برای مشاوره موارد معافیت مالیاتی شرکت ها
برای مشاوره موارد معافیت مالیاتی شرکت ها
یکی از تکالیفی که توسط سازمان اداره مالیات بر عهده شرکت ها قرار گرفته است، پرداخت مالیات می باشد. با این حال، این سازمان و نیز قوانین و مقررات مربوطه در حوزه پرداخت مالیات، به منظور تشویق شرکت ها، در مواردی، برای آن ها معافیت های مالیاتی را در نظر گرفته است. منظور از معافیت مالیاتی، خروج برخی از درآمد ها و دارایی ها، به طور موقت یا دائمی، از پرداخت مالیات تعریف شده است.
یکی از سوالات متداولی که در این میان، ممکن است که برای افراد مطرح شود این است که قوانین و موارد معافیت مالیاتی در شرکت ها چه می باشد و میزان آن چگونه است؟ پاسخ به این پرسش؛ مستلزم آشنایی با جدول انواع معافیت ها و گروهای معاف از مالیات می باشد که این امر، به نوبه خود، بر اهمیت اطلاع از جزئیات معافیت مالیاتی شرکت ها می افزاید.
از این رو، در ادامه مقاله حاضر، قصد داریم، پس از پرداختن به این موضوع که قوانین و موارد معافیت مالیاتی درآمد شرکت ها چه می باشد و آیا وزارتخانه ها معاف از مالیات هستند؛ به بیان راه های معافیت مالیاتی و بیان جدول گروه های شغلی معاف از مالیات بپردازیم. سپس در خصوص معافیت مالیاتی شرکت های تازه تاسیس در سال اول فعالیت توضیحاتی را ارائه خواهیم داد. جهت کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص، با ما همراه باشید.
قوانین و موارد معافیت مالیاتی درآمد شرکت ها وزارتخانه های معاف
پرداخت مالیات، تکلیف قانونی است که از سوی قانونگذار، برای تمامی شرکت ها وضع شده و پرداخت آن الزامی می باشد، مگر این که در مواردی اشخاص حقوقی، از پرداخت تمام یا بخشی از آن، به موجب حکم قانون معاف شده باشند. به منظور آشنایی علاقمندان، در این بخش از مقاله قصد داریم تا به توضیح قوانین و موارد معافیت مالیاتی درآمد شرکت ها بپردازیم.
به موجب مصوبه 11 آذر 1403 مجلس شورای اسلامی، مجموع معافیت ها، نرخ صفر مالیاتی، کاهش نرخ مالیاتی و سایر مشوق های مالیاتی اشخاص حقیقی و حقوقی از محل مجموع درآمدهای حاصل شده مودیان برای اشخاص حقوقی تا هفت هزار و پانصد میلیارد (۷,۵۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰) ریال و اشخاص حقیقی تا هفتصد و پنجاه میلیارد (۷۵۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰) ریال درآمد مشمول مالیات (سود خالص) می باشد.
برخی قوانین معافیت مالیاتی شرکت ها در قانون مالیات های مستقیم و آیین نامه های آن، به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است. مطابق با این قانون، اولین مورد از موارد معافیت مالیاتی شرکت ها، ماده 2 قانون مالیات مستقیم مصوب سال 1366 می باشد. مطابق با این ماده، شرکت ها و اشخاص زیر مشمول پرداخت مالیات های موضوع این قانون نیستند و از معافیت مالیاتی برخوردارند:
وزارتخانه ها و موسسات دولتی؛ (بنابراین، در پاسخ به این سوال که آیا وزارتخانه ها معاف از مالیات هستند؛ می توان گفت که بله، کلیه وزارتخانه های دولتی معاف از مالیات است.)
دستگاه هایی که بودجه آن ها وسیله دولت تامین می شود.
شهرداری ها و دهیاری ها.
همچنین، مطابق با ماده 132 همین قانون: «درآمد ابرازی ناشی از فعالیت های تولیدی و معدنی اشخاص حقوقی غیردولتی در واحدهای تولیدی یا معدنی که از تاریخ اجرای این ماده از طرف وزارتخانه های ذی ربط برای آن ها پروانه بهره برداری صادر یا قرارداد استخراج و فروش منعقد می شود و همچنین درآمدهای خدماتی بیمارستان ها، هتل ها و مراکز اقامتی گردشگری اشخاص یاد شده که از تاریخ مذکور از طرف مراجع قانونی ذی ربط برای آن ها پروانه بهره برداری یا مجوز صادر می شود، از تاریخ شروع بهره برداری یا استخراج یا فعالیت به مدت پنج سال و در مناطق کمتر توسعه یافته به مدت ده سال با نرخ صفر مشمول مالیات می باشد.»
کلیه شرکت ها و تاسیسات ایرانگردی و جهانگردی که قبل از اجرای ماده 132 قانون مالیات های مستقیم، پروانه بهره برداری از مراجع قانونی ذی ربط اخذ کرده باشند، تا مدت شش سال پس از تاریخ لازم الاجراء شدن این ماده از پرداخت پنجاه درصد (۵۰%) مالیات بر درآمد ابرازی معاف می باشند. حکم این بند نسبت به درآمد حاصل از اعزام گردشگر به خارج از کشور مجری نیست.
مطابق با آیین نامه این ماده، سرمایه گذاری اقتصادی انجام شده توسط اشخاص حقوقی غیردولتی (واحدهای تولیدی، معدنی و خدماتی بیمارستان ها، هتل ها، مراکز اقامتی گردشگری و حمل و نقل) با مجوز سرمایهگذاری از مراجع قانونی ذیربط، برای واحدهایی که از تاریخ ۱۳۹۵/۱/۱ به بعد برای آنها پروانه بهره برداری یا مجوز صادر یا قرارداد استخراج و فروش منعقد شده یا می شود، علاوه بر برخورداری از نرخ صفر حسب مورد، از حمایت های دیگری نیز با توجه به منطقه خود بهره مند خواهند شد.
وجوه پرداختی بابت انواع بیمه های عمر و زندگی از طرف موسسات و شرکت های بیمه که به موجب قراردادهای منعقده بیمه، عاید ذی نفع می شود از پرداخت مالیات معاف است. همچنین، معادل ده درصد از مالیات بر درآمد حاصل از فروش کالاهایی که در بورس های کالایی پذیرفته شده و به فروش می رسد و ده درصد از مالیات بر درآمد شرکت هایی که سهام آن ها برای معامله در بورس های داخلی یا خارجی پذیرفته می شود و پنج درصد از مالیات بردرآمد شرکت هایی که سهام آن ها برای معامله در بازار خارج از بورس داخلی یا خارجی پذیرفته می شود، از سال پذیرش تا سالی که از فهرست شرکت های پذیرفته شده در این بورس ها یا بازارها حذف نشده اند، با تایید سازمان معافیت می گیرند.
مطابق با دستورالعمل اجرایی معافیت های مالیاتی شرکت ها و موسسات دانش بنیان مصوب سال 1392، درآمد مشمول مالیات شرکت ها و موسسات دانش بنیان ناشی از قراردادها و فعالیت های تحقیق و توسعه، تجاری سازی و تولید محصولات و خدمات دانش بنیان در حوزه فناوری های برتر و با ارزش افزوده فراوان توسط همان شرکت ها و موسسات دانش بنیان، به مدت 15 سال، پس از تاریخ صدور مجوز، از مالیات موضوع ماده 105 قانون مالیات های مستقیم با رعایت مقررات موجود، معاف هستند.
همچنین، شرکت های خارجی که با استفاده از ظرفیت واحدهای تولیدی داخلی در ایران، نسبت به تولید محصولات با نشان معتبر اقدام کنند، در صورتی که حداقل بیست درصد (۲۰%) از محصولات تولیدی را صادر نمایند از تاریخ انعقاد قرارداد همکاری با واحد تولید ایرانی در دوره محاسبه مالیات با نرخ صفر واحد تولیدی مذکور مشمول حکم این ماده بوده و در صورت اتمام دوره مذکور، از پنجاه درصد (۵۰%) تخفیف در نرخ مالیاتی نسبت به درآمد ابرازی حاصل از فروش محصولات تولیدی در مدت مذکور در این ماده برخوردار می باشند.
درآمد حاصل از کلیه فعالیت های کشاورزی، دامپروری، دامداری، پرورش ماهی و زنبور عسل و پرورش طیور، صیادی و ماهیگیری، نوغانداری، احیاء مراتع و جنگل ها، باغات و اشجار از هر قبیل و نخیلات از پرداخت مالیات معاف می باشد. بنابراین، شرکت هایی که به فعالیت در این حوزه می پردازند، لزومی به پرداخت مالیات ندارند.
همچنین، به موجب ماده 105، قانون مالیات های مستقیم، درآمد مشمول مالیات ابرازی شرکت ها و اتحادیه های تعاونی متعارف و شرکت های تعاونی سهامی عام مشمول بیست و پنج درصد (۲۵%) تخفیف از نرخ موضوع این ماده می باشد. همچنینف، به موجب اعلام معاون قوانین رئیس مجلس؛ دریافت مالیات ارزش افزوده جدید از واردات لغو شده است. در نظر گرفتن این نکته ضروری است که با توجه به گستردگی قوانین مالیاتی، در این مقاله، تنها بخشی از مهم ترین معافیت های مالیاتی شرکت ها بیان گردیده است.
راه های معافیت مالیاتی شرکت ها
در قسمت گذشته، به مهم ترین قوانین و موارد معافیت مالیاتی در شرکت های مشمول پرداخته و بیان نمودیم که قانون مالیات های مستقیم در ماده 132 خود، معافیت هایی را برای پرداخت مالیات توسط شرکت ها در نظر گرفته است. در این بخش از مقاله قصد داریم تا به توضیح راه های معافیت مالیاتی شرکت ها بپردازیم.
اصلی ترین و مهم ترین روش از راه های معافیت مالیاتی شرکت ها، تاسیس و ایجاد شرکت، در قالب هایی است که قانون گذار، برای آن ها معافیت مالیاتی در نظر گرفته است که از جمله آن می توان به تاسیس و ثبت شرکت دانش بنیان و شرکت های تولیدی و معدنی و هم چنین، شرکت هایی که در حوزه کشاورزی، دامپروری، دامداری، پرورش ماهی و... فعالیت می نمایند، اشاره نمود. بنابراین، موسسان شرکت دانش بنیان می توانند از معافیت مالیاتی شرکت های دانش بنیان استفاده نمایند.
راه دوم، پرداخت به موقع مالیات، توسط شرکت ها می باشد که این امر، موجب می شود آن ها از معافیت و طرح های تشویقی برخوردار شوند. به موجب ماده 189 قانون مالیات های مستقیم: «اشخاص حقوقی و همچنین اشخاص حقیقی چنانچه طی سه سال متوالی ترازنامه و حساب سود و زیان و دفاتر و مدارک آنان مورد قبول هیات های حل اختلاف مالیاتی پرداخت کرده باشند و معادل پنج درصد اصل مالیات سه سال مذکور علاوه بر استفاده از مزایای مقرر در ماده 190 این قانون به عنوان جایزه خوش حسابی از محل وصولی های جاری پرداخت یا در حساب سنوات بعد آنان منظور خواهد شد.»
جدول گروه های شغلی معاف از مالیات شرکت ها
یکی از نکات مهم در برخورداری از معافیت های مالیاتی ذکر شده برای شرکت ها، ارائه اظهارنامه مالیاتی، دفاتر، اسناد و مدارک موضوع ماده 95 قانون مالیات های مستقیم، در مهلت مشخص شده و به ترتیبی که سازمان امور مالیاتی کشور تعیین کرده است، می باشد. در صورتی که شرکت، از ارائه اظهارنامه، دفاتر و یا اسناد و مدارک مذکور، مطابق احکام و ضوابط قانون مالیات های مستقیم سرباز زند، مشمول جریمه و مجازات مقرر شده می گردد.
در بخش های پیشین مقاله، در خصوص معافیت های مالیاتی شرکت ها صحبت نموده و بیان کردیم که برخی گروه های شغلی که شرکت ها به آن اشتغال دارند، از پرداخت مالیات معافند. به منظور سهولت در دسترسی مخاطبان، جدول گروه های شغلی معاف از مالیات شرکت ها درقسمت زیر بیان گردیده است:
جدول گروه های شغلی معاف از مالیات شرکت ها |
فعالیت های تولیدی و معدنی اشخاص حقوقی و شرکت های غیردولتی |
شرکت های فعال در حوزه ایران گردی و جهان گردی |
سرمایه گذاری خارجی |
فعالیت های کشاورزی، دامپروری، دامداری، پرورش ماهی و زنبور عسل و پرورش طیور، صیادی و ماهیگیری، نوغانداری، احیاء مراتع و جنگل ها، باغات و اشجار از هر قبیل و نخیلات |
شرکت های فعال در حوزه بورس |
توجه به این نکته ضروری است که هر کدام از گروه های شغلی قید شده در قسمت فوق، دارای شرایط، ضوابط و میزان درصد معافیت خاص خود می باشد. ممکن است که برخی شرکت ها دارای معافیت مالیاتی بیشتر و برخی دارای معافیت مالیاتی کمتری باشند. به غیر موارد ذکر شده، برای معافیت های مالیاتی، سایر گروه های شغلی مشمول پرداخت مالیات مقرر شده، می باشند.
معافیت مالیاتی شرکت های تازه تاسیس در سال اول فعالیت
یکی از سوالات رایجی که در هنگام تاسیس و ایجاد شرکت برای افراد مطرح می شود این است که آیا شرکت های تازه تاسیس مشمول پرداخت مالیات و عوارض گمرکی می باشند، یا این که قانونگذار، برای آن ها معافیت های مالیاتی خاص در سال اول فعالیت در نظر گرفته است؟ به منظور پاسخگویی به این پرسش، این بخش از مقاله به بیان معافیت مالیاتی شرکت های تازه تاسیس در سال اول فعالیت اختصاص داده شده است.
در پاسخ به پرسش فوق، می توان بیان داشت که شرکت های تازه تاسیس نیز همانند سایر شرکت ها، دارای تکالیف مالیاتی می باشند و به جز در چند مورد خاص، از معافیت مالیاتی خاصی بهره مند نمی شوند. بنابراین، به موسسان و شرکا شرکت ها توصیه می شود که از همان سال اول، نسبت به پرداخت به موقع مالیات خود اقدام نموده و با این پیش فرض که در سال اول، مشمول معافیت مالیاتی خواهند بود، از تکالیف خود سرباز نزنند.
با این حال، همانطور که پیش تر بیان شد، برخی شرکت های تازه تاسیس نظیر شرکت های دانش بنیان، از سال اول فعالیت خود تا پانزده سال، با رعایت شرایط و ضوابط قید شده از معافیت برخوردار خواهند بود. شرکت های دولتی و هم چنین، شرکت هایی که بودجه آن ها توسط دولت تامین می شود، از پرداخت مالیات معاف می باشند. سایر معافیت های مالیاتی وضع شده برای شرکت های تازه تاسیس در تیتر یک، مورد اشاره قرار گرفته است.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد موارد معافیت مالیاتی شرکت ها در کانال تلگرام آشاثبت عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی آشاثبت نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی به سوالات شما عزیزان پیرامون موارد معافیت مالیاتی شرکت ها پاسخ دهند.
پاسخ مشاور: باسلام. بله.