سود انباشته توضیحاتی ارائه گردید. حال نوبت به این می رسد ثبت حسابداری افزایش سرمایه از محل مطالبات حال شده و محل آورده نقدی چیست و چگونه می باشد.

در ابتدا؛ باید گفت که یکی از روش های افزایش سرمایه از طریق مطالبات حال شده می باشد. به عبارتی در این فرض، اشخاصی طلبکار شرکت می باشند، اما به جای این که طلب نقدی ایشان تادیه شود، سهام جدیدی برای او صادر شود. در واقع از این پس آن شخص طلبکار سهامدار شرکت می شود و در برابر، طلبشان ساقط می شود.

در این صورت بدهی‌ های شرکت کاهش پیدا می‌ کند و به دنبال آن چون هنوز پول در خود شرکت مانده، سرمایه آن افزایش پیدا می‌ کند. به این فرآیند، افزایش سرمایه از محل مطالبات حال شده گفته می‌ شود. در صورتی که مطالبات مربوط به سهامداران باشد، حساب آن ها به عنوان حساب جاری شرکا ثبت می شود و نحوه ثبت حسابداری افزایش سرمایه از طریق مطالبات حال شده به شرح زیر می باشد:

جاری شرکا: بدهکار

سرمایه: بستانکار

حال اگر مطالبات مربوط به غیر باشد؛ بستانکاران تجاری، بدهکار تلقی شده و سرمایه، بستانکار نامیده می شود. همچنین شرکت می تواند سرمایه خود را از طریق آورده نقدی افزایش دهد. در این صورت؛ شرکت تعدادی حق‌ تقدم خرید به سهامداران می‌ دهد و به آن‌ ها اعلام می‌ کند که با پرداخت ارزش اسمی هر سهم، می‌توانند آن را به سهام عادی تبدیل کنند.

این مبلغی که توسط سهامداران به شرکت آورده می ‌شود؛ باعث افزایش سرمایه شرکت می‌ شود. در این حالت پول جدید به شرکت وارد می‌ شود و سرمایه آن افزایش خواهد یافت. باید به این نکته نیز توجه داشت که برای ثبت افزایش سرمایه از محل آورده نقدی می بایست حساب موجودی نقد و بانک را بدهکار و حساب سرمایه را معادل افزایش سرمایه، بستانکار تعیین و بابت اضافه واریز نیز حساب جاری شرکا بستانکار می شود.

افزایش از طریق آورده غیر نقد در شرکت های سهامی خاص نیز امکان پذیر است. به عبارتی دریافت قیمت سهام جدید به صورت غیر نقد نیز مجاز است؛ یعنی خریداران سهام جدید می توانند به جای پول از سایر اموال به عنوان بهای سهام خریداری شده استفاده کنند. اگر در شرکت سهامی خاص، آورده خریداران سهام جدید غیر نقدی باشد، باید مجمع عمومی فوق العاده، آورده غیر نقدی را تصویب کند. در این مورد ثبت حسابداری افزایش سرمایه از این طریق، می بایست به این صورت عمل شود که دارایی ثابت بدهکار و سرمایه بستانکار شود.

ثبت سند حسابداری افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی

گفته شد که افزایش سرمایه از طرق مختلفی امکان پذیر است که یکی از روش های افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی می باشد. بنابراین در این قسمت نحوه ثبت سند حسابداری افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی مورد بررسی قرار می گیرد و به شرح زیر می باشد:

روش افزایش سرمایه از طریق تجدید ارزیابی دارایی موجود، در قانون تجارت پیش بینی نشده است؛ بلکه در قوانین بودجه سنواتی به این روش اشاره شده است و در قانونی به نام « قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی در تامین نیاز های کشور و تقویت آن ها در امر صادرات » مصوب سال 1391 نیز به رسمیت شناخته شده است.

در توضیح افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها به زبان ساده باید گفت که شرکت دارایی های خود را مانند زمین، ساختمان و ماشین آلات مجددا ارزیابی می کند. با این کار ارزش دارایی های شرکت در ترازنامه به روز می شود و در نتیجه سرمایه شرکت افزایش می یابد. همچنین در این روش پولی به شرکت وارد نمی شود و فقط یک عملیات حسابداری در صورت های مالی شرکت صورت می گیرد.

طبق استاندارد حسابداری شماره ۱۱ ایران، تجدید ارزیابی دارایی‌ های ثابت مشهود مجاز است. در صورت اتخاذ این روش از سوی شرکت، هر ۳ تا ۵ سال باید تکرار شود، اما با توجه به این که انجام تجدید ارزیابی دارایی‌ های ثابت مشهود مستلزم تحمل هزینه ‌های قابل توجه است، شرکت‌ ها به آن رغبتی ندارند؛ مگر این که مجبور به این عمل گردند. دارایی ‌هایی که مورد تجدید ارزیابی قرار می‌ گیرند؛ دو دسته اند که شامل استهلاک ‌ناپذیر و استهلاک ‌پذیر می شود.

استهلاک ‌ناپذیر: همانطور که گفته شد؛ دارایی‌ هایی مانند زمین که در طول زمان مستهلک نمی ‌شوند و در صورتی که مورد تجدید ارزیابی قرار بگیرند تاثیری بر هزینه استهلاک و جریان ‌های نقد آتی شرکت ندارند و صرفا اعداد دارایی و سرمایه را در ترازنامه به روز می‌ کنند.

استهلاک‌ پذیر: در لایحه قانونی بودجه سال 1390 بیان شده که اگر افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ های استهلاک پذیر باشد، سود مازاد تجدید ارزیابی دارایی ‌ها که به حساب افزایش سرمایه لحاظ می‌ شود، در سال ایجاد، مشمول مالیات شرکت ها نیست؛ اما تجدید ارزیابی دارایی‌ های استهلاک پذیر (ساختمان، تجهیزات) موجب افزایش هزینه استهلاک برای سال‌ های آتی می‌ شود و سود خالص را از طریق افزایش دادن هزینه سربار در بهای تمام شده، کاهش می‌ دهد. همچنین هزینه استهلاک دارایی‌ های به روز شده در سال‌ های بعد؛ هزینه غیر قابل قبول مالیاتی است و صرفه جویی مالیاتی ایجاد نمی‌ کند.

یعنی؛ اگر شرکتی بیست سال قبل قطعه زمینی را به ارزش ده میلیون ریال خریداری کرده باشد، قیمت زمین هم اکنون در دفاتر همچنان ده میلیون ریال می باشد، در حالی که ارزش روز آن زمین معادل صد میلیون ریال شده است. حال اگر شرکت مزبور به دنبال اجرای افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌ ها از طریق به‌ روز کردن قیمت زمین باشد، بایستی یس از ارزیابی ‌های کارشناسی، ثبت و صدور سند حسابداری را نیز انجام دهد.

ثبت سند حسابداری افزایش سرمایه در جریان ترازنامه شرکت سهامی خاص

گاهی اوقات ممکن است برای بعضی از کاربران این سوال ایجاد شود که ثبت سند حسابداری افزایش سرمایه در جریان شرکت سهامی خاص چیست و به چه نحوی می باشد. به همین دلیل، در این قسمت برای آشنایی کاربران با این موضوع، به تشریح و توضیح این مورد پرداخته می شود.

یکی از مفاهیم کاربردی در حسابداری، سرمایه در جریان یا به عبارت دیگر سرمایه در گردش می باشد که نشانگر امكان نقد پذیری سرمایه برای یك فرد یا كسب و كار است. سرمایه در گردش در واقع نوعی دارایی بوده و به هر نوع سرمایه و پولی كه در تولید یك محصول به كار می ‌رود؛ اشاره دارد، اما شامل سرمایه ‌های ثابت نمی گردد، بلكه بخشی از دارایی های جاری شركت را تشكیل می ‌دهد.

سرمایه در گردش از این حیث اهمیت دارد که هرچه فاصله بین دارایی‌ ها و بدهی‌ های کوتاه مدت شرکت کم ‌تر باشد، نشان دهنده سالم ‌تر بودن فرایند کاری شرکت است. نقطه مقابل آن هم زمانی است که میزان بدهی‌ های شرکت از سرمایه آن بیش‌ تر بوده که همان سرمایه در گردش منفی است که در این حالت احتمال ورشکستگی شرکت بسیار زیاد است. ممکن است شرکتی با وجود منفی بودن سرمایه در گردش خود همچنان به فعالیت اش ادامه دهد، اما قطعا این وضعیت پایدار نخواهد ماند.  

بنابراین یک شرکت می تواند با این روش نیز افزاش سرمایه داشته باشد و این موضوع در صلاحیت مجمع عمومی فوق العاده می باشد و نیاز به تصویب این مجمع دارد. نحوه محاسبه و فرمول سرمایه در جریان نیز بدین شکل می باشد که تمام دارایی‌ های جاری (شامل پول نقد، حساب ‌های دریافتنی و موجودی کالا و انبار) منهای تمام بدهی ‌های جاری (مثل دستمزد، اجاره‌ بها، مالیات و غیره) می شود.

در نهایت، ثبت سرمایه در گردش در ترازنامه یا صورت وضعیت مالی که خلاصه ‌ای از منابع اقتصادی (دارایی‌ ها) و تعهدات واحد تجاری (بدهی) و (سرمایه) می‌ باشد، اهمیت پیدا می‌ کند. به عبارتی برای ثبت سرمایه در جریان، در صورتی که در طی سال مالی مورد گزارش، سرمایه شرکت از طریق درآمدی های نقدی و مطالبات سهامداران افزایش یابد و این موضوع به تصویب مجمع عمومی فوق العاده نیز رسیده باشد، آن را تحت عنوان سرفصل "افزایش سرمایه در جریان" در طبقه بندی حقوق صاحبان سهام نشان داده می شود.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد ثبت سند حسابداری افزایش سرمایه شرکت در کانال تلگرام آشاثبت عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی آشاثبت نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی به سوالات شما عزیزان پیرامون ثبت سند حسابداری افزایش سرمایه شرکت پاسخ دهند.