ثبت اختراع بین المللی

مزایا و حمایت های ثبت و دریافت گواهی اختراع بین المللی

در بیان مزایا و حمایت های ثبت و دریافت گواهی اختراع بین المللی می توان به کسب درآمد از ثبت اختراع از طریق فروش پتنت اشاره کرد. همچنین حفظ حقوق مالکیت فکری، جلوگیری از افشا شدن نتیجه تحقیقات، دریافت گواهی رسمی نتایج جست و جوی بین المللی اختراع از PCT، افزایش زمان حق تقدم جهت ثبت در کشور های هدف، انتشار اختراع PCT در سایت وایپو، عدم امکان ثبت اختراع مشابه توسط دیگران، عدم نیاز به ترجمه به زبان سایر کشور ها، افزایش اعتبار و... از دیگر مزایا ثبت اختراع بین المللی می باشد. اکنون به بررسی هر یک از این مزایا به تفکیک، در قسمت زیر پرداخته شده است:

حفظ حقوق مالکیت فکری: امروزه توجه به حفظ حقوق مالکیت فکری در جایگاه ویژه ای قرار گرفته است؛ چرا که وجود حمایت قانونی از مخترعان موجب آسودگی خاطر آن ها در مقابل استفاده غیرمجاز اشخاص ثالث می شود و باعث تشویق مخترعان به فعالیت در ابعاد ملی و بین المللی می گردد.

جلوگیری از افشا شدن نتیجه تحقیقات: از سری مزایای مهم ثبت اختراع عدم افشای نتایج حاصل از مقالات و تحقیقات است. درصورتی که طرح قبلا توسط کسی افشا شده باشد، در صورت وجود مستندات کافی و لازم می توان از ثبت طرح توسط دیگران جلوگیری کرد.

دریافت گواهی رسمی نتایج جست و جوی بین المللی اختراع از PCT: دریافت این گواهی موجب افزایش اعتبار بین المللی آن اختراع و در نتیجه تسریع مراحل ثبت در سایر کشورها می شود.

افزایش زمان حق تقدم جهت ثبت در کشور های هدف: مطابق کنوانسیون پاریس، مدت زمان استفاده از حق تقدم یک سال می باشد؛ اما در صورتی که مخترع اختراع خود را در PCT به ثبت برساند، این مدت زمان به 30 ماه افزایش پیدا می کند.

انتشار اختراع PCT در سایت وایپو: وایپو سازمان جهانی مالکیت فکری می باشد. انتشار اختراع در سایت وایپو موجب آشنایی افراد و کشورهای متعدد با اختراع می شود و این مسئله باعث جلوگیری از ثبت آن، توسط سایرین می گردد.

عدم امکان ثبت اختراع مشابه توسط دیگران: یکی از مهم ترین مزایای ثبت اختراع PCT آن است که امکان ثبت آن اختراع توسط دیگران از بین می رود و این موضوع از بزرگترین حمایت ها از مخترعان می باشد

یکی از شرایط ثبت اختراع در هر کشوری ترجمه مدارک به زبان رسمی آن کشور است. با توجه به مزایای ذکر شده، بهتر است علاوه بر ثبت داخلی، اختراع به صورت بین المللی نیز ثبت و گواهی اختراع بین المللی دریافت شود. در این صورت مخترع از حقوق انحصاری ثبت اختراع بهره مند می شود و رقبای او نیز نمی توانند حقوق وی را نقض نمایند.

برای عضویت در صفحه اینستاگرام ما کلیک کنید

مدت زمان ثبت اختراع بین المللی در وایپو

ارسال درخواست ثبت بین المللی می تواند از طریق ارسال اظهارنامه الکترونیکی به وایپو (سازمان بین المللی مالکیت فکری) باشد یا از طریق دفاتر همکار در داخل کشورها (که در کشور ایران، مرکز مالکیت معنوی در سازمان ثبت، این همکاری را به عمل می آورد) صورت گیرد. اظهارنامه باید به یکی از زبان های مورد تایید سازمان جهانی مالکیت فکری (وایپو) تنظیم گردد. این زبان ها شامل انگلسی، روسی، فرانسوی، آلمانی می باشد.

مدت زمان ثبت اختراع بین المللی در وایپو به این صورت است که از تاریخ ارسال اظهارمه، یک سال فرصت برای درخواست ثبت اظهارنامه بین المللی وجود دارد. 6 ماه پس از اتمام این بازده زمانی 12 ماهه، سازمان بین المللی مالکیت معنوی اقدام به انتشار تقاضای اختراع می نماید. بنابراین، مطابق با ماده 21 قانون الحاق ایران به معاهده مزبور، تاریخ انتشار آگهی توسط اداره، 18 ماه پس از اظهارنامه حق تقدم می باشد.

در این فاصله، مخترع امکان جست و جوی رایگان بین المللی به واسطه وایپو را دارد. همچنین، ثبت اختراع در کشورهای دیگر با استناد به معاهده همکاری ثبت اختراع PCT برای فرد، یک مهلت حق تقدم 30 ماهه ایجاد می کند. علاوه بر این، مدت زمان اعتبار گواهی نامه اختراع، بیست سال از تاریخ ارسال اظهارنامه می باشد. چنانچه اختراع چند سال پس از ارسال اظهارنامه به ثبت رسد، باز هم مدت اعتبار گواهی نامه اختراع از تاریخ ارسال اظهارنامه است نه از تاریخ ثبت اختراع.

سامانه ثبت اختراع و نوآوری بین المللی

وایپو یکی از 15 آژانس تخصصی سازمان ملل است که براساس کنوانسیون تاسیس سازمان جهانی مالکیت فکری در سال 1967 میلادی در شهر استکهلم تشکیل شد. هدف از تشکیل این سازمان حمایت قانونی از اختراع و حفظ حقوق مالکیت معنوی در جهان می باشد. در حال حاضر 193 کشور به عضویت این سازمان درآمده اند که پیمان های ثبت اختراع را مطابق قوانین کنوانسیون مادرید به اجرا در می آورند.

متاسفانه علی رغم تلاش های صورت گرفته و با توجه به نوآوری های فراوان و به ثبت رساندن آن در داخل کشور، ایران هنوز موفق به عضویت در وایپو نشده و به عنوان عضو ناظر فعالیت می کند. متقاضیان، می توانند با ورود به سامانه ثبت اختراع و نوآوری بین المللی به نشانی pct.wipo.int، از مزایا و حمایت های ثبت اختراع در وایپو (سازمان بین المللی مالکیت فکری) استفاده کنند. مخترعانی که قصد ثبت اختراع خود را در وایپو دارند؛ می توانند پس از ثبت اظهارنامه و ارائه توضیحات نسبت به اختراع خود و انجام سایر مراحل، اختراع خود را در سطح بین المللی به ثبت برسانند.

نکته قابل توجه آن است که قبل از ورود به سامانه لازم است؛ تمام مدارک مورد نیاز جهت ثبت اظهارنامه (شرح و توصیف اختراع، ادعانامه، نقشه یا نقشه ها (در صورت وجود) و ...) را به یکی از زبان های مورد پذیرش دفتر بین المللی وایپو و مرجع جست و جوی بین المللی و همچنین اداره دریافت کننده اختراع، آماده کرد.

در صورتی که فرد جمهوری اسلامی ایران را به عنوان اداره دریافت کننده، انتخاب می نماید، بایستی مدارک و مستندات را به زبان انگلیسی تحویل دهد. البته باید در نظر داشت که آماده سازی و نوشتن اصولی این مدارک به خصوص ادعانامه و شرح و توصیف اختراع، تاثیر مهمی در گزارش جست و جوی صادر شده توسط مرجع جست و جوی بین المللی، خواهد داشت. 

برای عضویت در کانال تلگرام ما کلیک کنید

شرایط ثبت اختراع بین المللی

یکی از قوانینی که شرایط ثبت اختراع بین المللی را بیان می کند، قانون الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به معاهده همکاری در ثبت اختراعات است. در این قانون، شرایط ثبت اختراع به طور بین المللی، به صورت کامل، توضیح داده شده است که به منظور آشنایی علاقمندان، در این بخش از مقاله به بیان شرایط ثبت اختراع بین المللی پرداخته می شود.

از شرایط مهم جهت ثبت اختراع بین المللی، تکمیل اظهارنامه می باشد. چنانچه این اظهارنامه به یکی از زبان های عربی، چینی، ژاپنی، المانی، روسی، فرانسوی، انگلیسی یا اسپانیایی باشد، به همان زبان نیز منتشر می شود. چنانچه فردی متقاضی ثبت اختراع باشد، می تواند با پر کردن اظهارنامه بین المللی و توصیف و بیان توضیحات درباره اختراع، اظهارنامه را از طریق وایپو به اتحادیه بین المللی همکاری در ثبت اختراعات بین المللی ارسال کند.

همچنین، متقاضی ثبت اختراع باید تابعیت یا اقامت کشور اداره دریافت کننده را داشته باشد. پس از ارسال اظهارنامه به وایپو مخترع می تواند به عرضه و فروش اختراع، در بازارهای بین المللی بپردازد. سازمان جهانی مالکیت معنوی اظهارنامه بین المللی را بعد از اتمام 18 ماه از تاریخ ادعای حق تقدم منتشر می کند. ارسال درخواست ثبت اختراع بین المللی می تواند از طریق ارسال اظهارنامه الکترونیکی به سازمان بین المللی مالکیت فکری (وایپو) یا از طریق مرکز مالکیت معنوی ایران در سازمان ثبت باشد.

برای ثبت بین المللی اختراع می توان، اختراع را ابتدا در ایران و سپس در خارج از کشور به ثبت رساند یا به صورت همزمان اقدام به ثبت اختراع در ایران و کشور خارجی نمود یا از همان ابتدا؛ اختراع را به صورت بین المللی ثبت کرد. از دیگر شرایط لازم برای ثبت اختراع بین المللی، تهیه مدارک و اسناد مورد نیاز است. مدارک لازم جهت ثبت اختراع عبارت است از اظهارنامه، توصیف اختراع، در صورت لزوم نقشه اختراع، ادعا نامه، مدارک مثبت هویت متقاضی و مخترع (چنانچه مخترع نخواهد اسم او منتشر شود، باید درخواست کتبی خود را جهت عدم ذکر نامش ارائه دهد)، پرداخت هزینه های مربوطه و نیز اطلاع از طبقه بندی بین المللی اختراعات.

علاوه بر این، اختراع باید دارای شرایط و خصوصیاتی باشد تا بتوان آن را به ثبت رساند؛ از جمله آن که اختراع جدید باشد و تاکنون به ثبت نرسیده باشد. همچنین آن اختراع کاربردی و سودمند باشد و به حل مشکلات در زمینه های صنعتی و.... کمک کند. رعایت کلیه شرایط فوق، برای ثبت اختراع به صورت بین المللی الزامی می باشد.

مراحل و نحوه ثبت اختراع و پتنت بین المللی در PCT

مراحل و نحوه ثبت اختراع و پتنت بین المللی در PCT در قانون الحاق دولت دولت جمهوری اسلامی ایران به معاهده همکاری در ثبت اختراعات نگاشته شده است. در این میان، ممکن است که افرادی با مراحل و نحوه ثبت اختراع و پتنت بین المللی در PCT آشنایی نداشته باشند، به همین دلیل، در این بخش از مقاله به بیان فرآیند و مراحل این عمل پرداخته شده که به شرح زیر است:

اولین مرحله در ثبت اختراع در PCT ارسال یک اظهارنامه بین المللی می باشد که این اظهارنامه می تواند از طریق یکی از دفاتر ملی ثبت اختراع در PCT یا به طور مستقیم در دفتر بین المللی PCT به ثبت برسد. اظهارنامه بین المللی دارای شرایطی است از جمله آن که به یکی از زبان های مقرر شده در این معاهده تنظیم شده باشد و در آن الزامات مربوط به شکل اظهارنامه و ضمائم آن رعایت گردیده و به قواعد مربوط به وحدت اختراع نیز توجه شود. اظهارنامه بین‌المللی شامل تقاضا، توصیف‌، یک یا چند ادعا و عنداللزوم یک یا چند نقشه و یک خلاصه خواهد بود.

جست و جوی بین المللی: هر اظهارنامه بین المللی شامل جست و جوی بین المللی خواهد شد. هدف از جست و جوی بین المللی کشف سوابق مربوطه درباره ی اختراع ادعایی است. جست‌ و جوی بین‌ المللی براساس ادعاها با توجه مقتضی به توصیف و نقشه‌ ها (درصورت وجود) انجام خواهد شد. تا 16 ماه پس از تاریخ حق تقدم نتیجه این جست و جو اعلام می شود. در این مرحله یک مرجع جستجوی بین المللی (ISA) که برای جمهوری اسلامی ایران کشورهای، روسیه، چین، هند و اداره ثبت اختراعات اروپا در نظر گرفته شده اند؛ پرونده متقاضی را بررسی کرده و گزارش جستجو و نظر کتبی خود را راجع به ادعاهای متقاضی اعلام می‌ نمایند. این نظر برای سایر کشورها الزام آور نیست.

انتشار بین المللی اختراع ثبت شده: دفتر بین المللی اظهارنامه های بین المللی را منتشر خواهد کرد. انتشار بین‌ المللی اظهارنامه بین‌ المللی بلافاصله پس از خاتمه مدت هجده ماه از تاریخ حق تقدم آن (در سایت وایپو) صورت خواهد پذیرفت‌. چنانچه قبل از تکمیل مقدمات فنی مربوط به انتشار بین‌المللی‌، اظهارنامه بین‌ المللی مسترد و یا مسترد شده تلقی گردیده باشد، انتشار بین‌ المللی صورت نخواهد گرفت‌.

جست و جوی تکمیلی بین المللی اختراع: متقاضی در صورت تمایل می‌ تواند درخواست جستجوی بین المللی تکمیلی داشته باشد که بر اساس آن، ادعاهای او علاوه بر پایگاه داده های بین المللی، در مجلات، مقالات، نشریه های علمی مرتبط و ... نیز، جستجو شده و مرجع بین المللی جستجو، گزارش جستجو و نظر کتبی خود را راجع به ادعاهای متقاضی اعلام می‌ نمایند. این نظر برای سایر کشورها الزام آور نیست. جست و جوی تکمیلی بین المللی اختراع الزامی نمی باشد.

بررسی مقدماتی بین المللی اختراع: این مرحله نیز اختیاری می باشد که برحسب تقاضای متقاضی‌، اظهارنامه بین‌المللی وی تحت بررسی مقدماتی بین‌ المللی قرار خواهد گرفت‌. تقاضای بررسی مقدماتی بین‌ المللی باید جدای از اظهارنامه بین‌ المللی انجام گیرد و تقاضای مذکور باید حاوی خصوصیات مقرر شده بوده و به شکل و به زبان تعیین شده تنظیم شود. بررسی مقدماتی بین‌ المللی به‌ وسیله مرجع بررسی مقدماتی بین‌ المللی صورت خواهد گرفت‌. هدف بررسی مقدماتی بین‌ المللی عبارت است از تدوین نظر مقدماتی و غیرالزام‌ آور درباره این سوالات که آیا اختراع ادعایی‌، جدید بوده‌، متضمن یک گام ابتکاری است (ناآشکار بودن) و کاربرد صنعتی دارد یا خیر.

فاز ملی ثبت اختراع: تا 30 ماه پس از تاریخ حق تقدم مخترع می تواند کشورهایی که خواهان کسب پتنت در آن هاست را انتخاب نماید. بعد از گذشت این مدت مخترع نمی تواند تقاضای ثبت به دفتر ملی و منطقه ای بر اساس اظهارنامه PCT دهد. منظور از تاریخ اظهارنامه حق تقدم، تاریخ تسلیم یک اظهارنامه برای اولین بار در یک کشور یا دفتر منطقه ای یا اداره بین المللی است. به عنوان مثال اگر فرد برای اولین بار یک اظهارنامه را در اداره ثبت اختراعات کشور ایران تسلیم نموده، این اظهارنامه به عنوان اظهارنامه حق تقدم شناخته شده و تاریخ تسلیم این اظهارنامه تاریخ اظهارنامه حق تقدم می باشد.

 در هر حالت مبنای محاسبه حق تقدم، تاریخ تسلیم اظهارنامه می باشد و نه تاریخ ثبت اختراع. لذا در صورتی که، فرد تمایل به ثبت اختراع در کشور دیگری یا در سیستم PCT را دارد، پس از تسلیم اظهانامه در کشور مبدا و قبل از سپری شدن مهلت 12 ماهه استفاده از حق تقدم، می تواند نسبت به تسلیم اظهارنامه در سیستم PCT و یا در سیستم پاریس اقدام نمایید. راهنمای تسلیم اظهارنامه بین المللی در سامانه ePCT در جدول زیر آمده که متقاضیان می توانند نسبت به دانلود و مطالعه آن اقدام نمایند.

 

آنچه گاها به عنوان ثبت بین المللی اختراع از آن تعبیر می شود، اصطلاح درستی نیست و در حقیقت این امکان وجود ندارد که فرد با ثبت یک اظهارنامه بین المللی، بتواند اختراع خود را در تمام کشورهای مد نظر ثبت نمایید، بلکه با ثبت یک اظهارنامه بین المللی در فرآیند PCT، تنها حمایت سی ماهه حق تقدم را دریافت نموده و برای ثبت اختراع خود در کشور های مورد نظر لازم است، شخصا و یا از طریق وکیل خود وارد فاز ملی آن کشورها شده و اقدام به ثبت اختراع کند.

کشورهای مورد نظر باید عضو معاده PCT یا کنوانسیون پاریس باشند تا بتوان با استفاده از حق تقدم اقدام به ثبت اختراع در آن کشورها نمود. البته اکثریت کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه به این معاهدات ملحق شده اند. این امکان وجود دارد که قبل از ثبت اختراع در یک کشور، مثلا ایران، شخص از همان ابتدا اظهارنامه خود را در سیستم PCT تسلیم نموده و در ادامه روند و در فاز ملی اقدام به ثبت در کشورهای دیگر نماید. در این حالت اظهانامه PCT اظهارنامه حق تقدم می باشد.

مدارک لازم برای ثبت اختراع بین المللی در وایپو

در قسمت های گذشته، پیرامون جزئیات ثبت اختراع بین المللی و سامانه، شرایط و مراحل آن توضیحاتی ارائه گردید. با این حال برای این که درخواست ثبت اخترع بین المللی، توسط اداره بین المللی مالکیت معنوی مورد قبول واقع شود، نیاز است که مدارکی توسط متقاضی تهیه شده و در سامانه بارگذاری یا به مقام مربوطه تحویل داده شود. مدارک لازم برای ثبت اختراع بین المللی در وایپو به شرح زیر می باشد:

اظهارنامه، که در اظهارنامه باید به آماده سازی شرح و توصیف اختراع، ادعانامه و در صورت لزوم نقشه اختراع اقدام نمود. این اظهارنامه باید به یکی از زبان های مورد پذیرش وایپو ترجمه شود و چنانچه کشور ایران دریافت کننده این مدارک باشد، ترجمه باید به زبان انگلیسی انجام شود.

انتخاب یک اداره به عنوان اداره دریافت کننده. متقاضی ثبت اختراع باید تابعیت و یا اقامت کشور اداره دریافت کننده را داشته باشد؛ مگر آن که متقاضی دفتر بین المللی وایپو را به عنوان ادره دریافت کننده انتخاب کند.

ارائه مدارک حق تقدم

مشخصات متقاضی و مخترع، ممکن است متقاضی و مخترع، یک نفر یا دو فرد متفاوت باشند. متقاضی می تواند شخص حقیقی یا حقوقی باشد، اما مخترع تنها می تواند شخص حقیقی باشد.

ثبت تابعیت و اقامتگاه

انتخاب اداره جست و جو بین المللی، در حال حاضر 22 مرجع وجود دارند که از بین این کشورها برای متقاضیان ایرانی اداره ثبت اختراعات کشور روسیه، چین، هند و دفتر منطقه ای ثبت پتنت اروپا قابل انتخاب می باشد.

اسناد مرتبط با احراز هویت

اسناد مرتبط با ذی حق بودن متقاضی برای دریافت گواهی نامه اختراع

هرگونه مدارک مبنی بر افشا غیر زیان آور یا افشا ناشی از سو استفاده یا افشا در نمایشگاه خاص یا دوره زمانی خاص

عنوان اختراع

در صورت لزوم وکالت نامه و سایر مدارک مورد نیاز.

مخترع باید به اداره ثبت اختراعات کشوری که قصد ثبت اختراع خود را دارد، مراجعه کند و اقدام به پر کردن تقاضا نامه برای آن کشور نماید. چنانچه متقاضی، قصد ثبت اختراع در چند کشور را داشته باشد باید در همه آن کشور ها تقاضا نامه پر نماید. به افراد توصیه می شود که مدارک فوق را پیش از آغاز مراحل ثبت برند تهیه نموده تا روند تایید درخواست آن ها با مشکل مواجه نشود. 

هزینه ثبت اختراع بین المللی

هزینه ثبت اختراع بین المللی PCT شامل بخش های مختلفی می شود که شامل هزینه ثبت بین المللی اظهارنامه، جست و جو اختراع، جست و جو تکمیلی اختراع و بررسی مقدماتی اختراع، افتتاح حساب کاربری و... می باشد. همچنین هزینه های جانبی نیز برای ثبت در معاهده PCT وجود دارد، مانند تدوین مدارک ثبت اختراع طبق استاندارد های PCT یا نگارش توصیف و ادعا و خلاصه ی اختراع به زبان انگلیسی، هزینه مرتبط با جست و جو و جدید بودن اختراع یا هزینه ترجمه مدارک و مستندات.

هزینه مربوط به ثبت اختراع بین المللی با توجه به نوع متقاضی، حقیقی یا حقوقی بودن و نیز مرجع جست و جوی بین المللی متفاوت می باشد. در جدول زیر، امکان دانلود جزئیات هزینه ثبت اختراع بین المللی فراهم گردیده است که افراد می توانند با دانلود مطالعه این فایل، نسبت به جزئیات این هزینه، اطلاعات لازم را به دست آورند.

 

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد نحوه ثبت اختراع بین اللملی در کانال تلگرام آشاثبت عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی آشاثبت نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی به سوالات شما عزیزان پیرامون نحوه ثبت اختراع بین اللملی پاسخ دهند.