برای مشاوره شرایط و دستورالعمل ثبت صندوق سرمایه گذاری
برای مشاوره شرایط و دستورالعمل ثبت صندوق سرمایه گذاری
یکی از روش های سرمایه گذاری غیر مستقیم در بورس، صندوق سرمایه گذاری می باشد. این شرکت ها با مجوز سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می کنند. این صندوق ها بر اساس بند بیست و یکم ماده یک قانون بازار اوراق بهادار مصوب 1384 مجلس شورای اسلامی ایجاد گردیده و به فعالیت مشغول می باشند.
سرمایه گذاری در این صندوق ها دارای مزایایی می باشد. از جمله این مزایا، این است که افراد حتی بدون داشتن مهارت و تخصص خاصی، می توانند وارد این بازار شوند. برای تاسیس صندوق های سرمایه گذاری، شرایط و ضوابط و همچنین دستورالعمل های خاصی وجود دارد که آشنایی با این ضوابط، جهت تاسیس صندوق سرمایه گذاری، ضروری است.
از این رو، در ادامه مقاله حاضر، قصد داریم، پس از پرداختن به این موضوع که تعریف صندوق های سرمایه گذاری چیست و شرایط و ضوابط تاسیس آن چه می باشد؛ به مراحل و دستورالعمل تاسیس و ثبت این نهادها بپردازیم. سپس در خصوص هزینه و حداقل سرمایه لازم برای تشکیل، مدارک لازم و نحوه اخذ نمایندگی صحبت خواهیم کرد و در انتها، یک نمونه اساسنامه صندوق های سرمایه گذاری ارائه خواهد گردید. جهت کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص، با ما همراه باشید.
تعریف صندوق های سرمایه گذاری
صندوق سرمایه گذاری امکان سرمایه گذاری در بورس را بدون نیاز به تخصص و صرف زمان برای افراد فراهم می کند. در این میان ممکن است که این سوال در ذهن برخی افراد ایجاد شود که صندوق های سرمایه گذاری چیستند و به چه منظوری ایجاد می شوند. به جهت پاسخگویی به این پرسش، این قسمت از مقاله به بیان تعریف صندوق های سرمایه گذاری اختصاص داده شده است.
مطابق با بند 20 ماده 1 قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران: «صندوق سرمایه گذاری نهادی مالی است که فعالیت اصلی آن سرمایه گذاری در اوراق بهادار می باشد و مالکان آن به نسبت سرمایه گذاری خود در سود و زیان شرکت شریک هستند.». ماده 1 قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید صندوق سرمایه گذاری را چنین تعریف می کند: «نهاد مالی است که منابع حاصل از انتشار گواهی های سرمایه گذاری را در موضوع فعالیت خود سرمایه گذاری می نماید.»
در واقع صندوق سرمایه گذاری سرمایه های اندک را از افراد مختلف جمع آوری کرده و سرمایه های جمع شده را به صورت تخصصی تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار در زمینه های مختلف سرمایه گذاری می کند. از جمله مزیت های سرمایه گذاری در صندوق ها عبارت از آن که سرمایه گذاران می توانند به راحتی سرمایه خود را از صندوق خارج کنند و مانند سایر اوراق بهادار، زمان زیادی را صرف نقد شدن سرمایه خود نکنند.
همچنین وارد شدن در این صندوق ها نیاز به تخصص خاصی برای افراد ندارد و همه افراد جامعه می توانند در آن سرمایه گذاری کنند. از دیگر مزایای سرمایه گذاری در این صندوق ها، سرمایه گذاری با مبلغ کم است و افرادی که با پول کم نمی توانند وارد بورس شوند، می توانند با وارد شدن در این صندوق ها، به سرمایه گذاری بپردازند.
صندوق های سرمایه گذاری بر اساس ترکیب دارایی به 12 دسته صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت، صندوق سرمایه گذاری در سهام، صندوق سرمایه گذاری کالایی، صندوق سرمایه گذاری مختلط، صندوق سرمایه گذاری پروژه ای، صندوق سرمایه گذاری زمین و ساختمان، صندوق املاک و مستغلات، صندوق نیکوکاری، صندوق اختصاصی بازارگردان، صندوق خصوصی، صندوق در صندوق و صندوق جسورانه تقسیم می شوند.
شرایط و ضوابط تاسیس و ثبت صندوق سرمایه گذاری
صندوق سرمایه گذاری یک شخصیت حقوقی محسوب می شود. اداره امور صندوق های سرمایه گذاری، دپارتمان مدیریت نظارت بر نهادهای مالی، مجوز صندوق های سرمایه گذاری را صادر می کنند. این نهاد زیر مجموعه معاونت نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار می باشد.
اولین شرط از شرایط و ضوابط تاسیس و ثبت صندوق سرمایه گذاری، اخذ مجوزهای لازم از مراجع ذی صلاح می باشد. این مجوزها باید از سازمان بورس و اوراق بهادار اخذ شوند و در صورتی که صندوق سرمایه گذاری، قصد مشارکت با بانک ها یا موسسات مالی و اعتباری یا اشخاص حقوقی مرتبط با بانک را داشته باشد، باید از بانک مرکزی نیز مجوز دریافت کند.
پس از دریافت مجوز پذیره نویسی، موسسان سرمایه خود را برای تاسیس صندوق وارد می کنند که این سرمایه باید به صورت نقد به حساب صندوق واریز شود. واحدهای سرمایه گذاری می توانند به صورت عادی یا در صورت پیش بینی در اساسنامه به صورت ممتاز باشند. پس از خریداری واحد توسط سهامداران، مجمع عمومی صندوق تشکیل می شود.
در نخستین مجمع عمومی صندوق اساسنامه و امید نامه صندوق تصویب می شود. صندوق به موجب ترتیباتی که در اساسنامه پیش بینی می شود، باید حداقل یک رکن اداره کننده و یک رکن ناظر به عنوان بازرس/حسابرس نیز داشته باشد. پس از تایید این فرایند توسط سازمان بورس، در مرحله بعد پذیره نویسی اولیه صندوق سرمایه گذاری صورت می گیرد.
در پذیره نویسی اولیه مدت زمان مشخصی تعیین می شود و در این مدت پذیره نویسان تعداد واحد مدنظر خود را خریداری کرده و چنانچه این تعداد واحد به حداقل تعداد واحدهایی که در امید نامه صندوق ذکر شده، نرسد با مجوز سازمان بورس یک دوره دیگر پذیره نویسی تمدید می شود. مطابق بند ب ماده 4 قانون توسعه ابزارها و نهاد های مالی جدید حداقل سرمایه لازم برای تشکیل صندوق های سرمایه گذاری، پنج میلیارد ریال می باشد.
شورای عالی بورس و اوراق بهادار می تواند حداقل سرمایه لازم برای تشکیل صندوق های سرمایه گذاری را با در نظر گرفتن تغییرات نرخ تورم افزایش دهد. پس از پایان دوره پذیره نویسی مدیر ثبت موظف به بررسی نتایج پذیره نویسی می باشد که این نتیجه باید به اطلاع مدیر و متولی برسد. چنانچه حداقل واحدهای سرمایه گذاری تعیین شده در امید نامه پذیره نویسی شود، صندوق با ارائه مدارک لازم به سازمان بورس مجوز فعالیت خود را دریافت می کند. در مرحله اخر، صندوق باید در اداره ثبت شرکت ها به ثبت برسد و تاسیس آن در روزنامه رسمی آگهی شود.
مراحل و دستورالعمل تاسیس و ثبت صندوق سرمایه گذاری
در قسمت های گذشته پیرامون تعریف صندوق سرمایه گذاری و شرایط آن توضیحاتی ارائه گردید. همانطور که پیش تر اشاره شد، یکی از مراحل ثبت این صندوق ها، این است که متقاضی، به سامانه جامع ثبت شرکت ها به آدرس irsherkat.ssaa.ir مراجعه نموده و فرم های مربوطه را تکمیل نمایند. جهت آشنایی علاقمندان، در این قسمت به مراحل و دستورالعمل تاسیس و ثبت صندوق سرمایه گذاری پرداخته شده که این مراحل عبارتند از:
در ابتدا؛ متقاضی می بایست نشانی سایت ثبت شرکت ها به آدرس irsherkat.ssaa.ir را در مرورگر خود جست و جو نموده و مطابق تصویر زیر به صفحه اصلی سایت وارد شود. پس از آن، شخص لازم است که از کادر بالا عبارت "تاسیس شخصیت حقوقی" را انتخاب نماید.
با انتخاب این گزینه، صفحه ای مطابق تصویر زیر برای کاربر نمایش داده می شود که فرد می بایست گزینه "پذیرش درخواست تاسیس شخصیت حقوقی" را فعال نموده و بر روی گزینه ادامه کلیک کند.
با انتخاب گزینه "پذیرش درخواست تاسیس شخصیت حقوقی" انواع شخصیت های حقوقی موجود در قانون، برای داوطلب به نمایش در می آید که لازم است با توجه به شرایط و نیاز متقاضی، یکی از انواع شرکت ها انتخاب شود. که برای ثبت صندوق سرمایه گذاری، لازم است که این گزینه از این قسمت انتخاب شود.
پس از انتخاب نوع شخصیت حقوقی، فرد به صفحه اطلاعات عمومی صندوق هدایت می گردد. در این صفحه داوطلب می بایست، استان واحد ثبتی، شهرستان، مدت فعالیت و.... را مطابق با اطلاعات شرکت وارد کرده و سپس بر روی گزینه ادامه کلیک کند.
پس از آن، داوطلب باید اطلاعات متقاضی، نام های درخواستی، موضوع فعالیت، سرمایه، اطلاعات مدیران، شعب، روزنامه کثیرالانتشار و اسناسنامه و صورت جلسه مجمع عمومی موسس را وارد کرده تا فرم تایید نام در اداره ثبت شرکت ها تکمیل شود. پس از این که درخواست برای بررسی نام های پیشنهادی به اداره ثبت شرکت ها فرستاده شد، این سازمان اطلاعات متقاضی ثبت صندوق را بررسی نموده و در صورت تایید، اطلاعیه تایید نام در قسمت پیگیری درخواست برای فرد ارسال می شود.
پس از تایید نام، داوطلب می بایست مدارک لازم برای انواع ثبت شرکت را به طی مدت سه روز، به آدرس اداره ثبت شرکت ها ارسال نماید. یکی از این مدارک مجوز فعالیت صندوق است. مجوز فعالیت صندوق سرمایه گذاری توسط سازمان بورس و اوراق بهادار صادر می شود، اما چنانچه این مشارکت با بانک یا موسسات مالی و اعتباری همراه باشد، باید از بانک مرکزی نیز مجوز گرفته شود. همچنین برای ثبت صندوق سرمایه گذاری دریافت مجوز پذیره نویسی از اداره ثبت شرکت ها نیز الزامی است.
بنابر اعلام سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، از ابتدای آبان ماه سال 1403، کلیه آگهی های فرآیندهای ثبتی در حوزه ثبت تاسیس/تغییرات شرکت ها و موسسات غیر تجاری، آگهی های مرکز مالکیت معنوی، آگهی مزایده و آگهی های ابلاغیه مربوط به اجرای اسناد لازم الاجرا که مستلزم درج آگهی در روزنامه های کثیرالانتشار بودند، از این پس در سایت آگهی های سازمان ثبت اسناد و املاک درج و منتشر می گردند.
پس از کسب مجوز های لازم، موسسین باید طرح اساسنامه و مدارک هویتی و سایر مدارک لازم که سازمان بورس و اوراق بهادار تعیین می کند را نیز به اداره ثبت شرکت ها ارائه کنند. پس از آن، موسسین، باید تمام واحدهای سرمایه گذاری را ممتاز را نقدا پرداخت کنند. این پرداخت باید به حساب صندوق سرمایه گذاری در شرف تاسیس صورت گیرد. در صورت تایید مدارک ارسالی، لازم است که آگهی ثبت شرکت در روزنامه رسمی و کثیر الانتشار درج و آگهی شده و بدین ترتیب مراحل ثبت صندوق سرمایه گذاری به اتمام رسد.
هزینه تاسیس و حداقل سرمایه لازم برای تشکیل صندوق سرمایه گذاری
هزینه تاسیس و حداقل سرمایه لازم برای تشکیل صندوق سرمایه گذاری شامل موارد متعددی می شود. قسمتی از این هزینه ها از محل دارایی صندوق قابل پرداخت می باشد، قسمتی دیگر هزینه هایی است که باید توسط سرمایه گذار پرداخت شود. به منظور آشنایی علاقمندان در این قسمت به هزینه تاسیس و حداقل سرمایه لازم برای تشکیل صندوق سرمایه گذاری پرداخته شده است.
هزینه هایی که از محل دارایی صندوق قابل پرداخت می باشد شامل: 1- هزینه های تاسیس 2- هزینه های برگزاری مجامع صندوق 3- کارمزد مدیر 4- کارمزد ابطال 5- کارمزد متولی 6- حق الزحمه حسابرس 7- حق الزحمه و کارمزد تصفیه صندوق 8- حق پذیرش و عضویت در کانون ها 9- هزینه های دسترسی به نرم افزار، تارنما و خدمات پشتیبانی آن ها می باشد.
همچنین هزینه هایی که باید توسط سرمایه گذار پرداخت شود شامل: 1- کارمزد صدور که دریافت کننده آن مدیر ثبت است 2- کارمزد ابطال می باشد که دریافت کننده بخشی از آن مدیر ثبت و دریافت کننده بخشی از آن صندوق می باشد. از نظر اندازه، صندوق ها به دو دسته بزرگ و کوچک تقسیم می شوند. تعداد واحد های سرمایه گذاری قابل انتشار در صندوق های بزرگ حداکثر 500 هزار و حداقل 50000 واحد و در صندوق های کوچک حداکثر 50000 و حداقل 500 واحد است. مطابق مصوبه هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار مورخ 1386/2/15 حداقل سرمایه برای صندوق های سرمایه گذاری بزرگ 50 میلیارد ریال و برای صندوق های کوچک 5 میلیارد ریال می باشد.
مطابق این مصوبه حداقل سرمایه ثبت شرکت سرمایه گذاری خاص پنج میلیارد ریال و در شرکت سهامی عام پنجاه میلیارد ریال است. حداقل سرمایه ثبت شرکت سرمایه گذاری 50 میلیارد ریال و حداقل سرمایه ثبت شرکت سرمایه گذاری شرکت های سبد گردان 4 میلیارد تومان و برای شرکت مشاوره سرمایه گذاری 3.5 میلیارد تومان و برای شرکت پردازش اطلاعات مالی 2.5 میلیارد تومان می باشد. در این میان، پرداخت هزینه های مربوط به ارسال مدارک از طریق پست، حق الثبت اداره ثبت، هزینه چاپ آگهی و ... نیز الزامی می باشد.
مدارک لازم برای ثبت صندوق سرمایه گذاری خصوصی
امروزه در اغلب کشورهای پیشرفته که فعال در بازار بورس هستند، نهاد هایی وجود دارد که هدف آن جمع آوری سرمایه از مردم است. یکی از این نهادها صندوق سرمایه گذاری می باشد. برای تاسیس صندوق های سرمایه گذاری باید مراحلی طی شود. در طی این مراحل مدارکی باید ارائه شود. مدارک لازم برای ثبت صندوق سرمایه گذاری خصوصی عبارت است از:
امید نامه و اساسنامه صندوق که کلیه صفحات آن به امضا و مهر ارکان صندوق برسد
اعلام زمان و مکان تشکیل مجمع موسس صندوق
قبول سمت ارکان و مدیر سرمایه گذاری صندوق بر اساس فرم مربوطه
مشخصات مدیران سرمایه گذاری صندوق
کپی گواهی نامه اصول مقدماتی یا تحلیلگری مدیران سرمایه گذاری صندوق
آخرین آگهی روزنامه رسمی برای ارکان و موسسین صندوق نسبت به شرایط امضا اسناد تعهد آور
اعلام شماره حساب های صندوق
تاییدیه بانک نسبت به واریز ارزش مبنای واحد های سرمایه گذاری ممتاز که ارزش آن واریز حداقل 20 درصد از سرمایه شرکت می باشد
گواهی نشان دهنده غیر دولتی بودن موسسین
طرح اعلامیه پذیره نویسی منطبق با نمونه ارائه شده توسط سازمان فرا بورس
معرفی نرم افزار صندوق با ارائه کپی قرارداد دسترسی و اجاره و تعهد نامه مدیر صندوق مبنی بر آن که نرم افزار مرتبط با کلیه الزامات اساسنامه و امید نامه و سایر مقررات سازمان فرابورس انجام شود
کپی مجوز سبد گردانی
معرفی نامه نمایندگان حقیقی و کپی شناسنامه و کارت ملی آن ها
معرفی نامه نمایندگان حقیقی که حاضر در مجمع به نمایندگی موسسین حقوقی بودند، همراه با کپی شناسنامه و کارت ملی آن ها
معرفی نامه متولی و راه اندازی سایت صندوق همراه با اعلام آن که این سایت باید با نمونه مورد تایید سازمان فرا بورس مطابقت داشته باشد
متقاضیان ثبت موسسه حقوقی می بایست کلیه مدارک لازم برای ثبت صندوق در اداره ثبت شرکت ها را در مهلت مشخص شده توسط اداره ثبت شرکت ها که عموما، سه روز پس از ثبت درخواست در سامانه جامع ثبت شرکت ها، می باشد؛ به آدرس این اداره ارسال نمایند. عدم ارسال اسناد در مدت زمان معین شده، به منزله انصراف از درخواست تلقی می گردد.
اخذ نمایندگی صندوق سرمایه گذاری
صندوق های سرمایه گذاری به انگیزه های مختلفی از جمله ایجاد رقابت، ایجاد تبلیغات وسیع به صورت فیزیکی و مجازی، تامین سرمایه، امکان ارائه بهتر خدمات در تمام نقاط کشور، تجهیز نیروی انسانی جهت اشتغال زایی، ترویج فرهنگ سرمایه گذاری و اشتغال زایی در بورس و... اقدام به دادن نمایندگی می کنند.
جهت اخذ نمایندگی صندوق سرمایه گذاری، متقاضی در ابتدا باید اقدام به پر کردن فرم مشخصات نمایند. فرم مشخصات شامل کپی تمام صفحات شناسنامه و پشت و رو کارت ملی، کپی کارت پایان خدمت یا گواهی اشتغال به تحصیل برای آقایان، کپی مدارک تحصیلی و کلیه گواهی های تخصصی، گواهی سابقه کار توسط کارفرما قبلی در صورت داشتن سابقه کار، معرفی نامه از یک فرد معتمد، تاییدیه شبا و حساب بانکی، سفته، گواهی عدم سو پیشینه و آدرس محل سکونت و کد پستی و شماره همراه و تلفن ثابت و در صورت لزوم سایر اطلاعات می باشد.
پس از پر کردن فرم مشخصات باید طرح توجیهی در زمینه ی توسعه بازار ارائه شود. همچنین متقاضی می بایست ملکی دارای کاربری تجاری معرفی نماید و این ملک توسط نماینده شرکت تایید شود. در نهایت ملک تجهیز و مدیر مسئول برای آن انتخاب شود. مسئول شعبه باید دارای گواهی اصول بازار سرمایه با هماهنگی شعبه مرکزی باشد. همچنین متقاضی باید در جلسات آموزش فرایند کاری که به صورت حضوری یا غیر حضوری تشکیل می شود شرکت کند.
نمونه اساسنامه صندوق های سرمایه گذاری
تمام صندوق های سرمایه گذاری مطابق مقرره سازمان بورس و اوراق بهادار موظف هستند اساسنامه و امید نامه خود را در اختیار عموم قرار دهند. اساسنامه صندوق های سرمایه گذاری مجموعه قوانین و مقرراتی است که به منظور عملکرد قانونی آن ها تنظیم می شود. این اساسنامه باید به تصویب سازمان بورس و اوراق بهادار برسد.
اساسنامه صندوق های سرمایه گذاری شامل مواد متعددی می باشد که معمولا از بخش کلیات شروع شده و پس از بررسی واحد های سرمایه گذاری و سرمایه گذاری موسسین و پذیره نویسی اولیه و ارزش خالص روز و قیمت ابطال و قیمت صدور واحد های سرمایه گذاری، تشریفات صدور و ابطال واحد های سرمایه گذاری، حداقل و حداکثر میزان مشارکت در صندوق و... در آن درج می گردد.
در مواد انتهایی، نیز بخش کلیات اصولا تعاریف اولیه همراه با هدف تشکیل و موضوع فعالیت و آدرس صندوق و مواردی از این قبیل آورده می شود. در بخش واحدهای سرمایه گذاری، این واحد ها به دو بخش عادی و ممتاز تقسیم می شوند که شرایط و مقررات هر کدام باید به تفصیل در اساسنامه مشخص شود. همچنین در ذیل سایر مقررات، مشخصات و امضا مدیر صندوق، مدیر ثبت، متولی صندوق و حسابرس باید مشخص شود. در جدول زیر، نمونه اساسنامه صندوق های سرمایه گذاری آورده شده است.
- نویسنده: موسسان و سهامداران صندوق
- حجم: 1.11 MB
برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد شرایط و دستورالعمل ثبت صندوق سرمایه گذاری در کانال تلگرام آشاثبت عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی آشاثبت نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی به سوالات شما عزیزان پیرامون شرایط و دستورالعمل ثبت صندوق سرمایه گذاری پاسخ دهند.
پاسخ مشاور: باسلام.یکی از مراحل ثبت این صندوق ها، این است که متقاضی، به سامانه جامع ثبت شرکت ها به آدرس irsherkat.ssaa.ir مراجعه نموده و فرم های مربوطه را تکمیل نمایند که توضیحات آن در متن مقاله ارائه داده شده است.