دفتر ثبت تجارتی

دفتر ثبت تجارتی چیست

ثبت نام در دفتر ثبت تجارتی یکی از تکالیفی است که قانون تجارت بر عهده تجار قرار داده است. یکی از اصلی ترین اهداف این تکلیف، نظارت دولت بر تجار و حفظ حقوق اشخاص ثالث می باشد. مطابق ماده 16 قانون تجارت، در نقاطی که وزارت عدلیه مقتضی دانسته و دفتر ثبت تجارتی تاسیس گردیده، کلیه اشخاصی که در آن نقاط به شغل تجارت اشتغال دارند؛ اعم از ایرانی و خارجی به استثنا کسبه جزء، باید در مدت مقرر اسم خود را در دفتر ثبت تجارتی به ثبت برسانند والا به جزای نقدی محکوم خواهند شد.

در پاسخ به این پرسش که دفتر ثبت تجارتی چیست و اظهارنامه ثبت دفاتر تجاری چیست، باید گفت دفتر ثبت تجارتی دفتری است که کلیه اشخاص تاجر اعم از شخص حقیقی و حقوقی که در ایران فعالیت دارند (اشخاص ایرانی یا غیر ایرانی) مکلف هستند، اطلاعات خود را در این دفتر به ثبت برسانند. این اطلاعات از طریق تکمیل اظهارنامه در مرجع ثبت شرکت ها به ثبت می رسد. برای ثبت نام اظهارنامه در دفتر ثبت تجاری می توان به سامانه ثبت شرکت ها مراجعه و سپس اقدام به ارسال اظهارنامه نمود.

کسبه جزء از ثبت نام در دفتر ثبت تجارتی معاف هستند. مطابق اصلاحیه نظام نامه ماده 19 قانون تجارت، افراد حقیقی داخل در طبقات زیر به استثنای صاحبان مشاغل موضوع بند الف ماده 95 قانون مالیات های مستقیم اصلاحی، از مصادیق کسبه جزء محسوب و از داشتن دفتر تجارتی معاف خواهند بود:

کسبه، پیشه وران، تولیدکنندگان و نظایر آن ها که فروش سالیانه آن از چهار میلیارد ریال تجاوز نمی‌ کند.

ارائه دهندگان خدمات در هر زمینه‌ ای که عایدی غیر خالص آن ها متجاوز از دو میلیارد ریال نباشد.

مقررات ثبت نام تجار در دفتر ثبت تجارتی در مواد 16 تا 19 قانون تجارت و نیز آیین نامه دفتر ثبت تجارتی مصوب 1325 وزارت دادگستری بیان شده است. برای ثبت نام در دفتر ثبت تجارتی اطلاعاتی لازم است که این اطلاعات عبارت اند از: نام تاجر، تجارت خانه یا شرکت تجاری، مدیران، تاریخ و محل تولد، محل صدور و شماره شناسنامه تاجر و مدیران شرکت، تابعیت تاجر اعم از تابعیت اصلی و فرعی، اقامتگاه تاجر یا شرکت، تاریخ ورود به ایران و شماره پروانه اقامت اشخاص خارجی و.... نگهداری دفتر ثبت تجارتی در تهران بر عهده دایره ثبت شرکت ها و در شهرستان ها بر عهده ادارات ثبت است.

برای عضویت در صفحه اینستاگرام ما کلیک کنید

شماره ثبت تجاری چیست

همانطور که بیان شد، تاجر مکلف است به منظور نظارت دولت بر فعالیت او و حفظ حقوق اشخاص ثالث، نام و مشخصات خود را در دفتر مخصوصی به نام دفتر ثبت تجارتی به ثبت برساند. تاجر علاوه بر ثبت نام در دفتر ثبت تجارتی، مکلف به حفظ دفاتر تجارتی خود نیز می باشد.

هرگاه تاجر بر اساس قانون اقدام به ثبت اسم خود در دفتر ثبت تجارتی نماید، در دفتر ثبت تجارتی یک شماره به او تعلق می گیرد که به آن شماره ثبت تجارتی یا شماره ثبت دفتر تجارتی معتبر می گویند. مطابق ماده 18 قانون تجارت، هر تاجری که مکلف به ثبت است، باید در کلیه اسناد و صورت‌ حساب ها و نشریات خطی یا چاپی‌ خود در ایران تصریح نماید که در تحت چه نمره ای به ثبت رسیده و الا به مجازات مقرر در قانون محکوم خواهد شد. سوالی که در این رابطه مطرح می شود این است که مراحل و نحوه ثبت نام در دفتر ثبت تجارتی به منظور دریافت شماره ثبت تجارتی چیست تا بر اساس آن بتوان اقدام به اخذ شماره ثبت تجاری کرد؟

ثبت نام در دفتر ثبت تجارتی به دو روش حضوری و اینترنتی انجام می شود. نحوه ثبت نام در دفتر ثبت تجاری به روش حضوری به این صورت است که ابتدا تاجر یا مدیران شرکت باید اقدام به پر کردن سه نسخه اظهارنامه نمایند، سپس این سه نسخه اظهارنامه را به همراه کارت ملی و شناسنامه تاجر و مدیران شرکت، آگهی تاسیس شرکت، آگهی آخرین تغییرات شرکت و در صورت داشتن وکیل، وکالتنامه را به مرجع ثبت شرکت ها در محل اقامت تجارت خانه یا شرکت تجاری تحویل دهند و اقدام به تکمیل مراحل ثبت نام نماید.

در روش ثبت تجاری به صورت اینترنتی، تاجر یا مدیران شرکت تجاری و در صورت داشتن وکیل، وکیل ثبت می بایست به سامانه ثبت شرکت ها مراجعه و پس از طی کردن مراحل قانونی ثبت نام در سامانه و وارد کردن اطلاعات مورد نیاز، اقدام به ثبت نام نماید. پس از انجام مراحل ثبت نام، اداره ثبت شرکت ها، اظهارنامه آن ها را بررسی و اقدام به صدور شماره ثبت تجارتی می نماید.

مراحل و نحوه ثبت اظهارنامه و دریافت شماره دفتر ثبت تجارتی معتبر از سامانه ثبت شرکتها

از آنجا که ثبت نام در دفتر ثبت تجارتی یکی از تکالیف تجار می باشد و همچنین انجام اموری مانند دریافت کارت بازرگانی، مستلزم ثبت نام در این دفتر است، تجار نیازمند آموزش لازم در این حوزه می باشند. لذا در این قسمت یه بیان مراحل و نحوه ثبت اظهارنامه و دریافت شماره دفتر ثبت تجارتی معتبر از سامانه ثبت شرکتها پرداخته می شود.

در نخستین مرحله، فرد باید به سامانه جامع ثبت شرکت ها به نشانی irsherkat.ssaa.ir رجوع و گزینه پذیرش اظهارنامه دفتر ثبت تجارتی را انتخاب نماید. پس از آن، شخص می بایست شماره پیگیری درخواست پلمپ مکانیزه با توجه به دفتر کل یا روزنامه در کادر پایین وارد کند. در صورتی که این شماره فراموش شده است؛ می توان گزینه فراموش کرده ام را انتخاب و اطلاعات خواسته شده را جهت بازیابی شماره انتخاب نمود.

در مرحله بعد، داوطلب باید نوع شخص متقاضی و سایر اطلاعات خواسته شده (شماره همراه، شناسه ملی، نام شخصیت حقوقی، آیا تولیدی مجوز دارد یا خیر، واحد ثبتی، کد پستی و نشانی شخصیت حقوقی، شماره تلفن ثابت، شماره و تاریخ ثبت و شماره ثبت علامت تجارتی) را وارد کند. همچنین ویرایش شماره تلفن در این مرحله امکان پذیر است.

پس از آن، داوطلب باید اطلاعات مدیر عامل شخص حقوقی وارد کند. این اطلاعات باید مطابق با آخرین تغییرات انجام شده باشد. در این مرحله نیز کد پستی مدیر عامل قابل ویرایش می باشد. در این قسمت، مطابق تذکر سامانه، کارت بازرگانی صرفا به نام مدیر عامل شخصیت حقوقی، صادر می شود.

در صورتی که اطلاعات مذکور منطبق با آخرین تغییرات صورت گرفته نبوده یا مدت اعتبار تصدی وی، منقضی شده باشد، به جهت به روز رسانی این اطلاعات، باید پذیرش صورت جلسه تغییرات از طریق سامانه جامع ثبت شرکت ها اقدام کرده، در غیر این صورت جهت رفع مشکل می بایست با در دست داشتن مستندات قانونی به مرجع ثبت شرکت های مربوطه مراجعه نمود.

در این قسمت شخص باید اطلاعات افرادی را وارد کند که دفتر الکترونیک را امضا نموده اند و چنانچه شخص حقوقی دولتی، متقاضی ثبت نام در دفتر ثبت تجارتی باشد، این اطلاعات باید در قسمت وکالت نامه وارد شود.

در این صفحه، داوطلب باید نوع فعالیت را از لیست موجود انتخاب و آن را به فهرست اضافه کند. همچنین باید نوع کالاهای عمده ای که خرید و فروش می شود، در کادرهای مربوطه وارد شود.

پس از آن، داوطلب باید رشته تجارت و سرمایه خود را به ریال، در این قسمت درج کند.

در نهایت و در مرحله پایانی متقاضی باید اقدام به تایید صحت اطلاعات وارده نماید و پس از پذیرش نهایی درخواست خود، اظهارنامه و رسید پذیرش اینترنتی دریافت نماید.

پس از طی این مراحل، ظرف 10 روز از تاریخ پذیرش نهایی، متقاضی می بایست به صورت حضوری به اداره ثبت شرکت ها مراجعه نماید. همچنین مدارکی در رسید پذیرش اینترنتی ذکر می شود که همراه داشتن این مدارک هنگام مراجعه حضوری الزامی می باشد. توجه به این نکته ضروری است که پس از پذیرش نهایی، درخواست متقاضی دیگر قابل ویرایش نخواهد بود.

برای عضویت در کانال تلگرام ما کلیک کنید

استعلام اظهارنامه دفتر ثبت تجارتی

یکی از دغدغه های متقاضیان آن است که پس از ثبت اظهارنامه در دفتر ثبت تجارتی چطور می توانند اقدام به پیگیری وضعیت آن نمایند. همچنین آیا پیگیری و استعلام اظهارنامه از طریق سامانه نیز امکان پذیر است یا خیر؟ به منظور پاسخگویی به این پرسش این قسمت از مقاله به بیان نحوه استعلام اظهارنامه دفتر ثبت تجارتی پرداخته شده است.

در پاسخ به سوال فوق باید گفت بله، پس از ثبت اظهار نامه در دفتر ثبت تجارتی، می توان از طریق سامانه جامع ثبت شرکت ها اقدام پیگیری و اطلاع از وضعیت ثبت نمود. بدین نحو که می بایست ابتدا وارد سامانه جامع ثبت شرکت ها شده و پس از انتخاب گزینه اظهارنامه دفتر ثبت تجارتی، گزینه مشاهده آخرین وضعیت اظهارنامه پذیرش شذه را انتخاب نمود. سپس با وارد نمودن شماره پیگیری اظهارنامه می توان استعلام اظهارنامه دفتر ثبت تجارتی را دریافت نمود. مراحل و نحوه دریافت استعلام اظهارنامه دفتر ثبت تجارتی به شرح زیر است:

شخص می بایست در نخستین مرحله، به سامانه جامع ثبت شرکت ها به نشانی irsherkat.ssaa.ir رجوع و از قسمت اظهارنامه دفتر ثبت تجارتی، گزینه مشاهده وضعیت اظهارنامه پذیرش شده را انتخاب و تصویر امنیتی را وارد کند.

با انتخاب این گزینه، برای شخص قسمتی فعال می شود که می بایست در آن شماره اظهارنامه خود را درج کند تا نتیجه استعلام اظهارنامه دفتر ثبت تجارتی برای وی به نمایش درآید. بنابراین به داوطلبان توصیه می شود که شماره اظهارنامه خود را تا تکمیل کامل مراحل در نزد خود نگه داشته و از مفقود شدن یا فراموشی آن خودداری نمایند. البته امکان بازیابی شماره پیگیری برای افرادی که شماره خود را فراموش نموده اند نیز، در این قسمت وجود دارد.

ضمانت اجرای عدم ثبت نام در دفتر ثبت تجاری

در اکثر کشور ها، تجار مکلف به ثبت نام در دفتر ثبت تجاری می باشند. در کشور ما نیز بر اساس آیین نامه ثبت دفاتر تجاری و ماده 16 قانون تجارت، تجار مکلف به ثبت نام در دفتر ثبت تجاری می باشند. بر اساس ماده 1 آیین نامه ثبت دفاتر تجاری، هر بازرگان حقیقی و بنگاه بازرگانی یا شرکت بازرگانی اعم از ایرانی یا خارجی در محلی که اداره یا دایره یا شعبه ثبت تشکیل می شود، باید نام خود را در دفاتر ثبت تجارت محلی که مشغول فعالیت هستند؛ به ثبت برساند. شرکت های خارجی که در ایران شعبه دارند نیز، مشمول این ماده می شوند.

 مطابق ماده 16 قانون تجارت که ضمانت اجرای عدم ثبت نام در دفتر ثبت تجاری در آن آمده، در نقاطی که وزارت عدلیه مقتضی دانسته و دفتر ثبت تجارتی تاسیس کند کلیه اشخاصی که در آن نقاط به شغل تجارت اشتغال دارند، اعم ‌از ایرانی و خارجی به استثنای کسبه جزء، باید در مدت مقرر اسم خود را در دفتر ثبت تجارتی به ثبت برسانند و الا به جزای نقدی از دویست تا دو هزار‌ ریال محکوم خواهند شد.

جزای نقدی مندرج در این بند به موجب مصوبه هیات وزیران مورخ ۱۳۹۹/۱۲/۲۵ به ۱۰,۰۰۰,۰۰۰ تا ۶۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال تعدیل یافته است. همچنین به موجب مقررات قانون مسئولیت مدنی، در صورتی که تاجر نام و مشخصات خود را در دفتر ثبت تجارتی به ثبت نرساند و این امر باعث ورود خسارت به اشخاص ثالث شود، اشخاص زیان دیده می توانند از تاجر مطالبه خسارت نمایند. همچنین افرادی که متقاضی دریافت کارت بازرگانی هستند باید نام و مشخصات خود را در دفتر ثبت تجاری به ثبت برسانند.

مستند ماده 17 این قانون، مقررات مربوطه به دفتر ثبت تجارتی را وزارت عدلیه با تصریح به موضوعاتی که باید به ثبت برسد به موجب نظامنامه معین خواهد کرد و مطابق ماده 18 قانون تجارت، هر تاجر باید در کلیه اسناد و صورتحساب‌ ها و نشریات خطی یا چاپی خود در ایران تصریح نماید که در تحت چه نمره به ثبت رسیده است. به عبارت دیگر با توجه به این ماده، تاجر باید در کلیه اسناد و مدارک مربوطه، شماره ثبت خود را درج نماید.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد آموزش و دریافت شماره دفتر ثبت تجارتی در کانال تلگرام آشاثبت عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی آشاثبت نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی به سوالات شما عزیزان پیرامون اطلاع از آموزش و دریافت شماره دفتر ثبت تجارتی پاسخ دهند.