دفتر کل شرکت

دفتر کل شرکت چیست

براساس ماده 6 قانون تجارت، هر تاجری به استثنای کسبه جزء مکلف است، دفاتری را که وزارت عدلیه به موجب نظامنامه قائم‌ مقام این دفاتر قرار‌ می دهد، داشته باشد که این دفاتر شامل دفتر روزنامه، دفتر کل، دفتر دارایی و دفتر کپیه شرکت می شود. مطابق با ماده 1 همین قانون، تاجر کسی است که شغل معمولی خود را معاملات تجارتی قرار بدهد. همچنین، به موجب اصلاحیه نظامنامه ماده 19 قانون تجارت، مصوب سال 1380، مصادیق زیر کسبه جزء محسوب و از داشتن دفتر تجارتی معاف خواهند بود:

پیشه وران، تولیدکنندگان و نظایر آن ها که فروش سالیانه آن از 4 میلیارد ریال تجاوز نمی‌ کند.

ارائه دهندگان خدمات در هر زمینه‌ ای که عایدی غیر خالص آن ها متجاوز از دو میلیارد ریال نباشد.

بنابراین، به استثنای افراد فوق، کلیه تجار مکلف هستند که دفاتر تجاری برای خود تهیه نمایند، که یکی از این دفاتر، دفتر کل می باشد. در پاسخ به این پرسش که دفتر کل شرکت چیست، می توان بیان داشت که بر اساس ماده 8 قانون تجارت، دفتر کل شرکت دفتری است که تاجر باید کلیه معاملات خود را حداقل هفته ای یک مرتبه از دفتر روزنامه استخراج و انواع مختلفه آن را تشخیص و جدا ‌کرده و هر نوعی را در صفحه مخصوصی در آن دفتر به طور خلاصه ثبت کند.

برای عضویت در صفحه اینستاگرام ما کلیک کنید

ترتیب نوشتن حسابها در دفتر کل

در قسمت گذشته، به این سوال پاسخ داده شد که دفتر کل چیست و ماهیت و تعریف آن چه می باشد و همچنین بیان شد دفتر کل، دفتری است که تاجر معاملات خود را با استفاده از مندرجات دفتر روزنامه، هفته ای یک مرتبه در این دفتر وارد نماید. در این بخش از مقاله قصد داریم تا به توضیح ترتیب نوشتن حسابها در دفتر کل​ آن بپردازیم.

در رابطه با این موضوع که ترتیب نوشتن حسابها در دفتر کل به چه صورتی است؛ باید گفت که صورت حساب ها در دفتر کل، به صورت و ترتیبی که صورت‌ های مالی ارائه می گردند، نوشته می شود. در مرحله نخست، حساب‌ های دارایی و پس از آن حساب‌ های بدهی، سرمایه مالک، برداشت مالک، درآمدها و هزینه‌ ها قرار دارند.

همچنین، به کاربران توصیه می شود که به منظور مشاهده و دسترسی به ترتیب حسابها، آن را شماره گذاری نمایند. همچینن، آموزش نوشتن دفتر کل نیز به این صورت است که شخص پس از آشنایی با اقلام دفتر کل، هر کدام را به ترتیب در دفتر مذکور درج می نماید. اقلام دفتر کل شامل نام حساب، تاریخ، شماره دفتر روزنامه، ستون شرح، ستون بدهکار، ستون بستانکار، ستون باقی مانده و ستون تشخیص می شود. 

در قسمت بالای صفحه نام حساب نوشته می شود مثل حساب دریافتی. بعد از آن نوبت به درج تاریخ می شود که در تاریخ می بایست روز، ماه و سال نوشته شده و تاریخ این حساب ها در دفتر روزنامه نیز در این قسمت درج گردد. در ستون شماره دفتر روزنامه یا عطف دفتر روزنامه، شماره صفحه ای که رویداد مالی در دفتر روزنامه ثبت شده، می بایست نوشته شود.

در ستون بدهکار، بستانکار و باقی مانده نیز می بایست به ترتیب، مبلغ بدهکار هر حساب، مبلغ بستانکار هر حساب و مانده حساب هر سطر نوشته شود. در ستون تشخیص نیز با توجه به مانده حساب عبارت “بد” یا “بس” نوشته می شود. اگر مانده حساب بدهکار باشد در این ستون عبارت “بد” نوشته شده و اگر مانده حساب بستانکار باشد عبارت “بس” درج می گردد.

لیست حساب ها و ستون تشخیص در دفتر کل حسابداری شرکت

همانطور که بیان شد، ترتیب نگارش حسابها در دفتر کل به همان ترتیبی است که حساب‌ ها در دفتر روزنامه نگاشته می شود. با این حال، این دو دفتر تفاوت هایی نیز با یکدیگر دارند که از جمله آن می توان به تعداد دفعاتی که باید اطلاعات در این دو دفتر وارد و به‌ روزرسانی شود اشاره نمود. در این بخش از مقاله قصد داریم تا به توضیح لیست حساب ها و ستون تشخیص در دفتر کل حسابداری شرکت بپردازیم.

برای درک و فهم ستون تشخیص، لازم است که در ابتدا، در رابطه با مانده‌ گیری از حساب‌ های دفتر کل توضیحاتی ارائه شود. مانده حساب در واقع ما به التفاوت جمع اقلام بدهکار و جمع اقلام بستانکار ثبت شدە در حساب مذکور می باشد. اگر جمع اقلام بدهکار از جمع اقلام بستانکار حساب بیشتر باشد، مانده حاصله بدهکاری تلقی شده و در مقابل، اگر جمع اقلام بستانکار از جمع اقلام بدهکار ثبت شده بیشتر باشد، ماندە حاصله بستانکار خواهد بود.

به ستونی که ماهیت بدهکار یا بستانکار بودن مانده حساب های دفتر کل در آن درج می شود، ستون تشخیص گفته می شود. اگر ماندە حاصله بدهکار باشد، در ستون تشخیص کلمه بدهکار یا بد نوشته شده و اگر ماندە حاصله بستانکار باشد، در ستون تشخیص کلمە بستانکار یا بس نوشته می شود. فهرست حساب ها و یا لیست حساب ها نیز عبارت است از فهرست کلیه حساب های موجود در دفتر کل، به گونه ای که به هر حساب، یک شماره اختصاصی، تعلق گیرد. 

به منظور تهیه فهرست حساب ها، شخص باید در ابتدا، حساب های مختلفی را که قرار است توسط واحد تجاری مورد استفاده قرار گیرد را تعریف نماید. هر حساب باید یک شماره اختصاصی داشته تا توسط آن شماره قابل شناسایی باشد. برای موسسات و شرکت های کوچک، شماره حساب های سه رقمی کافی به نظر می رسد، اما حساب هایی که دارای ارقام بیشتری می باشند، بهتر است.

برای عضویت در کانال تلگرام ما کلیک کنید

هزینه و قیمت دفتر کل شرکت

یکی از مسائل مهم و اساسی که شرکت ها و تجار در تهیه دفاتر تجاری، از جمله دفاتر کل با آن مواجه می باشند، هزینه و قیمت این دفاتر می باشد. افراد می توانند برای خریداری دفتر کل به دو طریق اقدام نمایند. در روش اول، فرد می تواند دفاتر کل را خود، از فروشگاه و لوازم التحریر فروشی ها تهیه کرده و برای پلمپ به آدرس اداره ثبت شرکت ها ارسال دارد.

روش دیگر این است که متقاضی به هنگام تکمیل اظهارنامه پلمپ دفاتر قانونی در سامانه ثبت شرکت ها، گزینه دفتر خاص را علامت زده تا به این ترتیب، با پرداخت هزینه خرید دفاتر، خود اداره ثبت شرکت ها، پلمپ و تهیه دفاتر را از جانب او انجام دهد. در هر دو روش فرد در ابتدا؛ می بایست به پرداخت مبلغ دفتر کل اقدام نماید.

در زمینه هزینه و قیمت دفتر کل شرکت باید بیان داشت که هزینه این دفاتر، در مقابل درآمد و سود حاصل از عملیات تجارتی بسیار ناچیز بوده و مبلغ اندکی را شامل می شود. هزینه و قیمت این دفتر از هشتاد هزار تومان آغاز شده و ممکن است که تا صد هزار تومان نیز برسد. البته ذکر این نکته در این میان حائز اهمیت است که این نرخ هر ساله، دچار افزایش نیز خواهد شد.

نمونه دفتر کل پر شده pdf

در بخش های پیشین مقاله، در خصوص نحوه نوشتن و ثبت رویدادهای مالی در دفتر کل شرکت، توضیحاتی ارائه گردید و بیان شد که مهم ترین نکته، در نگارش دفتر کل، این است که رویدادهای مالی به صورت هفتگی در این دفتر نگارش شود. به منظور آشنایی متقاضیان با مندرجات و محتوای دفتر کل، در قسمت زیر امکان دانلود نمونه دفتر کل پر شده pdf​ فراهم گردیده است که افراد می توانند با دانلود و مطالعه این فایل pdf، نسبت به مندرجات دفتر کل حسابداری pdf​ آگاهی پیدا نمایند.

 

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد آموزش نوشتن دفتر کل شرکت در کانال تلگرام آشاثبت عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی آشاثبت نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی به سوالات شما عزیزان پیرامون اطلاع از آموزش نوشتن دفتر کل شرکت پاسخ دهند.